Hemen hemen her evde bulunan televizyonların kullanım şekli hızla değişti. Klasik kablolu ya da uydu yayından gelen kanallar üzerinden dizi, film ve program izleme alışkanlığımız değişti. Televizyonun internet ile buluşması sonrasında Youtube, Netfilix ve diğer yayında platformlarını buradan da izlemeye başladık. Akıllı televizyonlarla beraber kullanımı artan ve büyüyen diğer bir yayın platformda Twitch oldu.
Ben 2015'ten beri düzenli olarak Twitch'i kullanıyorum. Sitenin Türkiye'deki gelişimine yakından tanık oldum. Twitch'te hayattaki diğer her şey gibi değişime uğradı. İzleyici sayıları hızla arttı. İlk başta oyun yayınları ağırlıklı olan platform zamanla farklı aktivite yayınlarını kapsayan bir hal aldı. Türk yayıncı kesimi yıllar içinde büyük artış yaşadı. En çok izlenen kanallar 15-20 bin kişileri gördü. Dünya ve Türkiye genelinde Twitch dönem dönem çeşitli drama öğeleri üzerinden ufak krizler yaşasa da gelişimini sürdürüyordu. Ama özellikle son bir yıldır yaşanan sorunlar artmaya ve tat kaçırmaya başladı. Zaman zaman bazı yayıncıların platform değiştirdiği gözlendi. Yaşanan bu olaylara da en son çoğunuzun duyduğu 'bit krizi' eklendi.
Bit Twitch içinde yayıncılara destek amaçlı gönderilen bağış çeşidine verilen isim. 100 bit yaklaşık 10-12 tl arasında seyrediyor güncel kurda. Patlak veren bu bit krizi aslında başka bir krizin ortaya çıkardığı gerçekler sayesinde gün yüzüne çıktı. Geçtiğimiz haftalarda bir grup hacker Twitch yayıncılarının aylık gelirlerini ifşa etti. En büyükten küçüğe binlerce yayıncının verileri internet ortamında gezmeye başladı. Bu verilere ulaşan insanlar bir süre sonra olağan dışı rakamları keşfetti. Düşük rakamlarda yani 10-50 kişi arası izlenen yayıncıların aylık binlerce dolar kazandıkları fark edildi. Bu gelişme sonrasında Türk Twitch izleyicileri sızan gelir verilerini didik didik etmeye başladı. Ve kaos bundan sonra başladı.
Verileri analiz ederek paylaşan insanlar Twitter hesapları üzerinden kişilerin isimlerini vererek bu anormal gelir artışını kamuoyu ile paylaşmaya başladı. Verilere baktığımızda normalde ayda 5-10 dolar bit geliri olan yayıncıların bir ayda 2-3 bin dolarları gördüğü fark edildi. Özellikle Türkiye'de bu bu denli büyük artışın legal olma ihtimali bulunmuyor. Sonra bu olayı araştıran kişiler ve durumu izah eden yayıncılar işin perde arkasını anlattı. Gelirlerinde artış yaşayan yayıncılardan bazıları bu durumu yabancı kişilerden aldıkları izlenme botları sayesinde kazandıklarını iddia etti. Yani yayınlara izleyici olarak gelen program Twitch üzerinden zamanla bit kasıyor, biriken bitler ise anlaşma gereği bölüşülüyordu. Programın sahibine kazanılan bit kripto paraya dönüştürülerek ödeme yapılıyordu.
Ancak bir süre sonra işin aslının öyle olmadığı ortaya çıktı. Araştırmalar sonrasında bit krizinin temelinin çalıntı kredi kartlarına dayandığı fark edildi. İnternet üzerinden çalıntı kart bilgilerine sahip kişiler yayıncılara Twitch platformu üzerinden yüklü miktarda bit gönderiyor. Daha sonra bu bit ücretlerini TL ya da dolar üzerinden hesabına alan yayıncılar çalıntı kredi kart sahiplerine kripto para olarak geri ödeme yapıyor. Yani bu süreç bir kara para aklama döngüsü. Bu işe karışmış yayıncılardan kimisi gerçekten kandırılmış kimisi ise kandırılmak istemiş kanımca. Twitch izleyicilerinin en beklemediği yayıncılar bile kara para aklama yöntemine başvurduğu ortaya çıktı. Bazı yayıncılar olayları yalanlarken bazıları ise hesaplarını kapatıp sessizce kaçmaya çalıştı. Durumdan şikâyetçi birçok yayıncı #TemizTwitch başlığı altında gelişmelere karşı Twitch'ten geri dönüş bekledi ancak şuana kadar herhangi bir aksiyon alınmadı.
İddialara göre, Twitch'te yaşanan bu skandal Youtube ve Tiktok mecralarında da yaşanıyormuş. Bakalım bu kriz dijital medyanın arka sokaklarında dönen daha farklı düzenbazlıkların fark edilmesinde bir kıvılcım olabilecek mi. Bekleyip görelim.
