Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), 17-24 Mart tarihlerine yönelik ekonomik verileri ve bankacılık bilgilerini kamuoyu ile paylaştı. 21 Aralık 2021 tarihinde uygulanmaya başlanan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sistemi, Merkez Bankası''nın ''doping'' etkisi yaratan kararlarının ardından yeniden cazibe merkezi haline gelirken, hesaplardaki ''TL'' cinsinden gösterilen ancak dolara endekslenen mevduat ise 1 trilyon 673 milyar liraya ulaşarak tüm zamanların en üst seviyesine yükselmiş oldu.
Türkiye''de son olarak 2000''li yılların başında uygulanan sabit kur rejimi, 2001 yılının Aralık ayında alınan karar ile rafa kaldırılmıştı. 2002 yılından günüme kadar gelen sürede Türkiye, Batı ülkelerinde kabul edildiği şekilde ''dalgalı kur'' sistemine benimsedi. Aradan geçen 22 yılın ardından, son yıllarda Türk lirası karşısında yükselişe geçen döviz türleri, aynı zamanda birikim yapmak isteyen vatandaşların da ilk tercihi haline geldi. TL''nin aşırı değer kaybetmesi ve geleceğe yönelik kestirilemez bir performans sergilemesinden ötürü dolar, altın, euro ve kripto paralar başta olmak üzere, varlıklarını çeşitli yabancı kaynaklı yatırım arçalarında muhafaza etmek isteyen vatandaşlar, bu seçeneklere KKM hesaplarının da eklenmesiyle birlikte Türkiye''de daha önce görülmemiş bir döviz rekorunun kırılmasına neden oldu.
1 trilyon 673 milyar liralık KKM mevduata, Döviz Tevdiat Hesapları''ndaki (DTH) varlıkların da eklenmesiyle birlikte Türkiye''de mevcut bulunan yabancı para birimlerinin hacmi, Cumhuriyet tarihinde görülmemiş bir seviyeye yükseldi.
DÖVİZ ALACAKLAR ''TCMB DUVARINA'' ÇARPIYOR
Tüm bunlara karşın, Anayasa''ya göre Türk lirasının değerini korumakla görevlendirilen ve kesin olarak bağımsız kalması şart koşulan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, son yıllarda finans dünyası ve ekonomistler tarafından, AKP''nin talimatlarını harfiyen yerine getirmekle suçlanıyor.
Dünyada uygulanan ''sıkı para politikaları'' furyasına rağmen üst üste faiz indirimi kararları açıklayan TCMB, enflasyonun ve hayat pahalılığının katlanılamaz hale geldiği Türkiye''de, dövizin önünü kesmek için gün aşırı kısıtlama kararlarına başvurmaya başladı.
Haziran aylarından bu yana dolar kurunda önemli bir artış yaşanmaması nedeniyle, KKM hesaplarında birikimi olanların rahatsızlık hissetmesi ve farklı yatırım araçlarına yönelmeyi düşünmesi Merkez Bankası''nı harekete geçirdi. Hem dövizi baskılamak, hem de KKM''den kaçışın önünü kesmek isteyen Merkez Bankası, çareyi faiz üst sınırının kaldırılmasında buldu.
DOLAR SAHİPLERİ ÇİFTE BAYRAM YAPACAK
Ocak ayının son haftasında Döviz Dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat hesaplarına yönelik getirilen kısıtlamaların ardından, bugün Resmi Gazete''de yayımlanan kararla TL mevduatlı KKM''ler için de bankaların uyguladığı faiz sınırına son verdi.
Halihazırda TL mevduatlı KKM hesaplarında birikimi olan vatandaşlar, alınan kararın ardından bankaları ile daha sıkı bir pazarlığa girişebilecek. Ayrıca geçmiş haftalarda, politika faizinin en fazla 3 puan üzerinde verilebilecek olan kkm faiz sınırının kaldırılması, DTH hesaplarına uygulanacak faizin de yukarı çıkmasına neden oldu. Kararın hemen ardından saatler içerisinde 3 aya kadar vadeli mevduatlarda faiz oranı yüzde 28 seviyesinin üzerine çıkarak yaklaşık 20 yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
MERKEZ''DEN 3 AYDA 5 YASAKLAMA
Bankalara gönderilen yazı ile, bireysel hesaplara yönelik döviz alım-satım işlemlerinde uygulanan kur makasının yukarı yönlü güncellenmesini isteyen TCMB, kurumsal müşterilerin günlük döviz alım kotasını da yarı yarıya düşürmüştü. Döviz Dönüşümlü KKM hesaplarına sağlanan prim ayrıcalıklarına da son veren kuruluş, bankalara gönderdiği yazı ile ihtiyaç kredilerine yönelik de örtülü faiz getirildiğini ilan etti.
Tüm bu kısıtlamaların yanı sıra, bankaların TL mevduat hedeflerini tutturmak için yaptığı çeşitli manevraları da engellemeye çalışan Merkez Bankası, ''yastık altı'' olarak kabul edilen döviz ve altın türlerinin artık TL mevduat hesaplamasında kabul edilmeyeceğini açıkladı. Bankacılık sektöründen gelen ilk haberlere göre, piyasalar alınan kararları memnuniyetsizlikle karşılarken, 14 Mayıs''a kadar ekonomik aktörlerin üzerinde uygulanan ''döviz kısıtlamalarının'' daha da yukarı çıkarılacağı tahmin ediliyor.
