Yanlışlar doğruları sollayınca...

Dövizdeki rekor yükselişler, çarşıda pazarda fiyatların uçup gitmesi, iktidara güvenin kaybolması ve yatırımların neredeyse durmasının ana nedeni nedir?

Kamuda kadroları sürekli şişirmenin yanı sıra yol, köprü, bina gibi ölü yatırımlara yönelmek, israfı bir türlü önleyememek, dünyadaki ekonomik gelişmeler ve korona salgını nedeniyle yaşanan durgunluk bugünkü ağır kriz noktasına gelinmesinde rol oynadı.

Peki, iktidarın kısaca "Çin modeli" diye adlandırılan yeni ekonomik kurtuluş reçetesi çözüm olabilir mi?

Bana kalırsa çok zor.

Çin modelinin temeli sanayi ve tarımsal üretimde büyük artışa ve düşük işçi maliyetlerine dayanıyor. Bir diğer deyişle ucuz iş gücüyle çok üretip bunu cazip fiyatlarla dış piyasalara satmak ana felsefeleri.

İktidar şu aşamada Çin modelinin sadece ucuz iş gücünü benimsemiş görünüyor. İhracatı gerçekten dişe dokunur noktalara taşımak için sanayi ve tarımsal üretimi artırıcı hamlelerde bulunamıyor.

Dolayısıyla tam değil yarım şekilde uygulanacak Çin modeli bol döviz ve ona bağlı refah değil sadece hayal kırıklığı getirebilir.

"İktidar yanlıştan dönüp doğru yolu bulabilir mi, seçime kadar geçecek sürede ekonomiyi toparlayacak adımlar atabilir mi?"

Akıllara sıkça takılan bu sorunun yanıtı bence şudur:

Ekonominin düze çıkması için yanlışlardan ders çıkarılması gerekir. Ne var ki gördüğümüz, o dersin çıkarılması bir yana aynı yanlışların tekrar tekrar yapılması oluyor.

İktidara yakın bazı yorumcular, "Katar, Birleşik Arap Emirlikleri ve Azerbaycan'la yapılan anlaşmalar ekonomik krizin aşılmasında önemli katkı sağlayacaktır" görüşünü savunuyorlar.

Buna ne demeli?

Onlar kadar iyimser olamıyorum.

Yabancı ülkelerle yapılan yatırım ve ticaret anlaşmalarının ekonomiye olumlu katkıları olacağı kuşkusuzdur.

Ama bunun yansımaları bugünden yarına olmaz, uzun vadeyi gerektirir.

Şu soru da çeşitli çevrelerde sık sık dillendiriliyor:

"Muhtemel bir iktidar değişikliğinde göreve gelenler mevcut tabloyu düzeltebilirler mi?"

Bana kalırsa başlangıçta işleri bir hayli zor olacak.

Klişe bir deyim ama tam yerine oturuyor:

Bir enkaz devralınacak.

Bunu öyle bir-iki ayda düzeltmek, ortalığı güllük gülistanlık yapmak söz konusu olamaz.

İhtimal ki acı reçeteler devreye girecek ve milyonlarca insan rahatlamak için bir süre bekleyecek.

BİZDE MODEL ÇOK