ZÜLEYHA ÖNCÜ-GÜNBOYU
Türkiye'de yatırım ve tasarruf tercihlerinde ilk sırada yer almaya devam eden mevduatta tarihi rekor kırılırken, başta hisse senedi olmak üzere TL cinsi varlıkların portföydeki ağırlığı her geçen gün artıyor. 2021'in aralık sonunda uygulamaya alınan Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının da pozitif katkısıyla mevduatta da TL'nin payı yükselirken, döviz cinsi varlıklara ilgi azaldı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, KKM'nin yürürlüğe girdiği 24 Aralık 2021 tarihinden 18 Ağustos 2023'e kadar olan 20 aylık dönemde toplam mevduat yüzde 166.7 artarak 12 trilyon 985 milyar liraya ulaştı.
Sabah gazetesinden Oktay Özdabakoğlu'nun haberine göre bu dönemde TL mevduat hacmi yüzde 308.9, başka bir ifade ile 4 kattan fazla artarak, 7 trilyon 554 milyar lirayı geçti. Bu dönemde döviz mevduatı ise yüzde 79.8 artarak 5.4 trilyona ulaştı. TL'nin toplam mevduattaki payı yüzde 37.9'dan 58.2'ye çıkarken, dövizin payı ise yüzde 62.1'den 41.8'e geriledi. Kur Korumalı Mevduat'ın büyüklüğü de 18 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla 3.4 trilyon lira olarak gerçekleşti.
BÜYÜKLÜK 201 MİLYAR DOLARA İNDİ
24 Aralık 2021'de 264.2 milyar dolar olan döviz tevdiat hesaplarının büyüklüğü, 18 Ağustos 2023 tarihi itibarıyla 201.6 milyar dolara indi. Döviz hesaplarında 62.6 milyar dolarlık çözülme yaşanan bu dönemde bireylerin döviz hesapları 163.4 milyar dolardan 123.7 milyar dolara, şirketlerin döviz hesapları ise 91.7 milyar dolardan 72.5 milyar dolara indi. Merkez Bankası, geçen hafta bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında değişiklik yaparak vadesi gelen KKM hesaplarının TL mevduata dönüştürme hedefi getirdi. Böylece TL mevduatların artması, KKM'nin azaltılması hedefleniyor.
BİREYSEL MEVDUATLAR YÜZDE 159 ARTIŞTA
28 Kasım 2021'den bu yana geçen 20 aylık dönemde bireysel mevduatlar yüzde 159.8 artarak 7 trilyon 685 milyar liraya çıktı. Bu dönemde bireylerin TL mevduatı yüzde 307.7 artarak 4.3 trilyon lirayı geçerken, bireysel döviz hesapları ise yüzde 76.3'lük sınırlı artışla 3.3 trilyona ulaştı. Vatandaşın mevduat tercihinde TL'nin payı yüzde 36'dan 56.6'ya yükseldi. Ticari mevduat yüzde 169.8 artarak 4.4 trilyon liraya yükseldi. Ticari TL mevduat yüzde 326.9 artarak 2.4 trilyonu aşarken, ticari döviz hesapları ise yüzde 84.3 artarak 1 trilyon 954 milyar lira olarak gerçekleşti. Ticari mevduatlarda TL'nin payı yüzde 35.2'den 55.7'ye yükseldi.
