Umut Can Halavart / Günboyu
Nisan ayı içerisinde 2 milyon 250 bine yakın vatandaşın emeklilik hayallerini gerçeğe çevirecek olan EYT düzenlemesi, 28 Şubat''ta Türkiye Büyük Millet Meclisi''nden (TBMM) geçmiş ve bekletilmeden Resmi Gazete''de yayımlanarak yasalaşma sürecini tamamlamıştı.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), söz konusu gelişmelerin ardından EYT''lileri mağdur etmemek için hızlıca başvuru toplama işlemlerine başladı. Mart ayının ilk günlerinden itibaren emekli adayları e-Devlet ve SGK şubeleri aracılığıyla emeklilik başvurusunda bulunabilirken, aradan geçen yaklaşık 50 günde 1 milyon 600 bine yakın emeklilik talebi oluşturuldu.
EMEKLİLİKTE GSS PRİMİNE TAKILANLAR
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ile, EYT düzenlemesi kapsamında emeklilik hakkı kazanan vatandaşların ilk aylık ödemelerinin Nisan ayında hesaplara aktarılacağı belirtilmişti. Bugüne kadar yaklaşık 600 bin kişinin işlemleri tamamlandı ve maaş hakları eksiksiz olarak yatırıldı.
Buna karşın, bir milyona yakın bir emekli adayı mart ayının ilk günlerinde başvuru yapmış olmasına karşın emekli olmak için gün saymaya devam ediyor. İktidara yakın Sabah Gazetesi''nde Hazal Ateş''in yaptığı habere göre; emeklilik işlemlerinin tamamlanmamasının en büyük sebepleri başvuru yapan adayların GSS prim borçlarının bulunması ve mükerrer başvurular.
Öyle ki, bir ay içerisinde 180''den fazla emekli başvurusu yapmış olan vatandaşlar bulunuyor. Mükerrer işlemlerin çokluğu, SGK personellerinin çalışmalarını yavaşlatırken, GSS prim borcunu sorgulamadan talep oluşturan yüz binlerce vatandaşın ise işlemleri yarıda kesilerek, emekli tahsis numarası verilmeden geri gönderiliyor.
BU İŞLEMİ YAPMAYANLAR EYT İLE EMEKLİ OLAMAYACAK
Söz konusu süreci hızlandırmak için emekli adaylarının e-Devlet üzerinden Genel Sağlık Sigortası (GSS) prim borçlarının olup olmadığını sorgulaması, borçlu olmaları halinde ise söz konusu tutarı yapılandırmaları ya da ödemeleri gerekmekte. Bu uyarılara karşın, mükerrer işlem yapmayan ya da herhangi bir prim borcu bulunmayan vatandaşlar içinse beklemekten başka bir yol gözükmemekte.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, "Nisan ayında bütün EYT''liler maaşlarını alacak" ifadelerini kullanırken, 21 Nisan''dan önce olabildiğince emeklilik işlemini sonlandırmayı hedefleyen SGK memurları, ek mesailerine devam ediyor.
"YA ÇIKARSA" DİYE BAŞVURANLAR VAR
Her ne kadar potansiyel olarak 2 milyon 250 bin vatandaşı kapsıyor olsa da ilk aşamada EYT düzenlemesi, mükerrer işlemlerin de çıkarılmasıyla birlikte 1 milyon 200 bin dolaylarında bir vatandaşı kapsayacak gibi gözükmekte.
Sayının bu kadar düşük kalması, hak sahiplerinin yarısının başvurmaması ise Temmuz ayında yapılması beklenen maaş zammı ile ilintili. Bulunduğu iş yerinde uzun süreli çalışan emekli adayları, kıdem tazminatını daha yüksek seviyeden alabilmek için ara zam sonrasında başvuru yapma yolunu tercih edecek. Bu nedenle temmuz ayına kadar bir işlem yapmayan vatandaşlar için, yaz aylarında yeni bir süreç ortaya çıkmış olacak.
Kıdem tazminatı hususunda beklemede olanların yanı sıra, prim gün sayısının eksik olduğunu bilmesine karşın "ya tutarsa" düşüncesi ile emeklilik başvurusu yapan vatandaşların da sayısı oldukça fazla. Herhangi bir cezai yaptırım bulunmaması nedeniyle vatandaşlar, şartları sağlamadıklarını bilmesine karşın talep oluşturmaktan geri durmuyor. Bu geçersiz işlemler ise SGK memurlarına gereksiz iş yükü olarak binerken, EYT''lilerin de maaş bağlanma işlemlerinin aksamasına neden oluyor.
