Rusya''nın Ukrayna''nın doğusuna işgal harekâtı düzenlemesinin ve nihai hedefini Kiev yönetimini düşürmek olarak belirlemesinin bize de yansıyan önemli sonuçları olacak.

Bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

1- Dünyada petrol fiyatları artışa geçti. Önümüzdeki günlerde petrol ürünlerine yeni zamlarla karşılaşmamız kaçınılmaz görünüyor.

2- Döviz kuru artışları hız kazandı. Bunun ekonomimize olumsuz etkilerini yakında görmeye başlayacağız.

3- Doğalgaz gereksinmemizin yaklaşık yüzde 40''ını Rusya''dan karşılıyoruz. Rusya gaz vermeyi her an durdurabilir ya da verse bile fiyatını yükseltebilir.

4- Buğday alımının yüzde 85''ini Rusya ve Ukrayna''dan yapıyoruz. İşgalin sürmesi ve yeni boyutlar kazanması hiç kuşkusuz bu alımlarda da aksamalara yol açacak.

5- Rusya''ya ağırlıklı olarak sebze-meyve satıyoruz. Aynı şekilde Ukrayna''yla ticaretimiz son yıllarda çok gelişti. İşgal harekâtı iki ülkeye yaptığımız satışları da etkileyecek.

6- Ruslar, Türkiye''nin bir numaralı turizm müşterisi. Ukraynalılar da son yıllarda tatil seçenekleri arasında ülkemizi ilk sıralara koymuşlardı. Bölgede yaza kadar kalıcı bir barışın sağlanamaması turizm sektörünü ciddi şekilde sarsacak.

7- Akkuyu''daki nükleer santrali Ruslar kuruyor. Gelişmeler santralin hizmete giriş tarihini erteleteceği gibi maliyetinde de yükselişlere yol açabilir.

*

Peki, ne yapılabilir?

- Denizlerimizde petrol ve doğalgaz aramalarına hız verilmelidir.

- Güneş ve rüzgârdan daha fazla enerji sağlanmalıdır.

- Doğalgaz ve petrol alınan ülkelerin sayısı artırılmalı, bir-iki ülkeye bağlı kalınmamalıdır.

- Verimli tarım topraklarına sahip olduğumuz halde buğday gereksinmemizi karşılayacak durumda bile olamayışımız üzücüdür. Tarımın gelişmesine özel özen gösterilmelidir.

- Turizmde birkaç ülkeden gelecek turiste bel bağlamamalı, pazar genişletilmelidir.

*

Tabii, krizin ekonomik olduğu kadar siyasi sonuçları da olacak.

Bunları şöyle özetleyebiliriz:

- Rusya, Sovyetler Birliği''nin dağılmasından sonra ilk kez bu kadar güçlü bir görüntü verdi, dünyaya kafa tutacak konuma geldi.

- ABD ile AB ve İngiltere eski günlerinden çok uzak bir görünüm sergiliyor.

- Putin, kendi ülkesinin çıkarlarını koruyan başarılı bir liderlik örneği sergilerken başta Bıden olmak üzere Batı''lı liderler beklenen performansı göstermekten çok uzak kaldı.

- Ukrayna''nın başına gelenler büyük ölçüde NATO''ya ve AB''ye girme özleminden ileri geldi. Bu durum, Rusya''ya komşu ülkelerin benzer özlemler duysalar bile bunları açıklama cesaretlerini ortadan kaldırdı.

- Ukrayna lideri Zelensky''nin Batı''lı ülkelere güvenmesinin, onların her zaman arkasında olacağına inanmasının bedeli ağır oldu.

- Rusya''nın güçlenmesi, Suriye''de Esat''ın koltuğunu sağlamlaştırdı. Bu durum Suriye topraklarında terörle mücadelemizi zorlaştırabilir.

- Çin, rakiplerinin yaşadığı sıkıntıları sevinçle izlemeye başladı.