Psikoloji kitaplarına girmiş bir sendromdur. Pazartesi günleri çalışanların, ailelerin, çocukların korkulu rüyasıdır. İşin başladığı pazartesi gününü duymak bile çalışanlarda iç sıkıntısının artmasına neden olabilmektedir. Bu sıkıntının içinde korku, endişe, panik, isteksizlik, başarısızlık kaygısı mevcuttur. Bu rahatsız edici duygular her hafta başı tekrarlanır. Bu kaygı pazartesi sabahı yoğun şekilde başlar, öğleden sonra azalır, akşama doğru biter. Salı günü ise bu kaygıdan eser kalmaz. Haftanın diğer günleri de bu yoğun sıkıntı tekrarlamaz. Çünkü kişi için bu işe başlama stresidir.
Herhangi bir işe başlarken, stres ve kaygı duyarız. İşe başladıktan sonra bu kaygı hızla kaybolur, yerini başarmış olmanın hazzına, mutluluğuna bırakır. Başlamak insan hayatında hep zor olmuştur. Pazartesi kelimesi de bir işe başlamayı belirtir. Pazartesinin sıkıntı uyandırma nedenlerinden biri de hafta sonu bir veya iki günden birikmiş işlerin bulunması olabilir. Kişiler hafta sonu pek çok plan yapar, yeni fikirler üretirler. Hafta sonu, bitirdikleri haftada gösterdikleri performansı değerlendirirler, eksiklerini görürler. Pazartesi için planları kafalarında ve defterlerinde oluşmuştur.
Tecrübeli insanlar pazartesi günlerine önemli işleri ve ciddi görüşmeleri koymazlar. Pazartesi kendisi hızlı, yoğun bir gündür. Önemli konular Pazartesi gözden kaçabilir. Pazartesi stresiyle olacak işler bile çıkmaza girebilir, zorluklar yaşanabilir. Günün stresi her şeye sinmiştir.
Evden çalışanlarda bile...
Pazartesi trafik daha yoğundur. Kişilerin yüzlerinde daha kızgın bir ifade vardır ve çabuk sinirlenebilirler. Bu öfkeli sıkıntılı hal, Cuma günü azalarak kaybolur. Psikoloji kitapları, pazartesi ile birlikte Cuma sendromundan da bahsetmektedirler. Cuma sendromunda, pazartesinin tersine bir rahatlama, hafifleme, enerji ile dolma ve keyifli bir bekleyiş söz konusu olmaktadır.
Teknolojinin gelişimiyle evden çalışanlarda veya işlerini evlerinde yapanlarda bile pazartesi sendromu tanımlanmaktadır.
Bir öcü gibi korkulan, stresin yükselmiş olduğu günü rahat geçirmek ve bu pazartesi sendromunun zararlı etkilerini ortadan kaldırmak için yapılması gereken bazı önlemlerden söz edebiliriz. Bu önlemler pazartesi sendromunu ortadan kaldırmaz, sadece etkisini hafifletebilir. Bu sendromun insan vücuduna ve duygusal ve düşünsel yapısına zarar vermemesi için kullanılacak önlemlerdir. Pazartesi sendromunun içinde, ''hafta sonu işler birikti ben bunların altından nasıl kalkacağım'' paniği de yaşanmaktadır.
Panik, stres, kaygı, endişe ve iç sıkıntısı kişiyi gerginleştirmekte ve hırpalamaktadır. Yıllar içinde bu gerginlik birikir, yıkıcı etkisi işi erken bırakma, erken emekli olma istediği, yorgunluk, bitkinlik ve tükenmişlik sendromu şeklinde kendini gösterir. Özellikle iş sahiplerinde, yöneticilerde daha yoğun yaşandığı söylenen pazartesi sendromu tüm çalışanlarda gözlenmektedir.(Bir sonraki yazımda Pazartesi sendromunun olumsuz etkilerini azaltma yollarını anlatacağım.)
