SSK VE BAĞ-KUR'U KAPSIYOR: PRİM GÜNÜ ONLAR İÇİN DÜŞECEK!
Emeklilik için yaşı bekleyenlere (EYT) yönelik hazırlıklar yapılmaya devam ediliyor. Milyonların beklediği düzenleme için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, "Bu konudaki teknik çalışma biraz daha zaman alacak, tek bir formül üzerinde duruyoruz ama henüz sonuçlandırmadık. EYT Aralık ayı gibi gündeme gelir" ifadelerine yer vermişti.
Bu kapsamda masadaki tek formül merak konusu oldu. EYT''liye 6 başlıklı çözüm çalışması gündeme geldi.
Bakan Bilgin, "EYT sorununu çözüyoruz. Dosya dosya açarak çözeceğiz. Türkiye''nin emekçileri endişe etmesin" ifadelerini kullandı.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar ile ilgili çalışmalarda sona gelinirken Bakan Bilgin, aralık ayını işaret etmişti. Sorunlar olduğunu ve bunların çözüleceğini belirten Bilgin, "Sorunların çözümü için tedbirler alıyoruz. Asgari ücreti önceki yıla göre yüzde 80 arttırdık. Önümüzdeki dönem içerisinde sözleşmeli personel ve EYT sorununu çözüyoruz. Dosya dosya açarak çözeceğiz. Türkiye''nin emekçileri endişe etmesin. Türk devleti sosyal bir devlettir. Büyük Türkiye yolunda daha emin adımlar ile yürüyeceğiz" demişti.
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, sosyal medya hesabı üzerinden emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ve öğretmenlerle ilgili düzenlemeler konusunda ilgili bakanlıklarla koordineli çalışmaların devam ettiğini ifade etti.
"MASADA SADECE BİR EYT FORMÜLÜMÜZ VAR"
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT son durum ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. "Hollanda, Almanya modellerinden bahsediliyor, bunlar doğru değil. Masamızda sadece bir tane EYT formülü var. Kamuoyunda konuşulan modeller doğru değil. Biz zaten 62 yaşında çalışanları emekli ediyoruz" diye konuşmuştu.
EYT İÇİN TEK FORMÜL NE?
2008 sonrası sigortalı olanlar için hizmet yılı erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi, kadınlarda ise 20 yıllık hizmet süresi ve 7 bin 200 prim günü sayısı gerekli. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olanların yaş koşulunun kaldırılmasıyla ilgili bir formül hayata geçerse erkekler 9 bin günü, kadınlar 7 bin 200 günü tamamladığı takdirde yaşı beklemeden emekli olabilme imkanı buluyor. Aşamalı çalışma grupları olduğunu belirten Bilgin "İlgili kurumlarla da çalışmalar sürecek ve ortak noktaya ulaşıldığında Cumhurbaşkanımıza sunulacak. Kabul görürse kamuoyuyla paylaşacağız" açıklamasında bulunmuştu.
EYT''LİYE 6 BAŞLIKLI ÇÖZÜM
Milyonlarca vatandaşın merakla beklediği Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili çalışmalarda sona yaklaşılıyor. Tek model üzerinde yoğunlaşan çalışmalarda teknik kısımla ilgili detaylar üzerinde duruluyor.
Peki bu teknik çalışmalarda öne çıkan başlıklar neler? Teknik çalışma sırasında 6 başlıkta değerlendirme yapılıyor.
1-PRİM ÖNEM KAZANIYOR
Teknik çalışmalar yapılırken özellikle 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış ancak belli bir prim seviyesine gelmiş sigortalılar üzerinde duruluyor. Genel anlamda bakıldığı zaman 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış herkes EYT''li olmuş durumda. Yani yaş şartı getirildiği için yaşa takılmış durumda. Ancak bu sigortalıların tamamının yasadan yararlanması yani emeklilik hakkı kazanması mümkün değil.
