Fatih Terim Fonu olarak anılan ve futbolcuların dolandırıldığı haberlerin ardından Star TV’de yayınlanan Babil dizisindeki Halit Ergenç’in canlandırıdığı ekonomi profesörü İrfan’ın öğrencilerine anlattığı Ponzi Sistemi yeniden gündeme geldi.
Ünlü oyuncu Halit Ergenç derste Ponzi Sistemi şöyle anlattı:
Siz bana şimdi başlarken işe 1000’er lira para vereceksiniz. Ve ben size söz veriyorum her ay bu 1000 liranıza her ay 100 lira faiz vericem. Bana bu parayı verir misiniz? 100 kişiden 1000’er lira para aldım. 100.000 lira etti. Birinci ayın sonunda ben size faiz vermek zorunda mıyım? 100 kişi 100 liradan ne kadar faiz ödiyecem 10.000. Verdim 100 lira faiz. Ne kaldı benim cebimde 90.000 benim cepte. Ben size bu faizi ödedim mi?
Fatih Terim, Arda Turan, Emre Belözoğlu, Fernando Muslera Selçuk İnan ve Emre Çolak’ın da bulunduğu 18 kişiyi dolandırdığı iddia edilen banka şube müdürü Seçil Erzan'ı ünlü oyuncu Halit Ergenç Babil dizisinde meğerse oynamış.
HALİT ERGENÇ, SEÇİL ERZAN'I OYNAMIŞTI!
2020 yılında Star TV'de ekranlara gelen dizide çocuğu ölümcül bir hastalığa yakalanan ama işten de atıldığı için çok acil para bulması gereken ekonomi profesörü İrfan Tuna Saygun isimli bir babayı oynayan Halit Ergenç, yüksek kazanç vaadiyle insanlardan para toplamaya dayanan hileli yatırım aracı olan Ponzi sistemini (diğer adıyla Saadet Zinciri) kurgular. Terim ve arkadaşlarında olduğu gibi iş insanlarından para toplar ve belli bir süre sonra piyasının çok üzerinde yüksek bir kazanç vaat eder. Yani Halit Ergenç, aslında Seçil Erzan karakterini oynamıştı!
PONZİ SİSTEMİ NEDİR?
İlk kez Charles Ponzi tarafından 1910 yılında uygulanan hileli bir yatırım şekli olan Ponzi sistemi ya da diğer adıyla ‘Saadet Zinciri’ sisteme dahil edilen insanların kendi yatırımlarıyla veya sonraki katılımcılardan gelen paralarla ödemenin yapıldığı bir dolandırıcılık yöntemi.
İtalyan iş adamı ve dolandırıcı Ponzi 1903 yılında ABD'ye taşınmış ve kurduğu ponzi oyunu ile ABD tarihinin en ünlü dolandırıcılarından biri olmuştur.
Her zaman ortalamanın üzerinde kazanç sağlamayı vaad eden sistem ilk önce bu beklentileri karşılamayı sağlar. Bu durumda yeni gelen yatırımcıların paralarını eski yatırımcılara ödeyerek kullanır ve ponzi sisteminin gelişmesi sağlanır.
Kişide ilk olarak çok büyük bir fırsat yakalamış izlenimi oluşturulur ve güven sağlanır. Sistemin çöküşü artık piramidin çok büyüyüp dengesiz bir hal almasıyla başlar. Temelde yeni katılımcılara muhtaç olan Ponzi sisteminde yeterli yeni katılımcı bulunmazsa zincir çöker.
Türkiye'de saadet, titan zinciri, çiftlikbank adıyla bilinen yöntemler ponzi oyununa örnek olarak verilebilir.
