Mustafa Balcı / Günboyu
23 Mart tarihli Para Politikaları Kurulu (PPK) toplantısından faiz artırımına yönelik bir karar almayan Merkez Bankası, politika faizini 8.5''da sabit tuttu.
Büyük ekonomiye sahip ülkelerin dahi Merkez Bankaları tarafından üst üste alınan faiz artırım kararlarına karşı, TCMB''nin iktisatçıların beklentilerine ters yönlü hareket etmesi de yıllardır kanıksanmış bir durum haline geldi. AKP hükümetinin ekonomiye yönelik tasarruflarını uygulamakla görevli bir kurum haline gelmekle eleştirilen TCMB, faiz politikasının merkezine ise Cumhurbaşkanı Erdoğan''ın ''Faiz Sebep Enflasyon Sonuçtur'' teorisini oturtmuş durumda.
46 İKTİSATÇI DOLAR TAHMİNLERİNİ PAYLAŞTI
Türkiye''de yaz aylarından bu yana bir nebze durgunluk içerisine giren dolar kuru, Kahramanmaraş merkezli deprem felaketlerinin ardından yeniden yukarı yönlü hareket izlemeye başladı. 19.15 seviyelerine dayanan dolara karşın Merkez Bankası, arka kapı müdahaleleri ile yükselişe geçen dövizin önünü kesmeye çalışıyor. Ekonomistler, maliyeti ne olursa olsun Merkez Bankası tarafından uygulanan ekonomik politikalarda 14 Mayıs seçimlerine kadar bir değişiklik olmasını beklemezken, seçimlerin sonuçlarının ne olacağı fark etmeksizin ülkeyi yaz aylarından itibaren acı bir reçetenin beklediği görüşü de iktisatçılar arasında ortak bir kabul haline gelmeye başladı.
Tüm bu verilerin ışığında, TCMB raporlarına yönelik ilgi geçmiş yıllara göre çok daha düşük bir seviyede seyir ediyor olmasına karşın, yine de ekonomi yönetiminde söz sahibi olan aktörler ile her ay yapılan ''Piyasa Katılımcıları Anketi'' raporu, birçok iktisatçı tarafından incelenmeye değer bulunuyor. Mart ayında 31 finansal sektör, 4 reel sektör ve 11 profesyonel katılımcının verdiği yanıtlara göre hazırlanan rapor, ay sonunda ve yıl sonunda görülecek dolar kuruna yönelik tahminlerin ortalamasını da içermekte.
"31 ARALIK''TA DOLAR KURU 22.91 OLACAK"
Katılımcılara yöneltilen "Bankalararası döviz piyasası dolar kuru beklentiniz nedir?" sorusuna verilen yanıtların ortalaması alındığında, Mart ayının sonunda beklenen dolar kuru 19,05 seviyesinde gerçekleşirken. Katılımcılar, 2023 yılının sonunda görülmesi muhtemel dolar kuru içinse 22.91 lirayı işaret etti.
12 aylık zaman dilimine yönelik beklentilerini de paylaşan uzmanlar, 2024 yılının Mart ayında ise dolar/TL paritesi için beklentinin 23.52 TL olduğu konusunda karar kıldı.
BEKLENTİLER YUKARI YÖNLÜ DEĞİŞEBİLİR
Mart ayının ortalarında yayınlanan anket, şimdiden ay sonu tahmininde başarı sağlayamadı. Mart ayının sonlanmasına yalnızca 2 gün kalmışken, dolar/TL 19.15 seviyesine çıpa atmış durumda. 14 Mayıs''a yönelik uygulanan ''seçim ekonomisi'' ve AKP hükümetinin seçmenlere yönelik birçok girişimi ise dolar kurunun yaz aylarında çok daha sert bir yükselişe imza atabileceğine yönelik tahminleri güçlendirdi.
En düşük emekli maaşının 7500 TL''ye çıkarılması, Nisan itibariyle 2 milyon 250 bin EYT''linin emeklilik sistemine dahil edilecek olması, Elektrik ve doğalgaz faturalarına yapılan indirimlere ek olarak, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından asgari ücretin Temmuz ayında artırılacağının açıklanması, "Türk lirasında değer kaybı yaşanacak mı?" sorularını beraberinde getirdi.
Özgür Demirtaş, Selçuk Geçer ve birçok ekonomist, yapılacak artışların halihazırda yükselen enflasyonu daha da ivmelendireceğini belirtirken, artan enflasyon aynı zamanda dolar kurunun da yukarı çıkışına zemin hazırlamış olacak.
