Mariupol Belediye Başkan Yardımcısı Serhiy Orlov, BBC''ye telefonla verdiği demeçte, "Kurbanları şehir dışında oldukları ve çevre Rus birlikleri tarafından kontrol edildiği için özel mezarlara gömemeyiz” dedi. Bununla birlikte, geçen Pazar günü Mariupol Belediye Meclisi, kentteki sivil ölüm oranının 2 bin 100''ün üzerine çıktığını açıkladı. Ağır Rus bombardımanı, güvenli bir çıkış yolu açma çabalarına rağmen Mariupol''dan herhangi bir toplu tahliyeyi engelledi.
Orlov, toplu mezarlara gömülen ölü sivillerin toplamını veremedi, ancak bir bölgede 67 ceset olduğunu belirterek, "Bazılarının kimliğini belirleyemiyoruz ama bazılarında belgeler var. Binlerce kişi bodrumlarda saklanıyor ve aile üyelerini avlulara veya bahçelere gömüyorlar” diye konuştu.
"TOPLU MEZARA 60''TAN FAZLA CESET GÖMÜLDÜ"
Bununla birlikte, ağır hasara uğrayan şehrin sokak temizlikçileri ve yol onarım ekipleri, belediye hizmetleri çöktüğü için sokaklardan ceset topladıklarını aktararak, "Bu toplamalar sırasında bazı insanlar öldürüldü. 11 gündür elektriğimiz, ısıtma, temizlik, su ve yemek yok" dedi. Yerel milletvekili Mykhailyna Skoryk-Shkarivska, 400 kilometre kuzeybatıda, başkent Kiev''in kenarında, Bucha kasabasındaki bir kilisenin yakınında toplu bir mezar kazıldığını ve 60''tan fazla cesetin gömüldüğünü söyledi.
Toplu mezarın videosu, Kiev yakınlardaki Irpin''de çalışan bir doktor olan Andriy Levkivsky tarafından Facebook''ta yayınlandı. Irpin hastanesine getirilen kurbanların mezara defnedildiği görüldü.
Skoryk-Shkarivska, cenaze töreninden önce hastanede bir "ritüel ayinin" yapıldığını söyledi. Ayrıca ölenlerin hepsinin kimliğinin belirlenemediğini ve kimse akrabaların tam olarak nerede olduğunu bilmediğini sözlerine ekledi. Rus askerleri geçen Cumartesi günü hastaneyi ele geçirdi. Bucha ve Irpin''in yarısı şu anda Rusların elinde bulunuyor.
EN YAKIN MEZARLIK 10 KM UZAKLIKTA
Öte yandan, Ukrayna’nın yakın tarihi için toplu mezarlar her zaman büyük bir trajedinin sembolü oldu. Birçok Ukraynalı, Yahudilerin ve Sovyet partizanlarının Naziler tarafından öldürüldüğü İkinci Dünya Savaşı''na ve 1930''larda Sovyetlerin tahıl ve çiftlik hayvanlarına el koymasıyla Ukrayna''da ortaya çıkan Holodomor kıtlığına dair acı aile hatıraları var. Skoryk-Shkarivska, "Amcam 92 yaşında ve şu anki durumu, savaşta geçen çocukluğuyla karşılaştırdı .Akrabalarımızı geleneksel olarak, Hristiyan usulü, dua ile gömmek bizim için önemli” dedi. Öte yandan, Kuzey Ukrayna''da Kharkiv, Chernihiv ve Sumi şehirleri Rus birlikleri tarafından kuşatıldı ve acımasız bombardımanlar orada da birçok sivili öldürdü.
6 Mart''ta bir sivil özgürlükler savunucusu olan Oleksandra Matviichuk, bir siperdeki tabutların fotoğrafını tweetledi ve şu mesajı ekledi: “Rus işgalcilerin sürekli bombardımanı sonucu kurbanlar Yalivshchyna ormanına gömüldü." Chernihiv Belediye Meclisi Sekreteri Oleksandr Lomako ise Rus hava saldırıları ve bombardıman kurbanlarının geçici bir mezarlığa gömüldüğünü söyledi. Şehrin ana mezarlığının artık erişilmez olduğunu ve Rus birliklerinin şehri üç taraftan kuşattığını, en yakın mezarlığın ise yaklaşık 10 km uzaklıkta olduğunu açıkladı.
APARTMAN AVLUSUNA GÖMÜLDÜLER
Lomako, "Savaştan sonra ölüleri gömeceğiz. Rus bombardımanında ölen sivil sayısının yaklaşık 200 olduğunu tahmin ediyorum” dedi. Ruslar tarafından yoğun bombardımana tutulan İrpin''deki yeni apartmanlarının avlusuna bir anne ve oğlu defnedildi.
Mezarın bir fotoğrafı Ukraynalılar tarafından geniş çapta paylaşıldı ve gazeteci Olga Rudenko''nun tweet''i Marina Met ve oğlu Ivan''ın işgalden önce Kiev''de mutlu olduklarını gösterdi. (AFP / REUTERS)
