TÜİK'İN KİRA OYUNU...
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerinin düşük olduğunu açıklayan, Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM), bir rapor hazırladı. Raporda bunun önemli nedenlerinden birisinin kira hesaplamalarında yapılan farktan kaynaklandığı belirtildi. Enflasyon ve kira artışlarına yönelik raporda “TÜİK verilerine göre kira fiyatlarındaki artışın düşük seyretmesi, enflasyonun düşük çıkmasının en önemli nedenlerinden biri” ifadelerine yer verdi.
Raporda TÜİK’in kira artışını yüzde 22,8 olarak açıkladığını ancak emlak endeksine göre kiralık konut fiyatlarındaki artışın yüzde 155 olduğu hatırlatıldı. Kirada oturan 22 milyon 191 kişi olduğu hatırlatıldı. BİSAM şu önerilerde bulundu:
“TÜİK farklı gelir grupları ve özellikle ücretliler için enflasyonu ayrı ayrı açıklamalıdır.
Enflasyonun toplumsal gerçekleri temsil eden bir metodoloji ile hesaplanmalıdır. Bu bağlamda TÜİK enflasyon hesaplama yöntemini ve sepetini emekçilerin sorunlarına duyarlı hale getirmelidir.
Teknolojik gelişmeye koşut olarak fiyatı reel olarak gerileyen ürün gruplarının, hanehalklarının genelini ilgilendirmeyen ama nicelik olarak ağırlığa sahip olan, araç alımları satımı gibi, ürünler sepetten çıkartılmalıdır. Kurumsal birikimi ile tartışmasız bir öneme sahip olan, açıkladığı verilerle emekçilerin yaşam koşullarını belirleyen TÜİK, tarihsel misyonuna ve önemine aykırı davranmamalı, veri gizleme, sürekli metodoloji değişikliklerine giderek verileri etkileme gibi uygulamalardan vazgeçmeli, şeffaflığına ve saygınlığına zarar verecek müdahalelere karşı durabilmelidir.
Gerek toplu sözleşme gerek asgari ücret gerekse emekliler başta olmak üzere geniş kesimlerin ücretleri ve zamlarının belirlenme sürecinde, resmi enflasyon verileri esas alınmaktadır. Enflasyon temelli artışlar ekonomik büyümeyi göz ardı etmektedir. Bu anlamda enflasyon verilerine ilave olarak ekonomik büyüme rakamları da bu artışlara ilave edilmelidir.
Hükümetin gündeme getirdiği kira artışlarına yapılan müdahale sorunları çözmekten uzak olarak görülmektedir. Bir madde üzerinden çözüm üretmek mümkün değildir. Kapitalist ekonomide fiyat artışlarına müdahalenin en önemli aracı, kamu mülkiyetinde olan işletmeler ve devletin fiyatlarda karar verici olduğu ürün gruplarıdır. Kamunun yönlendirdiği fiyatları sınırlandırmak yerine, sadece kiraları sınırlandırmak anlaşılır değildir. Kiralar gibi fiyat kontrolü devletin elinde olan elektrik, gaz, akaryakıt fiyatları da sabitlenmeli, vatandaşın birbiri ile karşı kaşıya getiren yaklaşımlara son verilmelidir.”
