Modern suç biliminin kurucularından biri olarak kabul edilen Enrico Ferri, (1856 yılında doğdu, 1929 yılında öldü) katiller arasında yaptığı uzun araştırmalar sonucu, bu tipleri beş temel kategoriye ayırmıştır.
1-Deli katiller
2-Doğuştan katiller, yani nam-ı diğer katil doğanlar
3-Cinayeti alışkanlık haline getiren katiller
4-Tesadüfi katiller
5-Tutkuları yüzünden cinayet işleyen katiller.
Teori ortaya atıldığında epey bir gürültü kopardı. Her zaman olduğu gibi taraftarları da vardı teorinin, karşıtları da. Halen de taraftar bulur bu teori.
Ferri'nin bu teorisiyle 1990 yılı ortalarında tanıştım. İlgimi çekti. Bizim ülkemizdeki cinayet kültürü üzerine epey kafa da yordum o zamanlar. Sonra da zihnimin bir yerlerine kaldırdım bu teoriyi…
Bu ülkede üniversite okudum 40 yıl önce. 35 yıl gazetecilik yaptım. 24 yıldan beri yazı yazıyorum. Ona yakın kitabım yayınlandı. Ülkemi gözlemliyorum. Olayların ardına bakmayı öğrendik çoktan. Okuyorum, insanlarla sık sık bir araya geliyorum. Ülkemi çok daha yakından tanımaya çalışıyorum yıllardır. Kadın hakları ve kadın-erkek eşitliği üzerine yüzlerce yazı yazdım. Sevdiği kadının kılına zarar veremeyen, ama onun uğruna ortalığı birbirine katan insanların hikayelerini okudum. Böyle arkadaşlarım da oldu. "Ölürüm yolu"na dendi sevilen kadınlar için. Öldürülmedi, ama ölündü de! Bizim Karadeniz'de mesela, bir peştamal bulan genç adam, peştemalın gizliden sevdiği kıza ait olduğunu öğrenince bakın ne der:
"Bilseydum senin idi
Ona bir sarılurdum!"
Genç yaşta kaybettiği kızın üstüne asla bir daha gül koklamayan adamlar tanıdım. Ve daha tanıma şansını bulamadığım niceleri… Yahu Leylalar için hayatlarını hiçe sayan insanlar yaşadı bu topraklarda. İlk aşık olduğu kızı mezara kadar seven adamlar yaşıyor bu topraklarda. Kadını uçurumun başlarında açan nadide yaban güllerine benzeterek, oracıkta, uçurumdan aşağıya yuvarlanma tehlikesini göze alarak ömür boyu seven erkeklerimiz var. Sevdiği kıza gözü gibi bakan delikanlılar var. Çok değil şunun şurasında otuz kırk yıl evvel, bir kızdan bir gülücük alabilmek için aylarca sabırla uğraşan gerçek aşıklar vardı. Aşk acısını içinin derinliklerine gömerek, sevdiği kızın evlendiği adamla mutlu olmasını bile dileyen nice adam gibi adam tanıdım. Velhasıl, nice yiğit, delikanlı, sevmeyi bilen, bazen de sırf sevdiği için suç işleyen, ama asla ve asla sevdiği kadının kılına dokunmayı bile aklından geçirmeyen insanlarımız var…
İçi yangın yerine dönen, ama asla efendiliğini bozmayan çocuklarımız var.
Şimdi diyeceksiniz ki, bu kadar lafı niye ettin ey usta?
Sevgili dostlar…
Yılda ortalama dört yüzden fazla kadınımız, kendine erkek diyen yaratıklar tarafından vahşice öldürülüyor, kurşunlanıyor, boğazlanıyor, yakılıyor, biliyorsunuz…
İşte epey bir zamandır bu işin sırrına az da olsa erebilmek için Ferri gibi başkaca suç bilimi uzmanlarının yanında, davranış bilimleri alanında eser üretenlere kulak verdim. Eserlerini okudum. Anlamaya çalıştım bu suç dünyasını, bu heriflerin kafalarının arkasında yatan dürtüleri… Bir herif, aşığım, seviyorum dediği bir kadını nasıl olur da öldürür? Tamam sevmiyor, bu çok açık, ama o zaman da küçük sefil çıkarlar için bir insan neden eline kana bular acaba? Çekip gideceğine neden sefil bir yaratık gibi sevdiği iddia ettiği kadına pusu kurar? Kadını öldürür ve lağım faresi gibi kaçıp saklanmaya çalışır, neden?
Biraz derin mevzu bu. İşi psikiyatrlara, davranış bilimi uzmanlarına, üniversitelerin toplumsal araştırmalar bölümlerine bırakmakta yarar var. Uzman onlar. Umarım bir şeyler derler bizlere.
Dedim ya. Onca araştırma, gözlem yapmama rağmen, çözümünü bulamadığım mesele şu:
Sevdiklerini iddia ettikleri kadınları küçük çıkarları için pusu kurup öldürüp kaçan ve adlarına erkek denen bu sefil yaratıkları hangi kategoriye koyardı Enrico Ferri acaba, hayatta olsaydı eğer…
Ben bu mendeburları koyacak bir kategori bulamadım da…
