Bizim nesil, savaşı önce okullarda ‘T.C. Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi’ ders kitaplarından; sonra da özel televizyonların ilk yıllarında; simultane tercüman eşliğinde canlı yayınlarda ekrandan izledik…
Okuldayken, ancak ve ancak teneffüslerde, ekşi ayran, yanık margarinli tost(O yıllarda öğrenciye çay yasak) ve meyve suyu vardı…
Ekrandan izlerken ise, en fazla su, yine ayran, yine meyve suyu; bazen meşrubat, belki bira falan..
Okuldayken, eski üç siyah-beyaz fotoğraf, bayramlarda birkaç dakikalık 35 mm. belgesel, ekranda canlı canlı katliam, bombalar, havaya uçan petrol kuyuları…
Savaşı, hep animasyonlardan izledik bizim nesil olarak, vurdulu kırdılı filmlerde, ABD’nin her daim kazandığı Hollywood efsanelerinde filan…
Ya bizden iki önceki nesil?
Bizzat ateşin ortasında; vatan toprağını işgal etmiş hain bir düşmanla; cephede; kol, kemik, kaş, göz, bacak, bucak, köy vere vere…
Direne direne…
Tam altı ay o da en az yıkanmayarak, üzerinde en basit kumaştan bir esvap, asker üniforması demeye bin şahit isteyen renklerde kumaş, tekmili birden tek parça kalsın diye vatan; koşan, savaşan, gerekse de gerekmese de ölen…
Şehit olan…
Şimdi biz tarihî film galalarında, kokteyl salonlarında ilk gösterim öncesi, meşrubat, jambonlu, somonlu ekmekler yiyoruz ya izlem sonrası dişimizin arasında karides kırıntılarıyla alkışlayarak; zıkkım olmadığına dua etmeli her gala sonrası..
Onlar; aylarca bayatlamadan durmuş bir kuru peksimet benzeri çörek, yağsız tuzsuz bulgur ve az pekmez ve bol sulu üzüm hoşafı…
Daha lokma bitmeden bir top mermisi gelme korkusu ile…
Cephede erkekler, yollarda ise kağnı ardında mermi, kurşun ve çörek taşıyan kadınlar…
Hani bazı kendini bilmez yobazlar; yok savaş mavaş yoktu diyorlar ya; her cephede, her karış toprakta savaştı bu millet…
Haklarını, helâl etsinler…
Özellikle de o analar, bacılar…
Savaşta da acıkır insan ve aylarca bayatlamadan kalanbir mucize bir tad vardır yanı başındı…
‘Savaştepe Ekmeği’ ya da ‘Seferberlik Çöreği’…
Evet ‘Seferberlik Çöreği’…
Balıkesir'in Savaştepe ilçesine bağlı Sarıbeyler Mahallesi'nden Çanakkale ve Kurtuluş savaşlarında cepheye giden askerler için yapılan "Seferberlik Çöreği", Balıkesir'in Somut Olmayan Kültürel Mirasları arasında yer alıyor.
İki aya kadar dayanabilmesi dolayısıyla Çanakkale ve Kurtuluş Savaşı döneminde cepheye giden askerlere pişirilen "Seferberlik Çöreği" Sarıbeyler Mahallesi'ndeki evlerde yapılıyordu.
Halen de yapılmakta…
İki kere yıkanmış susamı; bekletilerek dinlendirilmiş hamuru, közde kapalı ateşte piştikten sonra özel tekniği ile muhteşem bir yiyecek…
Tarifini vermeyeceğim, belki bir gün yazarım. Ama zaten o bir aşkla yapılır ancak, o yılların saygı aşkı ile ve özenle. Evde olmaz yani…
Sadece hatırlayalım istedim…
Vatan uğruna savaşanların anısına…
Saygıyla ve minnetle eğilerek…
