Geçtiğimiz hafta özellikle sosyal medyada bir haber yayıldı. ‘Manisa’da bir öğretmen öğrencileriyle birlikte Göktürk Bayrağı önünde bozkurt işareti yaptı’ şeklinde kamuoyuna yansıtıldı haber.
Tabii bundan belirli bir kesim hemen rahatsız oldu. Öğretmenin açığa alınmasını isteyenler, bozkurdun siyasi simge olduğunu söyleyenler… Söylediler de söylediler. Rahatsız oldular Türk’ün simgesinden.
Türk’ün simgesinden diyorum, çünkü bozkurt Türk’ün simgesidir. Öyle siyasallaştırılacak bir öge de değildir. Kadim Türk tarihinin her anında bozkurt simgesine, adına rastlarsınız.
Bozkurt, her ne kadar günümüzde unutturulmaya çalışılsa da, Türk’ün millî sembolü ‘Bozkurt’a biçilen anlam ortadadır.
Türk milleti, bozkurt simgesini Atatürk’ün çabaları ve bizzat direktifleriyle daha cumhuriyetten önce yeniden toplumsal hayatın içinde görmeye başlar.
Kemal Çapraz, Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Bozkurt’a yaklaşımını şu tarihi tespit ve belgeleriyle ortaya koyuyor: 1912 yılında Türk Ocaklarında ve 1916’da Millî Türk Talebe Birliği’nin sembollerinde Bozkurt vardır. Ama resmî olarak 23 Ocak 1922 tarihinde Mustafa Kemal Paşa’nın emri ile basılan ilk pulda Bozkurt resmi vardır. Yani, Atatürk, Bozkurt’u engin Türk tarihinin derinliklerinden çıkararak, tekrar millî sembol olarak yüceltmiştir.
Yine Atatürk, ilk yolcu gemimizin adını Bozkurt koymuştur. Bu gemimiz, Ege Denizi’nde Fransız Lotus gemisi ile çarpışmış, bu dava uluslararası mahkemeye intikal etmiş, dönemin Adalet Bakanı Mahmut Esat, bu davada Türkiye Devleti’nin avukatlığını yapmış ve kazanmıştır. Bu sebeple Atatürk bu olayı unutmamış 1934 soyadı kanunu çıktığında, Mahmut Esat’a Bozkurt soyadını vermiştir.
Yine Cumhuriyetimizin 1927 yılında tedavüle çıkarılan 5-10 liralık ilk kâğıt paralarında da Bozkurt kullanılmıştır.
1925 yılında maarif vekaleti, Türkiye Cumhuriyeti’nin devlet armasını seçmek için Mustafa Kemal’in direktifi ile bir yarışma açmış, bu armada yer alması gereken unsurları da, Millî Arma Şartnamesi adlı bir kitapçıkta yayınlamıştır. Bu yarışmanın sonunda Namık İsmail’in eseri birinciliği kazanmıştır. Bu armada Bozkurt yer almıştır.
Yine 1924’te edebiyat fakültesi bünyesinde, Atatürk’ün emri ile Fuad Köprülü tarafından kurulan Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü’nün sembolü meş’ale tutan bir Bozkurt’tur.
Türk Ocakları’nın izcilik-yavrukurt teşkilatının, ilk millî petrol şirketimiz Petrol Ofisi’nin sembolleri Bozkurt’tur. 1927 yılında Atatürk tarafından yaptırılan Türk Ocağı binasının sahnesine Ata’nın emri ile Bozkurt yerleştirilmiştir.
Şu anda Resim Heykel Müzesi olarak kullanılan binanın sahnesinde bu muhteşem Bozkurt yer almaktadır.
Yine Atatürk döneminde devlet okullarında okuyan öğrencilerin şapkalarında da Bozkurt belirtkesi yer almıştır. 1935 yılında piyasaya Bozkurt adlı sigara çıkarılmıştır. Bu sigaraların üzerinde Bozkurt resmi yer almaktadır. Ankara Ulus heykelinde de Bozkurt yer bulmaktadır.
Atatürk’ün ölümünden sonra önce paralar ve pullardan Bozkurt sembolleri kaldırılmış, daha sonra da Türkiye Cumhuriyeti’nin her kademesinde kullanılan Bozkurt sembolleri yok edilmiştir.
Bizler bugün Türk’ün kadim sembolü olan bozkurt unutulmasın diye elimizden geleni yapacağız, Ziya Gökalp’ın ‘Mustafa Kemal bozkurttur’ sözünü her yerde hatırlatacağız…
