İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Orkestra sanatçıları yeni tip Koronavirüs önlemleri kapsamında "Evde kal" kampanyasına enstrümanlarıyla destek verdi. İnternette ve sosyal medyada paylaşılır oldu. Sanatçılar, İtalyan halk şarkısı ''Çav Bella''nın, sözlerini ''Evde Kal''a uyarladılar. Genellikle sol ve sosyalistler arasında söylenen adeta marş haline gelen ''Çav Bella'' orijinal adı ile ''Bella Ciao'' hakkında bir bilgi tazeleme yazısı ile ''Evde Kalın…'' 65'likler için ise bir sostalji olsun!

Uyarlamanın sözleri

Sanatçılar, "Elini yıka, dışarı çıkma, sen evde kal!" diyorlar. Her sanatçı kendi bölümünü evinde ayrı ayrı kaydediyor. Çalışmayı internetten izleyebilirsiniz. Sözler kısaca şöyle; "Elini yıka, dışarı çıkma,/ Sen evde kal, evde kal, evde kal, Kendin için ve sevdiklerin,/Güvende kalsın unutma."

Küresel salgın nedeniyle evlerinden çıkamayan İtalyan halkı, orijinal adı ile ''Bella Ciao'' şarkısını sokaklara çıkmadan balkonlarından, pencerelerinden söylüyorlar.

Sırp Ulusal Tiyatrosu Orkestrası müzisyenleri de tek tek evlerinde küresel salgında halen en çok kayıp veren İtalyanlara moral vermek için ülkenin halk şarkılarından ''Bella Ciao'yu'' seslendirdi.

Ardından; Almanya'nın Bamberg kentinin sakinleri de "Bu mükemmel özgürlük şarkısı virüsten kurtuluşumuzun marşı olsun" ​mesajını verdi.

İtalyan Musevi halk müziği formunda

Ta Babil'den beri çalınan; Musevi, Çingene, Macar ve Osmanlı etkisinde günümüze kadar gelen müzik türü. Günümüzde Daha çok Musevi Klezmer Müziği ile özdeşmiş. Çigan Müzikle de yakın.

Bu nedenle de şarkının kökenine dair ilk söylenti ise ''Çav Bella'nın'' bir Musevi halk müziği türü Klezmer'e dayandığı, 1919'da kaydedilen bu Klezmer türü şarkıyla olan benzerliği de bu iddiaları destekliyor.

Diğer bir söylem de ''Çav Bella'' şarkı sözlerinin İtalya Po Ovası'nda pirinç tarlarına çalışmaya giden bir adamın evde bıraktığı karısına yazdığı ''Bella Ciao'' yani "Elveda Güzelim" anlamına geldiğidir. Pirinç tarlalarında çalışan ve oldukça zor koşullar altında olan işçilerin söylediği bir şarkıdan bir halk şarkısına dönüştü.

Musollini'ye karşı Çav Bella

İtalyan halk şarkısı ''Çav Bella'', II. Dünya Savaşı sırasında faşizm karşıtı güçler yani partizanlarca meydanlarda, eylemlerde söylendi.

Partizan; yabancı bir güç veya bir ordu işgali ya da idaresi altında bulunan bir ülkenin bölgenin yerlilerince meydana gelmiş düzensiz askerî kuvvetlerin üyesi demektir.

''Çav Bella'' Partizanlar tarafından; İspanya İç Savaşı'nda Franko Monarşisine, İtalya'da Mussolini ve Almanya'da Hitler'e karşı Cumhuriyetçilerin direnişinin şarkısı, deyim yerindeyse marşı haline geldi.

1947 yılında şimdilerde Çekya olarak adı değiştirilen Çekoslovakya'nın başkenti Prag'da "Dünya Öğrenci ve Gençlik Festivali" yapıldı.

Festivale 71 ülkeden yaklaşık 17 bin delege katılmıştı. Her ülke delegeleri kendi kültürlerinin tanıtımı için etkinlikler yapıyorlardı. Bu anlamda İtalyan delegeleri de kendi halk şarkısı olan "Bella Ciao"u söylediler. Şarkı tüm salonda, binlerce farklı ülkelerden gelen delegeler tarafından çılgınca alkışlandı.

Artık ''Bella Ciao'' faşizm karşıtı devrimcilerin, sosyalistlerin bütün dünyadaki ortak şarkısı oldu. Bestesi yani ezgisi aynen kullanılarak farklı dillere çevrisi yapılarak bütün dünyaya yayıldı.

Miting meydanlarında, yürüyüşlerde ve işçi eylemlerinde devrimciler tarafından şarkıdan marşa dönüşen ''Çav Bella'' şimdilerde eğlence mekanlarında ve hatta stadyumlarda bile söylenmektedir.

Bu şarkının İtalya kadar Türkiye'de sevilmesinde ''La Casa De Papel'' dizisi çok etkili olmuştur.

''İşte bir sabah uyandığımda/çav bella çav bella çav bella çav çav çav

elleri bağlanmış buldum yurdumun/ her yanı işgal altında

sen ey partizan beni de götür/çav bella çav bella çav bella çav çav çav

beni de götür dağlarınıza / dayanamam tutsaklığa'' diye devam ediyor şarkı.

Şarkı hangi dillerde kimler tarafından söyledi

Bütün dünyaya yayılan bu şarkı orijinal dili olan İtalyancadan başka farklı dillerde ve yörelerde birçok şarkıcı tarafından da seslendirildi.

Şarkı; İngilizce, Almanca, Norveççe, Danca, İspanyolca, Fince, Rusça, Sırpça, Slovence, Hırvatça, Macarca, Boşnakça, Bretonca, Arapça, Berberice Türkçe, Kürtçe, Çince, Japonca, Tibetçe, Tagalogca ve hatta Esperantoca dillerine çevrildi.

Yukarıda sayılan bütün dillerde plak ve albüm şeklinde yayınlanmıştır. İtalyan şarkıcı Milva'nın Cover'i en bilinenidir.

Şarkıyı Türkçe seslendirenler

Şarkıyı ilk kez Türkçe olarak Mehmet Taneri ''Sen Sen Sen'' adıyla seslendirdi. Türk protest müzik gurubu Grup Yorum 1980'li yıllarda şarkıyı ''Çav Bella' adıyla Türkçe seslendirdi. Aynı adlarla; İlkay Akkaya ve Gökhan Semiz, Grup Vitamin seslendirdi. Bandista da ''Hoşça Kal'' olarak seslendirdi.

İlginç olan diğer iki seslendirme ise; Millî Görüşçü Ankara Üniversitesi Grubu, ''Çav Bella Mücahid'' olarak dini tema ile seslendirdi.

Sporda da 2008 Galatasaray Taraftar Albümünde ''Destanlar Yazan'' marş adıyla stantlarında söylediler.

Dünyaca ünlenen ''Çav Bella'' şarkısının ister orijinalini ister Türkçesini ister ise uyarlanmışını dinleyin!