77 yıl önce İstanbul'dan Ankara'ya uçan ilk Türk yolcu uçağı

KENDİ UÇAĞINI KENDİN YAP

Türk havacılık sektörünün kurulması 1936'da önemli adımlar atıldı. Beşiktaş'ta atölye kuruldu, 10 Şubat 1937'de üretime geçildi. Nuri Demirağ ve ekibi Almanya, İngiltere ve Sovyet Rusya'yı ülkelerindeki motor fabrikalarını inceledi. Türkiye, başka bir ülkenin uçak lisansını almak yerine kendi prototiplerini üreteceklerdi.
Aynı zamanda Sivas Divriğî'de de bir gök ortaokulu açan Nuri Demirağ, pilotlar yetiştirmeye başladı. 1943 yılına kadar 290 pilot mezun oldu. Türk Hava Kurumu (THK), Nuri Demirağ'a 10 eğitim uçağı ve 65 adet de planör siparişi verdi. Demirağ'ın en önemli yardımcısı, Fransa'da eğitim gören uçak mühendisi Selahattin Alan'dı. Alan, uçağın planını çizmiş ve 1936'da ilk tek motorlu uçağın üretilmesini sağladı. Uçağın adı, isim ve soyisminin harfleri ve yapım yılıydı. Yani Nu. D36.

İlk uçağın testini Alan yaptı. Piste erken iniş yapan uçak yere çakıldı. Alan hayatını kaybetti.

325 KM. SÜRATE ULAŞTI

THK, Demirağ'ınkiler yerine Fransız Henrio uçaklarını tercih etti. Ama modası geçmiş Fransız uçakları kısa sürede ıskartaya çıkarıldı. Nuri Demirağ, dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye bir mektup yazdı. Kendisinden yardım istedi ama beklediği cevap bir türlü gelmedi. Nuri Demirağ ise pes etmedi. Aslında en önemli projelerinden biri yolcu uçağı üzerineydi. Ama asıl önemli atılım ise yolcu uçağı alanında olacaktı. Nu. D38 altı kişilik, çift motorlu, gövdesi alüminyum kaplı yolcu uçağı, o dönemde kendinden söz ettiriyordu. Yolcu uçağı saatte 325 km sürat yapabiliyor, 3,5 saat havada kalabiliyordu.

İSTANBUL'DAN HAVALANDI

Türkiye'nin ilk yolcu uçağı uçak, deneme uçuşları sonrası o dönemde sıra dışı bir başarıya imza attı. 26 Mayıs 1944 günü saat 9:45'te İstanbul Yeşilköy'den havalandı. Tam 1 buçuk saat havada kaldı. Ankara Etimesgut Havalimanı'na başarıyla indi. Türkiye'nin ilk yolcu uçağı daha sonra Bursa, İzmir, Kayseri ve Sivas gibi şehirlere deneme seferleri yaptı. Türkiye'nin gökyüzünde o güne dek en büyük başarısıydı. Ama beklenen olmadı.
Demirağ'ın ürettiği ilk yolcu uçağı hiç sipariş almadı. Proje yarıda kaldı. Nuri Demirağ, 13 Kasım 1957'de hayatını kaybetti.. Türkiye'nin o ilk yolcu uçağı ise hurdacılara satılarak maziye karıştı.

Üstü örtüldü, kamuoyuna yansımadı... İçişleri Bakanlığı ile Emniyet'i karşı karşıya getiren olay!