Salmonella bakterisi bir tür gıda zehirlenmesi, tifo ve paratifo hastalığına yol açabilen bir bakteri türüdür. Sindirim sistemi içerisinde enfeksiyonlar oluşturarak ishal veya dizanteri sebebi olarak da bilinirler. Salmonella enfeksiyonlarının oluşturduğu tabloya salmonello denir. İnsanlarda 2500''den fazla alt tipi vardır ancak, 1400 civarında alt tip insanda hastalık yapabilir. Peki salmonella bakterisi nasıl vücuda giriyor? Prof. Dr. Vefik Arıca, konuyla ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
"EN YAYGIN 2. BAKTERİ "
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi''nin bildirisine göre Avrupa Birliği''nde görülen gıda kaynaklı her 3 salgından 1''inin sebebi salmonella bakterisidir. Salmonella, özellikle sindirim yollarından sorumlu en yaygın 2. bakteri olarak tespit edilmiştir ve her yıl Avrupa Birliği''nde salmonella kaynaklı 100 bin civarında vaka rapor edilmekte.
SALMONELLA NEREDEN BULAŞIR?
Salmonella insanların ve hayvanların bağırsaklarında zaten doğal olarak yaşayan bir bakteri türüdür. Yaygın olarak en çok tavuk ve yumurtasında bulunmaktadır. Ayrıca dışkı ile bulaş olduktan sonra, sular ve bu sularla işlem görmüş tüm gıdalar risk altındadır. Kantin, yurt, hastane yemekhaneleri, restoranlar gibi toplu yemek üretilen ve tüketilen yerlerden bu hastalığın bulaştığı bilinmektedir.
Salmonella bakterileriyle bir şekilde temas etmiş olan herhangi bir suyu veya sıvıyı içmek, yemeği yemek salmonella gıda zehirlenmesine neden olur. İnsanlar genellikle çiğ yiyecekler ya da başkaları tarafından ele alınan hazır yiyecekler yiyerek rahatlıkla maruz kalır ve insandan insana bulaşabilir.
İnsanlar tuvaleti kullandıktan sonra ellerini yıkamayınca ya da yanlış yıkadığında salmonella çok çabuk yayılabilir. Sürüngenlere, kuşlara ya da evcil hayvanlara dokunmak da bakterinin yayılmasının başka bir nedenidir. Yemekleri yüksek ateşte pişirmek veya sütün pastörize edilmesi salmonella bakterisini öldürür. Çiğ, az pişmiş veya pastörize edilmemiş besinleri tüketmemiz durumunda risk altında olabiliriz.
BULAŞ YERLERİNE DİKKAT!
Kaynağı bilinmeyen, bakteri bulaşmış suların içilmesi ve kullanılması yoluyla,
İnsan ve hayvan atıklarının uygun şekilde yok edilmemesi sonucu kaynak sulara bulaşması ile,
Yeterince klorlanmamış içilme sularının içilmesiyle,
Salmonella taşıyan ve iyi pişmemiş et, yumurta, süt ve süt ürünleri gibi gıdaların tüketilmesi veya bu ürünleri içeren market ürünlerinin tüketilmesi sonucu,
Pastörize edilmemiş süt, meyve suyu veya peynirden, bakteri bulaşmış çiğ meyve, sebze , baharat ve çerezlerden, hasta olan kümes hayvanlarından temastan, bakteri aynı zamanda insanlarda diğer insanlara rahatlıkla bulaşabilir.
Kırmızı et ve et ürünleri, pastacılık ürünleri, krema, dondurma ve kabuklu deniz ürünleri insanları bu bakterilerle bulaş olmasına neden olan en önemli kaynaklardır. Yaz aylarının gelmesiyle özellikle bu ürünlere dikkat edilmelidir. Hayvan gübresi kullanılarak veya dışkı içerikli suyla yetiştirilen ve temizlenmeyen birçok bitkisel gıdalar da enfeksiyona neden olabilir.
BAKTERİ NASIL ÖLÜR?
Isıya dirençsizdir. 55 derecelik bir ısıda yaklaşık 20 dakikada ölürler. Kuruluğa dayanıksızdırlar. Bu nedenle nemli yerleri ve 35- 45 aralığındaki sıcaklıktaki nemli ortamlarda rahatlıkla insandan insana bulaşabilirler. Vücutta çok rahatlıkla üreyebilir.
BELİRTİLERİ
Vücuda alınmasından yaklaşık 12-36 saat sonra çıkan;
Mide bulantısı,
Karın ağrısı,
Kusma,
ishal,
ateş, titreme,
karın krampları,
su kaybına bağlı olarak baş ağrıları ve
genel durum bozukluğu yapabilir.
YÜKSEK RİSK GRUBUNDA BULUNAN KİŞİLER...
2 yaş altındaki bebekler
65 yaş üzerindeki yaşlılar
Hamileler, emziren kişiler
Bağışıklığı düşük olanlar
