Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Baybars Ergün

Baybars Ergün

MÜNZEVİ

Bitkisel özler

Dünya çapında farmakoloji araştırmalarıyla bazı bitkisel ilaçlar, Çin tıbbında ateşi tedavi ettiği bilinen bir bitki olan Artemisia annua'dan izole edilen artemisinin adı verilen anti-sıtma ilaç grubu gibi modern ilaçlara çevrildi. 21. yüzyıl şifalı bitkilerde kullanılan pek çok bitkinin güvenliği ve etkinliğine ilişkin sınırlı bilimsel kanıt vardır ve bunlar genellikle saflık veya dozaj konusunda standartlar sağlamyor. Bitkisel ilaçların kapsamı bazen mantar ve arı ürünlerinin yanı sıra mineralleri, kabukları ve belirli hayvan parçalarını da içeriyor.

Arkeolojik kanıtlar şifalı bitkilerin kullanımının yaklaşık 60.000 yıl öncesine, Paleolitik çağa kadar uzandığını gösteriyor. Bitkisel ilaçlara dair ilk yazılı kanıtlar 5 bin yıl öncesine, bitki listelerine ilişkin yazan Sümerlere kadar dayanıyor. Bazı eski kültürler bitkiler ve onların tıbbi kullanımları hakkında şifalı bitkiler adı verilen kitaplarda yazdılar. Eski Mısır'da da papirüslere yazılmış tıbbi bitkisel verilere dair veriler bulundu. Eski Mısır'da, Ebers papirüsü yaklaşık MÖ 1550'den kalmadır ve çoğunlukla bitki kökenli 700'den fazla bileşiği kapsıyor. Bilinen en eski Yunan bitkileri, MÖ 4. yüzyılda Yunanca Historia Plantarum'da yazan Eresoslu Theophrastus'tan, MÖ 3. yüzyılda yazan Carystus'lu Diocles'ten ve MÖ 1. yüzyılda yazan Krateuas'tan geldi. Bu eserlerin sadece birkaç parçası bozulmadan hayatta kaldı, ancak bilim adamları, kalanların Mısır şifalı bitkileriyle örtüştüğünü belirtti. Şifalı bitkiler için kullanılan tohumlar, Shang hanedanlığından ( M.Ö. 1600- 1046) kalma Bronz Çağı Çin arkeolojik alanlarında bulundu. Eski bir Çin tıp metni olan Huangdi Neijing'de adı geçen 224 bileşiğin yüzden fazlası şifalı bitkiler. Şifalı bitkiler aynı zamanda hastalıkların temel tedavisinin diyet olduğu eski Hindistan'ın geleneksel tıbbında da yaygın olarak kullanılıyordu. Aslen Yunanca olarak Kilikya'nın Anazarbus kentinden doktor ve botanikçi Pedanius Dioscorides (yaklaşık MS  40-MS  90) tarafından yazılan De Materia Medica, 1600'lere kadar yüzyıllar boyunca kullanılan bitkisel yazıların bir örneği.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), bazı Asya ve Afrika ülkelerindeki nüfusun yüzde 80'inin şu anda temel sağlık hizmetlerinin bazı yönleri için bitkisel ilaç kullandığını tahmin ediyor.

Bitkilerin uygulanabileceği pek çok form var. Bunlardan en yaygın olanı bitkisel çay olarak tüketilen sıvı veya (muhtemelen seyreltilmiş) bitki özütü olarak biliniyor.

Bitkisel çaylar veya tisan, birkaç farklı şekilde yapılmış olmalarına rağmen, bitkilerin suya ekstraksiyonu sonucu elde edilen sıvı. İnfüzyonlar, papatya veya nane gibi bitkilerin sıcak su ekstraktlarının demlenmesi yoluyla elde edilmesine denir. Kaynatmalar, genellikle kökler veya ağaç kabuğu gibi daha sert maddelerden oluşan uzun süreli kaynatılmış özler. Maserasyon, adaçayı veya kekik gibi müsilaj içeriği yüksek bitkilerin soğuk infüzyonu.

Tentürler genel olarak bitki çaylarına kıyasla çok daha güçlü olan bitki türlerinin alkollü özleri. Tentürler genellikle saf etanolün (veya saf etanol ile su karışımının) bitkiyle birleştirilmesiyle elde ediliyor. Tamamlanmış bir tentür en az %25 (bazen %90'a kadar) etanol yüzdesine sahip. Alkolsüz tentürler gliserinle yapılabiliyor ancak alkol bazlı tentürlere göre vücut tarafından daha az emildiğine ve raf ömrünün daha kısa olduğuna inanılıyor. Bitkisel şarap ve iksirler, genellikle %12-38 oranında etanol içeren, şifalı otların alkollü ekstraktlar. Ekstraktlar arasında sıvı ekstraktlar, kuru ekstraktlar ve nebülizatlar yer alıyor. Sıvı ekstraktlar, tentürlerden daha düşük etanol yüzdesine sahip sıvılar. Genellikle tentürlerin vakumla damıtılmasıyla yapılıyor. Kuru ekstraktlar, kuru bir kütle halinde buharlaştırılan bitki materyalinin ekstraktları. Daha sonra bir kapsül veya tablete dönüştürülebiliyor.

Bitkisel bir ürünün tam bileşimi ekstraksiyon yönteminden etkileniyor. Su polar bir çözücü olduğundan çay polar bileşenler açısından zengin.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları