Bazı çocuklar belirli yaş dönemlerinde başkalarının eşyalarını izinsiz alıp kullanabilirler. Bazen çocuğun yaşı göz önüne alınarak, bu davranış masum bir durum olarak görülebilir ve göz ardı edilebilir. Eğer doğru tutumları sergileyemez ve bu duruma bir önlem almazsanız, ileride istenmeyen durumlarla karşılaşmanız kaçınılmazdır.
Çocukların belli yaş dönemlerinde izinsiz alma davranışına rastlanabilir. Bu davranış, 6 yaşına kadar gerçekleşiyorsa, davranış bozukluğu olarak nitelendirilmez. Çocuğunuz okula başlamadan önce, paylaşma ve sosyalleşme konularında henüz olgunlaşmadığı için her şeyi kendisine aitmiş gibi algılar. Arkadaşlarının oyuncaklarını izinsiz alabilir, gittiği bir evden yanında küçük objeler getirebilir. Böyle durumlarda paniğe kapılmadan çocuğunuzla konuşarak, izinsiz herhangi bir eşyayı almaması gerektiğini anlatmanız gerekir.
Bir davranış bozukluğu olarak nitelendirilen izinsiz alma davranışında belli etkenler söz konusudur. Bu etkenlerin çoğu aile ve sosyal ortamdan kaynaklanır. Bölünmüş ve parçalanmış ailelerin çocukları kendini sevdirmek ve kabul ettirmek için, hayatındaki bir eksikliği doldurmak için bu davranışı gösterirler.
Bölünmüş ve parçalanmış ailelerin çocukları: Boşanmış aile, anne-babasından ayrı yaşayan, babası ya da annesi ölmüş çocuklardır. Bu çocukların ruh dünyaları çok hırpalanmıştır. Çözümsüzlükler vardır ve kendileri bunlar konusunda güçsüzdürler. Olumsuz anne-baba tutumları da bu çocukların yanlış yönlendirilmesinde çok belirleyicidir.
Kendini sevdirmek ve kabul ettirmek isteyen çocuklar: Kendilerinin sevilmediğini ve değersiz görüldüğünü düşünürler ve bu yüzden mutsuz, huzursuzdurlar. Özgüvenleri de oldukça düşüktür. Bu tarz çocuklar hep bir grup içinde yer alıp değerli olduklarını teyit ettirmek isterler. Olumsuz anne-baba tutumları burada da başroldedir. Ailesinden yeterince sevgi görmeyen, sürekli hakaret edilip incitilen ya da ihmal, istismar edilen çocuklarda çalma davranışına çok sık rastlanır.
Hayatındaki bir eksikliği doldurmaya çalışan çocuklar: Böyle bir duygu durumundan da bazı çocuklar bir şeyleri izinsiz alabilirler. Hayatlarında herhangi bir alanda hissettikleri bir boşluk varsa, onu ihtiyaçları olsun olmasın bir objeyle doldurmaya çalışırlar. Bu boşluk her şey olabilir. Aile, kardeş, sevgi, para, arkadaşlık, sağlık, başarı gibi birçok etkenin eksikliği, bu davranışın kazanılmasında etkili olabilir. Çocuk bu boşluğu öç alır gibi hırsla doldurmak ister.
Yapılan her izinsiz alma davranışının altında, olumsuz aile tutumlarının etkileri yatar. Çocuğunuzun ruhsal dünyasının yeterince doyurulamaması, sevilmemesi, saygı duyulmaması, değerli olduğunun hissettirilmemesi, yanlış davranışlar, incitme, fiziksel ve sözlü istismar; çocuğunuzu izinsiz alma davranışı ya da benzer bir davranış bozukluğuna itebilir.
Tehlikeli alışkanlık
Çocuğunuz, hayatın ve sosyal çevrenin farkına varabildiği 3 yaşından itibaren çeşitli şekillerde bu davranışı gösterebilir ama en tehlikeli yaş, yani bilinçli olarak bu davranışın gerçekleştiği dönem ilköğretim çağıdır. Eğer önlem alınamazsa, yetişkinliğe kadar giden olumsuz bir davranış olarak devam eder. Eğer siz ya da okul, bu durumu fark edemez ya da göz ardı ederseniz, bu davranış yetişkinliğe kadar giden tehlikeli bir alışkanlık halini alabilir. Bu yüzden böyle bir davranışla karşılaşırsanız mutlaka bu durumu önemseyin.
Çocuklar genelde para, oyuncak, şeker, yiyecek, kalem, defter, sakız, büyüdükçe de aksesuar, oje, küçük objeler, makyaj malzemeleri gibi eşyaları izinsiz alabilirler. Burada önemli olan kendisinin ne ile mutlu olacağı ya da kendini nasıl değerli hissedeceğidir. Dolayısıyla eşyanın değeri önemli değildir.
Örneğin sınıfında çok başarılı ve güzel bir kız öğrenci sık sık öğretmeninden aferin alıyorsa, onu kıskanan ve onunla rekabet yaşayan diğer kız çocuğu, onun hatıra defterini, tokasını ya da kalemini alabilir. Ailesinde dalgalanmalar yaşayan, mutsuz bir çocuk; sevilen, mutlu bir çocuğun kalem kutusunu ya da aynısı kendisinde olsa bile kitabını alabilir. Bazı çocuklar böyle teşebbüslerde bulunabilirler, çünkü onlar sadece herhangi bir şeyi izinsiz almıyorlar, aslında o çocuğa olan ilgiyi kıskandıklarından dolayı o çocuğu cezalandırmaya çalışıyorlardır.
Aradan biraz zaman geçtikten sonra bu davranış unutulur ama okul çağında ve sonrasında yaşanan izinsiz eşya alma davranışları artık tehlike oluşturur.
