İşsizlik Sigortası işçinin işini bir şekilde kaybettiğinde kendisine ödenmesi gereken bir ücrettir. Bu düzenleme 1999 yılında Ecevit Hükümeti döneminde 4447 sayılı Yasa ile getirildi. Yasanın 49'uncu maddesinde İşsizlik Sigortası; 'kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen karşılamak için ödenen Devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta kolu'' olarak kurulmuştur. Yani işsiz kalan işçiye gelir kaybını önleyen bir düzenlemedir. Peki öyle mi?
İşsizlik Fonu paraları nerede kullanıldı?
İşsizlik Fonu'na sigortalının her ne ad altında olursa olsun ay itibarıyla ödenmesi alışılmış hâle gelen (mutat) brüt gelirleri üzerinden yüzde 1 oranında sigortalıdan, yüzde 2 oranında işverenden ve yüzde 1 oranında da Devlet'ten kesilen primler fona ödenmektedir. İşverenden kesilen prim Gelir Vergisi Kanunu gereğince işverenin kazancından ve sigortalıdan kesilen prim ise ücretlinin vergi matrahından indirilmektedir.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hazırlanan ve 10 Nisan 2020 tarihinde açıklanan rapora göre; "Son iki yılda Fon'dan 43 milyar TL harcandığı, bu meblağın 27 milyarı işverene 16 milyarı ise işçiye ödenmiştir.'' Fon'da bugün itibariyle 131 milyar TL birikmiş! 43 milyar ödeme yapıldığına göre 88 milyar nerede?
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, önceki yıl İYİ Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk'ün yazılı soru önergesini "İşsizlik Fonu paralarının kamu bankalarında kullanıldığı'' şeklinde yanıtlamıştır.
İşsizlik Sigortası Fon kaynakları nasıl nemalandırılıyor? Bu daha hazin! Yüzde 92,38'i düşük faizli Devlet tahvillerine, yüzde 7,62'si ise daha yüksek getirili mevduat hesaplarına yatırılmış.
Böylece İşsizlik Sigortası Fonu iktidar eliyle "İşveren Destek Fonu" ve "Devlet iç borçlanma kaynağı'' olmuş!
İşsizlik Fonu'nda biriken 131 milyar TL ile toplam istihdam edilen 27 milyon emekçinin Covid-19'dan etkilenme olasılığı olan 12 milyonuna 3 ay boyunca 3'er bin lira verilirse 108 milyar lira ederdi! 23 milyar lira da cepte kalırdı.
Fon gelirlerine vergi getirildi
İşsiz kalanlar için bir fon kuruluyor ve bu Fon'un kurulmasına kaynaklık eden 4447 sayılı Kanun'un 53'üncü maddesi ile Fon'un damga vergisi hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaf olduğu hükme bağlanmıştı.
Buna karşın Maliye, ille de vergi alacağım diye Fon'u gelir stopaj vergisine tabi tuttu. Açılan davaları Fon İdaresi kazanmasına rağmen bu kez de 31/5/2012 tarihinde 6322 sayılı Kanun'un 27'nci maddesi ile Fon Yasasına eklenen bir hüküm ile vergi kesintisi yapılmaya başlandı.
Fon'un tamamını keyfi kullanıyor. Yetmezmiş gibi gelirlerini de vergiye tabi tutuyor!
Böylece Fon'dan alınan stopaj vergilerinin miktarı 6 milyar 247 milyona ulaştı.
Gelinen nokta
İşsizlik Fonu'nun amacı; işçilerin işsiz kalmaları halinde yeni iş bulana kadar ekonomik olarak desteklenmesiyken; "işverene teşvik'' ve Devlete ise "keyfi kullanılan bir kaynak'' haline gelmiştir.
Adı işsizlik fonu yararlanan ise; Devlet ve işveren!
