Grip, özellikle kış aylarında öksürme ve hapşırma ile diğer insanlara bulaşan bir viral hastalıktır. Grip virüsünün A, B ve C olmak üzere 3 ana tipi; çok sayıda alt tipi mevcuttur. A ve B tipleri insanlarda grip hastalığına neden olur. Grip hastalığında titreme, yüksek ateş, kuru öksürük, kas ve eklem ağrıları, kulak ağrısı, bazen burun akıntısı, boğaz ağrısı, ishal, bulantı, kusma gibi şikayetler ortaya çıkar.
Soğuk algınlığından farkı nedir?
Grip ve soğuk algınlığı etken virüsleri ve yol açtığı şikayetler bakımından farklı hastalıklardır. Gripte yüksek ateş, kuru öksürük, baş ve karın ağrısı sık iken, soğuk algınlığında (nezle) yüksek ateş yoktur, belirgin bir burun akıntısı mevcuttur. Bazen gripte de burun akıntısı ve boğaz ağrısı olabilir fakat geri plandadır. Grip kişiyi paçavra tabir edilen bir duruma sokarken, soğuk algınlığında genel durum iyidir. Grip klasik olarak üst solunum yollarının hastalığıdır. Soğuk algınlığı dışında pek çok virüs üst solunum yollarında gribal infeksiyona yol açabilir.
Grip niye önemli?
Grip virüsleri sık sık kılık değiştirdiği için tam bağışıklık sağlanamayan en sık salgın infeksiyon hastalığıdır. Her yıl bütün dünyada 10-20 kişiden birini etkiler özellikle risk gruplarında yüksek ölüm oranına neden olur. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre her yıl 250-500 bin kişi grip ve neden olduğu komplikasyonlar sonucu ölmektedir. Grip virüsleri zatürre, beyin iltihabı, beyin zarı iltihabı, kalp kası iltihabı, orta kulak iltihabı, akut bronşite neden olarak ölüm riskini arttırır. Grip salgını olduğu dönemlerde kalp krizi geçirme ve felç geçirme riskleri de artmaktadır.
Grip için risk grupları nelerdir?
65 yaş üzerindeki kişiler, bakım ve huzur evlerinde kalanlar, kronik hastalığı olanlar (KOAH, astım, kalp yetersizliği, nörolojik hastalık, böbrek hastalığı, kanser, kanser tedavisi olanlar, diyabet hastaları) çocuklar ve hamileler; sağlık personeli riskli gruplardır.
Nelere dikkat edelim?
Grip aşısı %70-90 oranında koruyucudur ve her yıl risk gruplarında yapılması gerekir. Aşı yapıldıktan 10-20 gün sonra bağışıklık sağlanmış olur. Her aşıda olduğu gibi grip aşısında da %100 korunma söz konusu değildir. 65 yaş üzerinde kişilerin bağışıklık sistemi tam çalışmadığı için aşıya yanıt yavaş ve daha az orandadır. Buna rağmen 65 yaş üzerinde aşının çok etkili olduğu ve ölüm oranının belirgin derecede azalttığı bilinmektedir. Aşı dışında hijyen koşullara dikkat edilmesi çok önemlidir. Öksürük ve hapşırık esnasında ağız ve burnun mendille kapatılması, ellerin sık sık yıkanması koruyucudur. Grip mevsiminde kalabalıklardan kaçınmak, alkol ve sigara kullanmamak yerindedir.
Grip aşısı ne zaman yapılmalıdır?
Mevsimsel değişiklikler olduğu için grip mevsiminin hemen başında, gribe yakalanmadan aşı olunması tavsiye edilir. Grip salgını günümüzde daha geç başladığı ve mayıs sonlarına kadar devam ettiği için ekim ayı sonu ve kasım ayı başı aşılama için idealdir. Aşının koruyucu etkisi 6 ay kadar devam eder.
Yüzde yüz korur mu?
Aşı %100 koruyucu değildir. Aşıdan sonra ortalama iki haftalık bir sürede etki ortaya çıkar. Bu sürede hasta grip geçirebilir. Geçen grip mevsiminde en sık hastalık yapmış olan 3 grip suşu Dünya Sağlık Örgütü tarafından saptanır ve buna yönelik aşı geliştirilir. Aşı sadece 3 suşa karşı etkilidir. Ateşli hastalığı olanlar, yumurta alerjisi olanlar, 6 aydan küçük bebeklere ve gebeliğin ilk 3 ayında aşı önerilmemektedir.
Grip aşısı koronadan korur mu?
Grip aşısı koronadan korumaz. Ancak mutlaka korona aşısı ile birlikte grip mevsimine girmekte olduğumuz bu günlerde grip aşısı yaptırmak elzemdir. Korona virüs ve grip virüsü kişiye aynı anda enfekte edebilir. Bu durum hastalığın çok daha ağır seyretmesine neden olabilir. Bu riskle karşılaşmamak için her iki aşının da mutlaka yapılması gerekir.
Kimler grip aşısı yaptırmalı?
*65 yaş üzeri tüm bireyler
*Astım ve KOAH hastaları
*Kalp yetersizliği, koroner damar hastalıkları olanlar
*Diyabet hastaları
*Kronik böbrek yetersizliği olanlar
*HIV (+) hastalar
*İmmün sistemi baskılayıcı ilaç kullananlar
*Bakım evi hastaları
*Hekim, hemşire, hasta bakıcılar
*Hamileler
