Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Dr. Onur Akbaş

Dr. Onur Akbaş

HİSBOYU

Sosyal formlar ve Madonna

Toplumsal biçimleri ve bunların edebi yapı içindeki yerini ve önemini kavrayabilmek için Foucault'nun "iktidar" kavramına yaklaşımını bilmek gerekir. Foucault, iktidar kavramı üzerine düşünürken, iktidarı, iktidarın tek bir özne ya da bir makam tarafından toplanması olarak görmez. Ona göre iktidar, toplumun tüm katmanlarına sızmış ve bölünmüş bir anlamda bölünmüştür. Foucault, iktidarın bu yönünü anlatırken yukarıda Caroline Levine tarafından sıralanan ana biçimlerden birini metafor olarak kullanır. Güç, “her yeri geren balık ağına benzer bir niteliğe sahiptir.” (Sarup, 2017: 112)

Foucault'nun bu yorumuna göre hiyerarşinin olduğu her yerde iktidar vardır. Bu açıdan bakıldığında, hiyerarşinin toplumsal biçimlerden biri olduğu aile, aşiret, soy, aşiret, organik olarak birbirine bağlı resmi veya özel kurumlar toplumsal bir bütündür. Toplumsal bütün içindeki yakınlık ya da bütünlerin diğer bütünlerle yakınlık ve uzaklık açısından ilişkisi “ağ” olarak tanımlanmaktadır. Yakınlık "ağ" kavramına karşılık gelirken, mevcut yakınlığın uzaklığa evrimi "düğüm" kavramına karşılık gelir. (Levi,2017: 171)

Yukarıdaki tanımlamalar ışığında Kürk Mantolu Madonna'daki bütün, çok fazla bilgi olmasa da anlatıcının kovulduğu banka, arkadaşı tarafından işe alındığı şirket ve kaldığı pansiyondur. içi hakkında bilgi verilir. Çerçeve bir yapıya sahip olan metinde (Karaburgu, 2010: 239), iç hikâyede Raif Efendi'nin ailesi, Maria'nın ailesi, Raif Efendi'nin çalıştığı şirket, Almanya, Almanya'da stajını yaptığı fabrika, Almanya'da kaldığı pansiyon Maria'nın çalıştığı musiki yeri Almanya, Raif Efendi hanedanı ve Raif Efendi'nin memleketi Havran da bu toplumsal yığınlar arasında sayılabilir. Metin içerisinde inceleyeceğimiz bu bütünler arasındaki örtüşmeler bireylerde şaşkınlık, alışma ya da karşı çıkma gibi psikolojik tepkilere neden olabilmektedir. Bütünler arasında doğan bu paradoks veya uyum, bireylerin ruh dünyasını, ilişkilerini, hiyerarşilerini, dâhil oldukları bütünler içindeki ritmlerini ve ağlarını, ister düğüme dönüşsün ister dönüşmesin etkiler.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları