Varsayalım ki, bir arkadaşınıza doğum gününde hediye aldınız. Neden böyle yaptığınızı hiç kendinize sordunuz mu? Sorduğunuzda muhtemelen arkadaşlarıma hediye alırım veya o da bana doğum günümde hediye aldı veya doğum günlerinde hediye alınır gibi cevaplar verilir.

Bu cevaplarınızın her biri sosyolojik olarak bir kavramsallaştırmaya göndermede yapar: ilki sosyal ilişkilere ve sosyal ağlara, ikincisi karşılıklılığa, üçüncüsü ise kültürel olarak uyduğumuz gelenek ve adetlere ya da herhangi bir yaptırım söz konusu ise normlara. Verdiğiniz cevaplar aynı zamanda hediye vermenin sizin için son derece doğal ve normal olduğunu gösterir.

Ancak hediye vermek tüm toplumlarda yaygın bir davranış biçimi olmasına rağmen kime, nasıl ve ne zaman hediye vereceğiniz çoğunlukla kültürel olarak belirlenmiş normlara ve ritüellere bağlı olur. Böylece sosyoloji neden davranıyor olduğumuz gibi davrandığımız üzerine bir bakış açısı benimsememiz gerektiğini ortaya koyar. Aynı zamanda sosyoloji “bize doğal, kaçınılmaz, iyi ya da doğru” diye gördüklerimizin böyle olmayabileceklerini ve yaşamımızın verilerini tarihsel ve toplumsal güçler tarafından büyük ölçüde belirlendiğini” öğretir.

Sosyolojik olarak düşünmek, düşünmeyi öğrenmek kişisel koşulların dolaysızlığından kurtulabilen ve şeyleri daha geniş bir bağlam içine yerleştirir. C. Wright Mills tarafından ortaya konan sosyolojik düşün gücü yeni bir bakış açısı ile kendimizi gündelik yaşamlarımızın dışına çıkarak düşünmeyi sağlar. Daha açık bir ifadeyle sosyolojik düşün gücü, bireyin görünüşe göre özel olan problemleri ile önemli toplumsal meseleler arasındaki bağlantıları görebilen bir dünya görüşüdür.