Çünkü 8 Eylül 1999''da çıkartılan yasa tamamen kaldırılsa bile en az 5 bin gün prim şartı bulunuyor. Teknik çalışmada ayrıca primin de en az 5000 ile işe giriş tarihine göre 5975 gün arasında olması üzerinde duruluyor. Bu noktada çok daha fazla prim günü olan sigortalılar da var. Bunlar açısından da bir avantaj oluşturulması gündemde. Burada da kadınlar için 7200 erkekler için 9 bin gün masada bulunuyor. EYT yasasından yararlanmak için 9 bin gün ya da 7200 gün istenmeyecek ama bu kadar günü olanlar için bir avantaj oluşturulabilecek.
2- SÜREYE BAKILIYOR
Teknik çalışmada bakılan bir diğer konu ise sigortalı olarak bekleme süreleri. Kadınlar için 20 erkekler için ise 25 yıllık bekleme süreleri de var. Bu durumda yasadan yararlanacak kadınların 23 yılı, erkeklerin ise 25 yılı doldurmaları gerekiyor. Buna göre kadınlar açısından 20 yıllık süre dolmuş durumda.
Ancak erkekler için 1997 yılı ve öncesinde sigortalı olanlar 25 yılı doldurdular. Daha sonra sigortalı olanlar için 2023 ve 2024 yılının gelmesi gerekiyor. Böylece yasa bugün çıktığında 6 Eylül 1997 öncesinde sigortalı olan erkekler için süre dolmuş olacak. Ancak süre şartını daha sonra tamamlayacaklar için bir kademeli geçiş de söz konusu olabilecek. Burada süre çalışılan yıl olarak değil ilk sigorta olunan tarihten sonra bu güne kadar geçen zaman olarak belirleniyor. Bu yüzden kadınların 20, erkeklerin 25 yıl çalışmaları gerekmiyor.
3-YAŞ BAREMİ MASADA
Teknik çalışmada EYT yasasından yararlanacak olanların yaşları da değerlendiriliyor. Bugün bakıldığında bir kısım EYT''linin primini doldursa bile 40''lı yaşlarda olduğu görülüyor.
Burada birkaç alternatif bulunuyor. Birisi yasada belirlenen yaş şartına kalan sürenin belli oranda indirilmesi, diğeri ise kadınlar için 50, erkekler için 52 yaş bareminin konulması. Teknik çalışma sırasında primini dolduran bir sigortalının 47 yaşında aynı şekilde primini dolduran bir sigortalının ise 53 yaşında olduğu halde ikisinin ayın şartlarda emekli edilmesinin doğru olup olmayacağı da değerlendiriliyor.
4-FARKLI KURUMLARA 3.5 YIL KURALI
Teknik çalışmada masaya gelen bir başka konu ise farklı kurumlarda sigortalı olanların durumu. Daha önce SSK''lı olup sonradan memur olanlar, veya Bağ-Kur''lu olup SSK''lı olanlar açısından emeklilik şartları da değerlendirmeler arasında.
Burada şu anda mevzuatta uygulanan son 7 yıllık süredeki 3.5 yıla bakılması ağırlık kazanıyor. Son 7 yıllık sigortalı süresince hangi kurum daha fazla ise o kurumdan emeklilik söz konusu olabilecek. Ancak Bağ-Kur ve memurlar için 2002 itibariyle yaş şartına bakıldığı ve ona göre yaş şartı getirildiği de masada bulunuyor.
5-MAAŞ ŞARTLARI HESAPLANIYOR
Teknik olarak değerlendirilen bir başka konu ise maaş hesaplaması olacak. EYT''lilerin emekli oldukları tarihte primlerine ve kazançlarına göre maaş belirlenecek.
6-BORÇLANMA İMKANLARI DEĞERLENDİRİLİYOR
Teknik çalışma sırasında primini ve yılını tamamlamış olanların dışında eksik primli olanlar için değişik borçlanma imkanları olup olmayacağı da değerlendiriliyor. Bu noktada primleri tamamlama imkanı olanların da EYT kapsamına girip girmeyeceği masada olacak. Bunun dışında askerlik borçlanması ile işe giriş tarihini geri çeken 1999 sonrası sigortalılar konusu da teknik çalışmanın içinde yer alıyor. Borçlanmayla da olsa primini tamamlayamayacaklar açısından kısmi emeklilik şartları da değerlendiriliyor.
