Kontrolsüz yükselen doları baskılamak için Aralık 2021''de uygulamaya konan Kur Korumalı Mevduat (KKM) sisteminin hazineye getirdiği yük günden güne büyürken, KKM''deki paranın da ''dolarlaşma'' olarak sayılabileceğini belirten ekonomistler, bu hesaplardaki dolarların da dolaşıma sokulması halinde Türkiye''de dalgalı kur rejimine geçilen 2001 yılından beri en büyük dolar mevduatının dolaşımda olduğunu açıkladı.
Özellikle Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası''nın aldığı karar ile KKM hesaplarındaki üst faiz sınırının kaldırılması, yatırımcılar için bu hesapları daha cazip haline getirirken Son beş haftada KKM hesaplarında artış 114 milyar lirayı buldu.
10 Şubat tarihi itibariyle1 trilyon 484 milyar liraya ulaşan KKM, tüm zamanların rekorunu kırarken, bu paranın dolar karşılığına Döviz Tevdiat Haplarının (DTH) ve fiziki dolarların da eklenmesiyle ortaya çıkan sonuç bir Cumhuriyet rekoru olarak görüldü.
TEFECİ FAİZİNDEN BİLE BETER
Halihazırda DTH hesabı açmaya sıcak bakmayan bankalar, toplam mevduattaki “TL-döviz” dengesisinin bozulmamasını istiyor. Döviz hesabı açtırmak isteyenlere ya da bankada döviz hesabı olanlara ise şu öneriliyor: Diyelim bir tasarruf sahibinin 20 bin doları var. Banka bu 20 bin doları TL’ye çevirip KKM yapıyor. Bu hesapların faizinde tavan yok ama oran yüzde 9 olarak uygulanıyor, avantaj ise başka türlü sağlanıyor. Ekonomist Alaattin Aktaş bu durumu şöyle özetliyor:
"Banka tasarruf sahibine 20 bin doların TL karşılığı kadar kredili mevduat hesabı açıyor ve bu hesaba yüzde 10-12 dolayında faiz uyguluyor. Kredili mevduat hesabı olarak oluşturulan tutar, bu sefer mevduat olarak işleme konuluyor. Banka bu mevduata yüzde 20 dolayında faiz veriyor.
Tasarruf sahibi böylece hem 20 bin dolarını döviz olarak tutmuş oluyor, hem de kredili mevduat hesabıyla oluşturulan 20 bin dolar karşılığı TL mevduatın faizini alıp kredili mevduat faizini ödemiş sayılıyor ve aradaki fark da cebine kalıyor. Tabii ki bu faiz işlemlerinin hepsi mahsup yoluyla yapılıyor. Sonuçta tasarruf sahibi dövizi için yüzde 6-7 faiz almış oluyor.
Bu işlemin banka açısından getirisi de tabii ki olmayan kredili mevduat hesabından olmayan mevduat yaratmak ve bir yandan DTH sıfırlanırken, bir yandan da DTH karşılığı kadar TL mevduat yaratarak toplam mevduattaki “TL-döviz” dengesini iyice lehine oluşturmak."
