Kamu'da istihdam şart -2-
2002 yılından itibaren kamu kurumlarında engelli kotasında memur olarak istihdam edilen engelli bireylerin yıllara göre dağılımı aşağıda yer almaktadır.
2002 yılı- 5.777 kişi / 2003-6.727 / 2004-8.717 / 2005-8.717 / 2006-8.915 / 2007-9.193
2008-9.966 / 2009-10.357 / 2010-18.787 / 2011-20.829 / 2012-27.314 / 2013-32.787
2014-34.078 / 2015-40.655 / 2016-48.134 / 2017-49.873 / 2018-51.814 / 2019-55.196
2020-57.408 / 2021-62.356 / 2022 Temmuz-65.662
(Kaynak; Mülga Devlet Personel Başkanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı)
Türkiye''deki Engelli Memurların Cinsiyet Dağılımı Kadın %27,09 Erkek %72,91''dir.
Bu veri üzerine Engelli Kadınların iş gücüne daha fazla katılım sağlanmasının önünü açacak projeler ve teşviklerin yapılması önem arz etmektedir.
2011 yılında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu''nun '''' Engelli personel çalıştırma yükümlülüğü'''' başlıklı 53''üncü maddesinde yapılan değişiklikle, engellilerin merkezi sınav ve kura ile devlet memuru olmalarına imkan tanınmıştır. Merkezi sınav sitemine ortaöğretim(lise), ön lisans ve lisans mezunu olan engelli adaylar, kuraya ise ilkokul, ilköğretim ve ortaokul mezunu engelli adaylar başvurmaktadır.
Yıllara göre engelli memur seçme sınavına başvuru yapan adayların dağılımı;
Ekpss Kura Ekpss Toplam
2012 yılı 65.800 60.374 126.174
2014 65.795 65.927 131.722
2016 44.961 74.425 119.386
2018 44.184 88.833 133.017
2020 27.621 97.644 125.265
Ortalama 49.672 77.441 127.113
2018 yılından önce yapılan yüksek sayıdaki atamalar engelli bireyleri hayata bağlamıştır. Lakin 2018''den sonra EKPSS''ye giren adayların sayısı artmış olup ve önümüzdeki yıllarda sayının daha da artacağını hesaba kattığımızda, gün geçmeden yüksek sayıda engelli kadroların atama yapılması şarttır. Atama bekleyen engelliler, atanmadığından sosyal çevreden ve aktivitelerden soyutlanma, geçim sıkıntısı olacağı düşüncesinden dolayı evlenmeme, yaşlanma sebebi ile hayata karşı negatif düşünceler, engelli ebeveynlerinin çocukları için gelecek kaygısı gibi hususlar öne çıkmaya başlamıştır.
Son dönemde yapılmış olan düşük atamalar aynı zamanda branş bazında açılamayan kadrolara da sebebiyet vermiş ve nitelikli adayların (İİBF Mezunları, Muhasebe ve Finansman Öğretmenliği, Gıda Teknikerleri, Bankacılar, Sağlık ve Diyetisyenler vb…) iş gücüne katılımlarına engel olmuştur.
İstihdam edilen engelli memurların yarısına yakın kısmını, Hizmetli ve Veri Hazırlama Kontrol İşletmeni olduğunu bilmekteyiz. Durum böyle olunca Lisans ve Ön Lisans düzeyindeki mezun olan adayların istihdamın daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.
Yerleşen Adayların Yıllara Göre Dağılımı;
2012 Yılı %27,7 - 2014 Yılı %29,3 - 2016 Yılı %20,3 - 2018 Yılı %11 - 2020 Yılı %11,7
İlk yapılan ve son yapılan sınava başvuran tüm adayların (kuraya başvuranlar da dahil) öğrenim durumlarına göre bakıldığında, yıllar geçtikçe sınava başvuran adayların öğrenim durumları yükselmektedir. Aşağıda kamu kurum ve kuruluşlarına yerleşen adayların yıllara göre dağılımlarını görebilirsiniz.
2012 Yılı 2 Dönem Yerleşen Aday 11.180
2014 4 11.838
2016 1 8.175
2018 2 4.451
2020 2 4.714
Toplam 11 40.358
2 yılda bir yapılan EKPSS (Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı), yerleştirmeler kurumların kadro taleplerine göre 2 yıllık sınav döneminde birkaç defa yapılabilmektedir. Yukarıdaki tabloda 2014 yılında olduğu 4 dönem olarak yerleştirme yapılmıştır.
26.10.2022 tarihli ve bugünkü yazımızda kullanmış ve sizlere duyurmuş olduğumuz bilgiler Engelli Hakları Savunucuları Platformundan alınmıştır. Kurucu üyeleri olan Emine Çelik, İlker Tekin ve Mustafa Şahin''e engelli bireylerin haklarını savundukları için buradan kendilerine teşekkür ederim.
Sayın Cumhurbaşkanımızın ve Bakanlarımız, birçok konuşmasında değindikleri konu ülkemizin her geçen gün çok daha fazla büyüdüğünü söylemektedirler. Bu büyüme sonucunda doğal olarak personel ihtiyacı da doğmaktadır. Bu sebepten dolayı buradan birkez daha devlet büyüğümüze ve yetkililerimize seslenelim. Engelli bireylerin hayata katılımlarında, önlerinde bulunan engelleri açın ve hızlı şekilde yardımcı olacak yasalar ile birlikte de atamaların yapılmasını gerçekleştirin.