2018 yılında döviz sıkıntısı baş gösterince iktidar; dövize dayalı sözleşmeleri döviz yerine TL ile yapılmasını öngören kambiyo düzenlemesi yaptı. Geçmişte yapılanların da TL'ye çevrilmesi için bir aylık süre tanıdı. Çünkü; dövize endekslenen ekonomi artık bu yükü taşımayacak hale gelmişti. Zannettik ki bütün sözleşmeler döviz yerine TL'ye çevrilecek? Olmadı. Yine esnafın, tüccarın alımı-satımı, kira vb. sözleşmeleri TL'ye çevrilirken; köprü, tünel, havaalanı ve benzeri iktidar yanlısı gözde müteahhitlerin sözleşmeleri ise TL'ye çevrilmedi.
Düzenleme kargaşa yaratmıştı
Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karara İlişkin Tebliğ'de 12/08/2018 ve 2028-32/51 numaralı Tebliğ ile değişiklik yapıldı. Tebliğ ile Sözleşme bedellerinin döviz cinsinden belirlenmesine dair kısıtlamaların istisna ve detayları açıklandı.
Cumhurbaşkanının ayak üstü açıklamaları tartışılmadan düzenleme konusu yapıldı. Ekonominin kendine özgü doğal yasaları, mevcut kambiyo mevzuatı, Borçlar Kanunu ve Anayasa'mızın hükümlerine aykırı düzenleme yapıldı. Çıkartılan Tebliğ Uygulamada büyük kargaşaya neden oldu.
Bunun üzerine bu kez de 16.11.2018 tarihli ve 30597 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 2018-32/52 no'lu Tebliğ ile bir nebze istisnaların kapsamı genişletildi. Ama iktidarın gözde müteahhitlerine dokunulmadı!
İktidar yanlısı gözde müteahhitlerin sözleşmeleri neden TL'ye çevrilmiyor?
Küçük boy işletmeler ile muhatapları arasında büyük kargaşaya neden olan bu düzenleme dövizle iş yapan iktidarın gözdeleri müteahhit ve işletmelere ise uygulanmadı.
Yani; paralı geçiş köprüleri, tünelleri, ile hasta garantili hastane, yolcu garantili hava alanı inşa edip aynı zamanda yap işlet devret modeli ile alan dövizli sözleşmelerine ise dokunulmadı.
Şimdi döviz yeniden olağanüstü yükselişte. 2018 yılında iktidar gözdesi olmayan sıradan evini, işyerini dövizle kiraya verenlerin ve benzeri sözleşmeler o dönemdeki Dolar kuru olan 3.77 üzerinden TL'ye çevrildi. Dolar şimdi ikiye katlanmış yani 7.20'ye çıkmış! Demek ki bu önlemlerin hiçbir yararı olmamış!
Covid-19 bozuk ekonominin sebebi değil ama olumsuz etkileyecektir
Dövizin bu hızlı yükselişi Covid-19 pandemisi ile bir ilgisi yok. Çünkü; Pandemi öncesinde de Dolar 7'ye yaklaşmıştı. Şimdi ise yalnızca geçti. Pandemi zaten krizde olan ekonomiyi olumsuz etkileyecektir. Ama asıl neden değildir. Hastalık ekonominin kendisinden. Pandemi de tuzu biberi olacak!
Çünkü tek başına ekonomiyi, iç ve dış siyasi gelişmeleri baştan beri yüzyıllardır oluşa gelen Devlet geleneği dışında yöneten Sayın Cumhurbaşkanı ve buna suskun kalan AKP Bakanları, milletvekilleri ile iş ve kamu bürokrasisi de bu ekonomik kötü gidişin sorumlularıdır.
Dış güçler masalı ile AKP seçmeni ne zamana kadar uyutulacak! Bu dış güçlere karşı 18 yıldır siz ne yapıyorsunuz sorusu yakında sorulmayacak mı? Hiçbir Devlet'in başka bir devletin kendisine yardım etmediği, kredi vermediği için suçlandığı görülmüş müdür? Kredi, itibari lüks harcama şeklindeki ''itibardan tasarruf olmaz'' kuruntusuna değil, uluslararası sözleşmelere uygun demokratik uygulamalara ve en önemlisi de ekonomik göstergelerinize göre verilir. ''Niye bize kredi vermiyorsunuz'' kabadayılığı ile olmaz!
Muhalefeti suçlamak yetmez sıkıntıyı açmak için başarısızlığı kabul edeceksiniz!
Ekonomik, siyasi ve askerî birlikteliğinizi bir gün Batı ile; diğer gün Amerika ile ve devrisi gün Çin veya Rusya ile sürekli anlamsız eksen değiştirirseniz her açıdan işiniz zor demektir!
Muhalefet yetkilileri haklı olarak diyorlar ki; madem bir ekonomik seferberlik gereklidir. İşçi işsiz kalmakta, çiftçi ekinini, tarlasını ekememekte; ineğine danasına yem bulamamakta böylece bir bedel ödemektedir.
O zaman İktidarın ayrıcalıklı müteahhitleri de gerekli özveride bulunarak sözleşmelerini dövizden TL'ye çevirsinler. Bunlara verilen, yolucu garantisi hasta garantisi, geçen araç garantisinden de vazgeçilsin.
İstanbul'a hayatı boyunca hiç gitmeyen; köprüden, tünelden geçmeyen, havaalanından yolculuk etmeyen; İç Anadolu'nun, Ege'nin, Doğu ve Güneydoğu'nun ve hatta Marmara Bölgesi köylüsünün cebindeki paradan bu müteahhitlere para ödenmesin.
Bu seçkin müteahhitlere de dövizle adam başına seyyanen ödeme yapılmasın. Yap-İşlet-Devret usulü ile yapılan bu tesislerden geçenlerden TL alınmaktadır. Müteahhit ödemelerinden neden kişi başı ödemesi dövizle yapılmaktadır.
Ekonomik sıkıntılarımızı ulus olarak, halk olarak dayanışma içinde aşmaya evet ama; nimetten yararlanan bu iktidar seçkinlerinin külfete katılmamaları ise kabul edilemez!
Halkımız bu haksızlığın takipçisi olacaktır, biline…
