EYT yasasının yürürlüğe girmesiyle, milyonlarca çalışan artık emeklilik başvurusu yapma hakkına sahip. Bu düzenlemeye göre, 1999 Eylül öncesinde sigortalı olan kadınlar için emeklilik için gereken süre 20 yılken, erkekler için bu süre 25 yıl olarak belirlendi.
Buna ek olarak, vatandaşların emeklilik için başvurabilmeleri için işe başlama tarihlerine bağlı olarak 5,000 ile 5,975 gün arasında değişen prim günü koşulunu karşılamaları gerekiyor.
"YAŞ ŞARTI KALDIRILDI"
EYT yasası sonrası erken emekli olmak için gerekli şartları sıralayan sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun, "Emeklilikte 08.09.1999 tarihine kadar sigortalı olanlarda yaş şartı kaldırıldı, prim gün sayısını tamamlayanlar emekli olacak" dedi.
"ERKEN EMEKLİ OLABİLİRLER"
"Prim gün sayısı eksik olanlarda bu durumlar varsa SGK'ya prim borçlanması yapıp parasını ödeyerek gün satın alıp daha erken emekli olabilirler" diyen Özgür Erdursun, yapılması gerekenleri şöyle sıraladı:
1) Çocuğa kadar doğum borçlanması/ücretsiz doğum ve analık izin süreleri
2) Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay ya da yedek astsubay okulunda geçen süreler
3) Personel mevzuatlarına göre aylıksız izinde geçen süreler (4/C)
4) Doktora ve tıpta uzmanlık öğreniminde geçen süreler
5) Avukatlık stajında geçen süreler (08/06/2022 tarihinden itibaren avukatların sigortalı olması önündeki engeller ortadan kalkmıştır)
6) Tutuklulukta veya gözaltında geçen süreler
7) Grev ve lokavtta geçen süreler
8) Hekimlerin fahri asistanlıkta geçen süreleri
9) Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin açıkta geçirdikleri süreler
10) 4857 sayılı Kanun'a göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanların borçlanmaları
11) 1416 Sayılı Kanun'a uyarınca yurtdışında geçen öğrenim sürelerinin borçlandırılması
12) 3201 Sayılı Kanun'a göre yurtdışında geçen süreler,
13) BAĞ-KUR'da ödenmeyen günlerin ihyası
BORÇLANMA NASIL YAPILIR?
Özgür Erdursun, "Borçlanmalar asgari ücretin yüzde 32'si, yurtdışı borçlanmalar yüzde 45'i, BAĞ-KUR ihyası ise yüzde 34,5'i olarak hesaplanır, 7.5 katına kadar ödenebilir" dedi.
PRİM BORÇLANMASI NE KADAR?
"31.12.2023'e kadar günlük borçlanmalar 143,10 TL-1.073,20 TL arasıdır" diyen Özgür Erdursun, "Yurt dışı borçlanması 201.20 TL ile 1.509 TL arasıdır. BAĞ-KUR ihyası 154,26 TL ile 1.156,95 TL arasıdır" ifadelerine yer verdi.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR?
Kök maaşlara yapılan zammın ardından, hali hazırda 7,500 TL olan taban emekli aylığı, yine 7,500 TL seviyesinde kaldı. Yüksek enflasyon ve artan yaşam maliyetleri karşısında emekliler, 7,500 TL ile geçinmekte zorlandıklarını ifade ederek, ek zam taleplerini devam ettiriyorlar.
