Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Alanur ÖZALP

Alanur ÖZALP

PSİKOLOG GÖZÜYLE

Üstün yetenekli çocuğu tanımak

Üstün yetenekli çocuklarda doymak bilmeyen bir öğrenme isteği vardır. Çok soru sorarlar. Her sordukları soru beyinlerinde ani olarak yeni sorular doğurur. Sorularına cevap aldıklarında rahatlar, keyiflenir mutlu olurlar. Onların var olan açlıklarını bilgi doyurur.  Kelime hazineleri yaşıtlarından daha geniştir. Okurlar, araştırırlar, sorarlar. Araştırma ve öğrenme merakları sınırsızdır. Her defasında daha çok şey öğrenmek isterler. Zor şeyleri başarmaktan hoşlanırlar. Zor soruları, zor problemleri, kimsenin yapamayacağı problemleri yapmaktan keyif alırlar. Her şeyi araştırmak konusunda sonsuz açlıkları vardır.

Aileler çocuklarının zeki olduklarını bebekliklerinde dahi anlayabilir. Bazen de aileler, kuzguna yavrusu güzel görünür misali çocuklarının pek çok özelliğini üstün yetenek olarak yorumlayabilir. Bu konuda karar vermekte öğretmenler ailelerden daha etkilidir. Öğretmenler farklılıkları ayırmakta aileleri bilgilendirmelidir. Anaokul ve ilkokul çağındaki çocuğun yeteneklerinin daha net fark edildiği dönemdir. Aileler çocuklarının yeteneklerini fark ettiklerinde mutlaka desteklemelidir. Aileler çocuklarını iyi tanımalıdırlar. Çocuklarının yeteneklerinin farkına varmalıdırlar. Aileler çocuklarının yetenekleri konusunda psikologlardan yardım alabilirler. Çocuğu yetenekli aileler birbirlerinden de pek çok şey öğrenebilirler. Birbirlerini rahatlatabilirler. Fikir alışverişi ailelere çok yararlı olur. Üstün yetenekli çocuklar birlikte olurlarsa birbirlerinden çok haz alırlar. Birbirlerini geliştirirler. Bu tür çocuklara daha fazla ilgi, yönlendirme, sevgi ve zaman ayırılmalıdır.

 

Üstün yetenekli çocukların öğretmenleri üstün yetenekli çocuklar konusunda mutlaka eğitim almalıdırlar. Öğretmen almış olduğu eğitim sonucunda çocuğu daha iyi anlayacaktır. Çocuğa gereksiz olan bilgileri vermeyecektir. Onun zevk alacağı, yaratıcı bir eğitim uygulayacaktır. Bu durumda çocuk hem kendini geliştirir, hem de eğitimden keyif alacaktır. Bu konuda eğitim almış bir öğretmen hata yaparım, çocuk bu yaşta benden fazla bilgi sahibi diye kaygılanmazlar. Yetenekli çocuklar yetenekli olanlarla olduğu gibi diğer çocuklarla da güzel ilişkiler içine girmelidirler. Üstün yeteneklileri öğretmenlerinin öncelikle bilgi sahibi sonrasında rahat, huzurlu, kendine güvenli ve pozitif bir bakış açısına sahip olmalıdırlar. Çünkü yetenekli çocukların kafalarına hep çok farklı sorular, konular gelebilir. Eğer öğretmen hoşgörülü değilse bu çocukları engelleyebilir. Bu çocukların hiçbir durumdan engellenmemesi gerekmektedir. Onları tanıyan öğretmen, onların ne yaptıklarında ne dediklerini hemen anlar ve ona göre davranır. Onların öğrenme ve araştırma iştahlarını hep açık tutar.

*

Yetenekli çocuklar aynı zamanda pek çok alanda yeteneklidirler. Birden fazla alanda özel yetenek gösterebilirler. Örneğin müzik, matematik, yabancı dil gibi. Onlar başarılı oldukları işleri yaparlarken keyif alırlar.

Yeni eğitim sisteminde üstün yetenekli çocuklara yarı zamanlı şekilde eğitim programı hazırlanmaktadır. Bazı dersleri kendileri gibi özel yetenekli çocuklarla görürlerken bazı dersleri de diğer çocuklarla görürler. Hayal güçlerini geliştirecek ortamlar onlar için olmazsa olmazlardandır. Fazla soru sormalarına imkânlar sağlanmalıdır. Hayal güçlerini zenginleştirecek materyalleri kullanmaları sağlanmalı ve teşvik edilmelidir. Deney odaları ve deney materyalleri onlar için önceden hazır bulundurulmalıdır. Bu odaya gitme saatlerinin dışında serbest saatlerinde de bu tür ortamlardan rahatlıkla yararlanabilmeleri sağlanmalıdır. Günümüzde bazı devletler üstün yetenekli çocukların erken yaşta fark edilmesine ve onlara uygun bir eğitim programı hazırlanmasına fazla yatırım yaparlar. Gelişmiş ülkeler bu tür çocuklara çok fazla yatırım yapmaktadırlar.

Bu tür çocukların en erken yaşta saptanması gerekmektedir. Bu bir ülkenin hızla kalkınması açısından çok önemlidir. Üstün yetenekli çocukların sayısı ne kadar fazla olursa ve bu çocuklar daha erken yaşlarda fark edilirlerse bu tür ülkelerde yeni buluşlar fazla olacaktır. Ülke diğer ülkelerin önüne geçecektir. Üstün yetenekli çocukların erken ayırıcı tanı konularak saptanması çok önemlidir. Bu alanda IQ testleri kullanıldığı gibi beceri testleri de kullanılmalıdır. Testlerle birlikte öğretmenlerin ve ailelerin gözlemleri de tanı konusunda çok önemlidir.

Bu çocuklar zekidirler ve her alanda başarılı olurlar. Yapılması gereken bir veya iki alanda en fazla olan yeteneklerinin geliştirilmesidir. Her alanda başarılı olmaları beklenirse enerjileri dağılır. Bu doğru bir yaklaşım değildir. Çocuğun asıl yeteneğinin ne olduğu saptanmalı ve bunun üzerine gidilmelidir.

Öğretmenler aileleri bu tür çocuklarıyla nasıl ilgilenmeleri konusunda eğitilmelidirler. Yeteneklerinin iştahlandırılmaları, onlara özel imkanlar sağlanması bir devlet politikası olmalıdır. Devletler bu konuda birbirleriyle yüksek düzeyde işbirliği yapmalıdırlar.

Ortak eğitim programları geliştirilmeleri ve politikalar öncelik verilmelidir. Devletleri ailelerde teşvik etmelidir. Bu çocukların eğitimi için halkın desteği sağlanmalıdır. Medya, halkı bu tür konularda bilgilendirmeli ve eğitmelidir.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları