Şahin Yıldız / Günboyu
Ekonomistler tarafından sıklıkla "Akp''nin piyasaya müdahaledeki maşası" olmakla suçlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 2023 itibarıyla döviz hesaplarına yönelik kısıtlamalarında gaza basmış durumda.
TCMB, yılın ilk aylarında vermiş olduğu karar ile bankaların Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarına uyguladığı üst faiz sınırını kaldırmış ve Döviz Tevdiat Hesabı (DTH) sahiplerinin, paralarını KKM''ye taşımalarını teşvik etmişti. Alınan bu karar işe yararken, Mayıs ayının ilk haftası itibarıyla KKM hesaplarındaki toplam para 2 trilyon liranın üzerine çıktı.
YILIN İLK AYINDA KISITLAMALAR PEŞ PEŞE GELDİ
Merkez Bankası''nın ikinci hamlesi ise bankaların sıklıkla başvurduğu Döviz Dönüşümlü Kur Korumalı Mevduat hesaplarına yönelik dağıtılan prim uygulamasına son vermek oldu. Hem yatırımcılar hem de bankalar için oldukça cazip olan bu uygulamanın bitirildiğini açıklayan TCMB, bankaların istemeleri halinde müşterilerine ''prim'' için ödenen tutarı faiz eklemesi olarak aktarabileceğini iletti.
Kurumsal ticari müşterilere yönelik kararlara imza atmayı unutmayan Merkez, gün içerisinde alınabilecek döviz kotasını da 5 milyon dolar seviyesinden 2.5 milyon dolara düşürdü. Alınan kararın ardından çok sayıda ithalat ve ihracat yapan firma sıkıntı yaşarken, son hamle ise bireysel müşterilere yönelik gerçekleşti.
Türkiye''de uluslararası piyasaların aksine, döviz alım-satımında uygulanan fahiş makas aralığı yıllardır birçok vatandaşın tepkisini çekmekteydi. Yatırımcılar ve bireysel hesap sahibi vatandaşlar yetkililere çağrı yaparak, bu konuda harekete geçmelerini talep ederken, TCMB''nin yeni kararı ''pes artık'' dedirtti.
Halihazırda yüksek olan kur makas aralığının dövize olan ilgiyi azaltmaması üzerine harekete geçen Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, geçtiğimiz hafta bankalara gönderdiği yazı ile dolar, euro ve altın başta olmak üzere çok sayıda yabancı para ve emtia türünün alımında uygulanan "alış" fiyatının yukarı çekilmesini talep etti.
20 TL''DEN DAHA UCUZA DOLAR ALMAYA MÜSADE YOK
Finans kuruluşlarına gönderilen yazıda istenilen taleplere benzer bir uyarı geçtiğimiz Şubat ayında da kaleme alınırken, bankacılık kaynaklarının aktardıklarına göre Merkez Bankası, Türkiye''de faaliyet gösteren bütün bankalara TL üzerindeki döviz baskısını hafifletmek maksadıyla perakende dolar alımlarındaki marjları daha da genişletmeye çağırdı.
Birçok ekonomist, TCMB''yi reel sektörde dolaşıma giren dolar fiyatına uygun hareket etmemekle suçlarken, spot piyasalarda gösterilen tutardan yaklaşık 0,30 TL kadar yukarıya alım kotası koyan Merkez, bankalardan 20 liranın altında dolar satmamasını talep etti.
