Sevgili okurlarım bir konuşma bozukluğu olan kekemelik sorununu iki bölümde işleyeceğim.
Kekemelik bir konuşma bozukluğudur. Seslerin, hecelerin ve sözcüklerin tekrarı, uzatılması ya da konuşmanın akışını kesen duraklamalar şeklinde olabilir. Bozukluğun şiddeti kişinin içinde bulunduğu duruma göre farklılık gösterir. Psikolojik streslerin yoğun olduğu durumlarda artar (sınav, korku, endişe duygularını yaratan ortamlar, müdür, patron, karşı cinsten arkadaş). Konuşma bazen çok yavaş, bazen de çok hızlı olabilir.
Kekemeler şarkı söylerken, şiir okurken ve ritmik tekrarlamaları yaparken kekelemez. Bazı kekemelerde, kekemelikle birlikte tik biçiminde tekrarlayan hareketler konuşmaya eşlik eder. Örneğin, elini dizine ya da masaya vurma, ayağını yere vurma, başını sallama, gözlerini kırpma gibi.
Kekemelik çoğunlukla 2-6 yaşları arasında başlar. Çocuklarda yaygınlık oranı %1'dir. 2-5 yaşları arasında başlayan kekemeliklerden bir kısmı kendiliğinden ortadan kalkabilmektedirler. Bu yaşlardaki çocuklarda düşünce hızı, konuşma hızını geçtiği için henüz yetersiz konuşma ile düşünce ifade edilemediğinden dolayı, konuşmada duraksamalar ortaya çıkabilmektedir. Kekemelikte aile, çocuğa düzgün konuşması için baskı yapmamalı, konuşmasını düzeltmemeli, onu sık sık uyarmamalıdır. Bu tür davranışlar kekemeliğin düzelmesinde etkili olmaz, hatta kekemeliğin daha yapışıp kalıcı olmasını sağlar. Bazı ailelerde çocukların kekelemesiyle ilgili olarak çocuklarına olumsuz davranmadıklarını, sanki çocuk hiç kekelemiyormuş gibi davrandıklarını üzerine basarak anlatmaktadırlar. Bu tutumda yanlış bir yaklaşımdır. Çocuk kendisi çok ufak yaşta olsa bile konuşmasının normalin dışında bir şekilde olduğunu bilir, anlar. Ailesinin ona karşı hiçbir şeyi yokmuş gibi davranması çocuğun ailesine olan güveninin sarsılmasına sebep olabilir. Burada yapılması gereken en doğru tutum çocuğun konuşmasında bir problem olduğu ve bu durumun düzeltilmesi için en kısa zamanda profesyonel bir yardım almak için uzman bir psikolog veya konuşma terapistine başvurulmasıdır.
Yayınlarda kekemeliğin oluş nedenlerinin başında ailesel genetik bir yatkınlık genellikle kabul edilmektedir. Bundan başka bazı yayınlara göre kekeleyen çocukların anne ve babalarında obsesif-kompulsif kişilik özellikleri ve hafif psikolojik rahatsızlıklara rastlandığı söylenmektedir. Bu tür özellikleri olan yetişkin kişi, çocuğa küçük yaştan, düzen, temizlik ve terbiye konularında disiplin uygulamakta olduğundan dolayı kekemelik başlayabilmektedir. Bazı durumlarda ise yukarıda belirttiğimiz her iki durumu da birlikte görebilmekteyiz. (Devam edecek.)
