Konut fiyatlarında ve kiralarda yaşanan artışın beraberinde sitelerin aidatlarında yaşanan fahiş artış gündemden düşmüyor.
Sürekli olarak gündemde olan fahiş site aidatları konusunda, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği, Adalet ve İçişleri Bakanlıkları, Kat Mülkiyeti Kanunu’nda değişiklik yapma çalışmaları yürütüyor. Aşırı aidat artışını engellemek amacıyla üç bakanlık tarafından gerçekleştirilen yeni yasal düzenlemeye ilişkin bilgi paylaşan Doç. Dr. Cihan, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 1965’te oluşturulduğunu, bugüne kadar bir dizi eklemeler yapıldığını fakat mevcut kanunun gereksinimleri karşılamadığını belirtti.
Kanunun küçük apartmanları kapsamadığını belirten Cihan, "Kanuna, 2008'de yapılan düzenleme ile sitelere ilişkin 9-10 maddelik bir ek yapıldı ama bu da yeterli olmadı. 1965'li yıların ihtiyaçlarına göre hazırlanan Kat Mülkiyeti Kanunu çoktan miadını doldurdu, bu anlamda yeni bir düzenlemeye ihtiyaç var. Bu kanunun uzmanlar eliyle özellikle de sitelerde hiçbir soruya yer bırakmayacak şekilde düzenlenmesi gerekiyor. Bağımsız denetimin gelmesinin de şart olduğunu düşünüyorum" dedi.
DENETİM SÜRECİNE KATILMAK ÖNEMLİ
Kanunun yaşının yanı sıra uygulamada da sorunlar yaşandığına dikkat çeken Cihan, Türkiye’de yaklaşık 3 bin 800 site yönetim şirketi bulunduğunu ifade etti. Cihan, bu şirketlerin bir kısmının yeterli ekipmana sahip olmadığını vurguladı.
Cihan, "Bu yetersizlik özellikle büyük sitelerde sorunların daha da büyümesine neden oluyor. Bu şirketlerin yönetimsel anlamda yaptığı hatalar ve eksikler, Türkiye'de bir site yönetimi sorununu gündeme getirdi. Bu yönetim hatalarıyla ilgili hakkını aramak için mahkemeye giden site sakinlerinin açtıkları davaların tamamlanması yaklaşık 5 seneyi buluyor. Kat maliklerinden fahiş aidatlar veya hiç gerçekleşmeyen masrafları kağıt üzerinde göstererek, ek bütçeler alınması siteler için en büyük sorunların başında geliyor" ifadelerini kullandı.
Yönetimsel hatalara karşı site sakinlerinin daha hassas olması gerektiğini belirten Cihan, kat maliklerinin yönetimi denetleme ve alınan kararları inceleme süreçlerine yeterince katılmadığını ve takip etmediğini ifade etti.
Site sakinlerine hukuklarını takip etmeleri önerisinde bulunan Cihan, "Kat malikleri olarak yönetim kurulu toplantısına katılmadık ve çıkan yönetim kurulu bütçesine de itiraz etmediysek geçmiş olsun. Yasal süresinin sonunda bu işletme bütçesi kesinleşmiş olur ve her ne kadar fahişte olsa aidatı ödemek zorunda kalırız. Aslında toplantılara katılıp, süreçleri takip edip, itiraz hakkımızı kullanmalıyız. Ancak toplum olarak yasal haklarımızı takip etmiyoruz. Bireysel olarak hepimiz sorumluyuz, sorunu önce kat malikleri yönetim kurulunda çözmeliyiz. İş işten geçtikten sonra bunu dava konusu yapıp kazansak bile bir anlamı olmayacak" diye konuştu.
YÖNETİM ŞİRKETLERİNE BAĞIMSIZ DENETÇİ GÖZETİMİ
Ülke genelinde yaşanan artışın site aidatlerini da vurduğunu belirten Cihan, yeni düzenlemenin artık gerekli olduğunu vurguladı. Cihan, "Yeni düzenlemeyle her site yönetim şirketi artık faaliyetine devam edemeyecek, bunun için belli sertifikalar alması gerekecek. Site yönetim şirketlerini bağımsız denetçiler denetleyecek ki bunu çok önemsiyorum. Denetçiler tarafından mali bütçeler denetlenecek zira orta ölçekli bir site neredeyse küçük ölçekli bir şirketin sermayesine bedel. Aidat artışıyla ilgili mevcut Kat Mülkiyeti Kanunu'nda oy çokluğu yeterliydi artık nitelikli çoğunlukla karar alınacak. Bu da önemli bir ayrıntı" dedi.
Cihan, getirilecek olan yeni düzenlemeyle birlikte site yönetimini ele alacak olan kişilerin sicillerine de bakılacağını belirtti. Böylece, suçlardan hüküm almamış kişiler site yönetiminde söz sahibi olabilecek, bir takım illegal yolların önü kesilecek.
"İTİRAZ HAKKINIZI KULLANIN"
Türk toplumunun yerleşik düzene hala alışamadığını belirten Cihan, şöyle devam etti:
"Öncelikli olarak site yaşantısında birbirimizin hakkına saygılı olmalı bu kavramı oturtmalıyız. Bunun yanında yasal düzenlemeler de çok önemli. Sonuç olarak, 'fahiş aidat ödemek istemiyorum' diyenlere en azından kanun çıkana kadar sitelere taşınmayı iki kere düşünmelerini tavsiye ederim. Bir siteye taşındığınızda sosyal donatılar nedeniyle bir apartmana göre daha fazla aidat ödeyeceksiniz, bunu bilerek taşının. Eğer bir siteye taşınırsanız da mutlaka yönetimsel süreçleri takip edin, işin ehil insanlara verilmesini sağlayın ve zamanında itiraz hakkınızı kulanın. Tabi bunu iş işten geçmeden yapın."
