Başta İstanbul olmak üzere Türkiye''nin birçok şehrinde kira fiyatları katlanarak artmaya devam ediyor. Fiyatların zirve yaptığı 2022 yılında yeni bir kira tasarısı yürürlüğe girmiş ve kiracıya yapılacak yıllık zam en fazla yüzde 25 olarak belirlenmişti. Tasarı kiracıları sevindirirken, TÜİK enflasyonunun bile yüzde 64 olarak açıklandığı Türkiye''de ev sahiplerini isyan ettirmişti.
Geçen 6 ayın ardından kira üst sınırı hakkında bir açıklama da Maliye Bakanı Nureddin Nebati''den geldi. Nebati, söz konusu sınır tedbirinin olağanüstü şartlardan kaynaklandığını ve Temmuz 2023 itibariyle eski sisteme dönüleceğini açıkladı. Başka bir deyişle seçimlerin ardından kiracıların kaderi, ev sahiplerinin eline bırakılacak.
İKİ TARAF DA MAĞDUR
Türkiye''deki mülteci sayısının her geçen gün artması, yabancı vatandaşlara yönelik konut satışı ve istikrarsız ekonomi politikaları sonucunda gayrimenkullerin hem satış hem de kira fiyatları günden güne katlanarak artıyor. Yaşanan hayat pahalılığı konusunda hem ev sahipleri hem de kiracılar mağdur. Yıllarca parasını biriktirip daire alan ve geçim kaynağı yalnızca bu dairelerden gelen kiralar olan vatandaşlar, gerçek enflasyonun yüzde 150 sınırına yaklaştığı iddia edilen Türkiye''de, kiralara yalnızca yüzde 25 zam yapabiliyor. Yüzde 25''in üzerindeki zam oranları yasa gereği kanuna aykırı olduğu için kiracılar tarafından bu zam kabul edilmezse kiracı evden çıkarılamıyor.
Diğer yandan ise en temel insan haklarından biri olan barınma hakkı tehlike altında. Özellikle büyükşehirlerde yaşayan vatandaşlar, neredeyse aldıkları maaşın yüzde 70''ini kiraya vermek zorunda kalıyor. Ayrıca yüzde 25''lik zam sınırı sonrasında işverenler, nasılsa seneye zam yapamayacağım düşüncesiyle evlerini verecekleri kira ücretinin çok daha yukarısından kiralamaya başlıyor. Nebati''nin "olağanüstü durumlar sebebiyle getirildi" açıklamasını yaptığı kira sınırı, olağanüstü durumlarda hiçbir değişiklik olmamasına karşın Temmuz ayında kalkacak. Hükümet, artan kira fiyatlarına karşı gerçek ve yapıcı bir formül bulamadığı için ev sahiplerine nazaran sayıları çok daha fazla olan kiracıları memnun etme yoluna gidecek ve seçimlere kadar kira sınırında bir değişikliğe gidilmeyecek.
KİRA SINIRINA UYMAYANLAR DA VAR
2022''de çıkarılan yüzde 25''lik kira sınırını kabul etmeyen ve kiracısına bu sınırın çok üstünde zam yapan ev sahipleri ise çoğunlukta. Kiracılar, istemeye istemeye söz konusu zamları kabul etmek durumunda kalıyor. Zira zammı kabul etmeyen ve yüzde 25''lik zamda direnen kiracıların birçoğuna evden çıkması için rahatsızlık veriliyor. Son günlerde basına yansıyan olaylarda evden çıkmayan kiracılara şiddet uygulandığı, çilingir aracılığı ile kilitlerin değiştirildiği hatta kiracı evde yokken eve girilerek eşyaların sokağa atıldığı tespit edildi.
