GÜLSÜM HÜLYA SUNDU-GÜNBOYU
İsrail Merkez Bankası, ülkenin para birimi şekelin üç yılın en düşük seviyesine gerilemesine rağmen Fed’in para politikasını sıkılaştırmaya yönelik son kararından ayrışarak faizleri sabit tuttu.
Para Politikası Kurulu, Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin büyük bölümünün öngördüğü şekilde art arda ikinci toplantıda da politika faizini değiştirmeyerek yüzde 4,75 seviyesinde bıraktı.
Banka, “Enflasyon ortamı beklendiği gibi ılımlılaşmaya devam etmezse, önümüzdeki dönemde alınacak kararlarda faizleri artırma zorunluluğunu gerçek bir olasılık olarak gördüğü” yönündeki görüşünü tekrarladı.
İSRAİL FAİZ ARTIŞ DÖNGÜSÜNDEN BU YANA İLK KEZ FED'DEN AYRIŞTI
İsrailli yetkililer, faiz artışında duraklamayı uzatarak enflasyonu dizginlemek için geçen yılın başlarında başlatılan agresif faiz artırım döngüsünden bu yana ilk kez Fed’in faiz patikasından ayrışmayı seçti.
Ülkenin ABD ile faiz farkı, Fed’in Temmuz ayında faiz artışına gitmesiyle büyümüş ve bu durum varlıkların halihazırda siyasi huzursuzluk baskısı altında olduğu bir dönemde İsrail para biriminin ve tahvillerinin yatırımcılar için daha az cazip hale getirmişti.
İsrail Merkez Bankası, Şubat 2022’den itibaren sıfır seviyesine yakın olan faizleri art arda 10 kez artırmıştı. Uygulanan sıkılaştırma Temmuz ayında meyvesini vermiş ve enflasyon neredeyse yüzde 1 puanlık düşüşle yıllık yüzde 3,3’e gerilemişti.
Psagot Investment House’a göre önümüzdeki aylarda bir toparlanma muhtemel olsa da, mevsimsellikten arındırılmış verilere göre enflasyon hükümetin yüzde 1-3 hedef aralığı dahilinde.
ŞEKELDEKİ DEĞER KAYBI ENFLASYONU HIZLANDIRABİLİR
Öte yandan hükümetin yargıyı zayıflatma çabaları ve bunların tetiklediği kitlesel protestolar piyasaları rahatsız ederek şekelin düşüşüne katkıda bulundu ve enflasyonu hızlandırma riski taşıyan ithalatın daha pahalı hale gelmesine neden oldu.
İsrail para birimi şekel pandemi başlangıcındaki kısa süreli değer kaybı göz önüne alınmazsa altı yılın en düşük seviyesine yakın seyrediyor ve Temmuz ortasından bu yana dolar karşısında yüzde 6 değer kaybetmiş durumda. Bu Bloomberg’in takip ettiği genişletilmiş büyük para birimleri sepetindeki en kötü performanslardan biri olarak öne çıkıyor.
Yaşanan son kayıplar şekelin 2023’teki değer kaybını neredeyse yüzde 8’e yükseltti ve volatilitenin 10 yıldan fazla bir sürenin en yüksek seviyesine çıkmasına neden oldu.
