İçinde bulunduğumuz bilişim çağında hızlanan yaşam biçimi alınması gereken kararlarda da bizi bu kararların alımında hızımızı ayarlamaya zorluyor. Sosyal medyanın hayatımıza getirdiği sanal devimin sosyal hayatta da çabukça karşılık bulması bir de yapay zekanın getirdiği futurist kaygılar düşünme konusunda hız meselesini sürekli hem bireysel hem de toplumsal bağlamda gündemde tutuyor. Bu da düşünce hızı konusunda yöntem ve mekanizma sorununu gündeme getiriyor. Bu bağlamda Good Reads sitesinin ücretsiz İngilizce e-kitap arşivinde de yerini alan Daniel Kahneman''ın Thinking Fast and Slow isimli kitabını akla getiriyor. Kitabın ismini "Hızlı ve Yavaş Düşünme" olarak Türkçeye çevirmek mümkün.
"Merakla beklenen Hızlı ve Yavaş Düşünme''de Kahneman bizi zihinde çığır açan bir tura çıkarıyor ve düşünme biçimimizi yönlendiren iki sistemi açıklıyor. 1. Sistem hızlı, sezgisel ve duygusaldır; 2. Sistem daha yavaş, daha bilinçli ve daha mantıklı. Kahneman, hızlı düşünmenin olağanüstü yeteneklerini -ve ayrıca hatalarını ve önyargılarını- ortaya koyuyor ve sezgisel izlenimlerin düşüncelerimiz ve davranışlarımız üzerindeki yaygın etkisini ortaya koyuyor. Kayıptan kaçınma ve aşırı güvenin şirket stratejileri üzerindeki etkisi, gelecekte bizi neyin mutlu edeceğini tahmin etmenin zorlukları, işte ve evde riskleri doğru bir şekilde çerçevelemenin zorlukları, bilişsel önyargıların borsa oynamaktan tutun da borsaya kadar her şey üzerindeki derin etkisi. Bir sonraki tatili planlamak-bunların her biri ancak yargılarımızı ve kararlarımızı şekillendirmek için iki sistemin birlikte nasıl çalıştığını bilerek anlaşılabilir.
Okuyucuyu nasıl düşündüğümüz hakkında canlı bir sohbete çeken Kahneman, sezgilerimize nerede güvenebileceğimizi ve güvenemeyeceğimizi ve yavaş düşünmenin faydalarından nasıl yararlanabileceğimizi ortaya koyuyor. Hem işimizde hem de kişisel hayatımızda seçimlerin nasıl yapıldığına ve başımızı sık sık belaya sokan zihinsel hatalara karşı korunmak için farklı teknikleri nasıl kullanabileceğimize dair pratik ve aydınlatıcı bilgiler sunuyor. Düşünme, Hızlı ve Yavaş, düşünme hakkında düşünme şeklinizi değiştirecek."
Burada sorun düşünmenin hızı ile birlikte gelen başvurulan mekanizmadır. Hayat her ne kadar bizi hızlı düşünmeye sevk etse de metodolojik olarak sezgiye ne kadar güvenilebilir. Güvenilmesinden de daha önemlisi bu duygunun bu hızla denetlenmesi meselesidir. Zaten ileti olarak da kitap, yavaş da olsa akıl ve mantık planında düşünmeyi olumluyor. İçinde bulunduğumuz hızlı ortam bazen hıza uyum sağlamaktan ziyade duracak boşlukları bağlamın zıddına yavaşlatacak şekilde değerlendirmeyi gerekli kılar.
