Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Prof. Dr. Osman Erk

Prof. Dr. Osman Erk

Sağlıkla kalın

Damacana ve pet şişeler neden tehlikeli?

İçindeki kirleticiler dışında suyun içine konduğu pet ve damacanalar da su kirliliğine yol açar. Damacana ve petler plastik olarak bilinen petrokimya ürünlerinden yapılmaktadır. Dünya'da elde edilen petrolün bir kısmı bu tür plastik maddelerin yapımında kullanılmaktadır. Pet şişe ve damacanalarda bulunan fitalat ve BPA (Bisfenol A) hem kanserojen hem de hormon bozucu ciddi kirleticilerdir. Güneş altında bulunan damacanalarda ve güneşe maruz kalan petlerde bulunan bu kimyasal kirleticiler kolaylıkla suya geçer ve toksik etkiye yol açar. Güneş ışınları ayrıca suyun kimyasal yapısını da bozabilir. Hem kendiniz hem de çocuğunuz için pet ve damacana yerine cam şişelerdeki suyu tercih edin.

Bebeklere ne zaman verilmeli?

Bilimsel çalışmalar anne sütünün sıcak ve kuru iklimlerde bile yeteri kadar su içerdiğini ve bebeğin su ihtiyacını karşıladığını göstermiştir. Hayatın ilk 4-6 aylık döneminde bebeğin bütün su ihtiyacını anne sütü karşılar. Bu nedenle dışarıdan su vermek gerekli değildir. Ayrıca su kaynamış bile olsa bebeğin ishal olması için önemli bir risk faktörüdür. Bu nedenle bebeğin susuzluğunu gidermek için ilk 4-6 ay su veya şekerli içecekler verilmesi önerilmez. Ancak çok sıcak havalarda aşırı su kaybı olması durumunda veya ishal ve kusma gibi ekstra su kaybına neden olan hastalıkların olduğu durumlarda doktor önerisiyle ek olarak su verilmesi gerekebilir. Bir çocuğun susuz kaldığının belirtileri ise genel olarak şöyle sıralanabilir: Susama hissi, vücut ısısının artması, cilt, ağız içi ve dilde kuruluk, cilt gerginliğinde azalma, organların kanlanmasının azalması, kilo kaybı, yorgunluk, idrar çıkışında azalma, huzursuzluk ve halsizlik, kalp atımının-soluk alıp vermenin hızlı olması ve ileri safhada bilinç değişiklikleri. Küçük bebeklere bir yaşına kadar verilecek suyun en az 10 dakika kaynatılması ve ılıtıldıktan sonra verilmesi gerekir. Gereğinden fazla ve defalarca kaynatılan suyun mineral içeriği değişeceğinden bu şekilde verilen su da olumsuz etkilere yol açabilir. Sonuç olarak her yaşta çocuğa vereceğimiz suyun temiz olmasına itina gösterilmeli ve küçük bebeklerde bu konuda daha da hassas davranılmalıdır.

Soğuk su zararlı mıdır?

Bebek-çocuk, yetişkin ve yaşlıların içeceği suyun ısısı oda sıcaklığında olmalıdır. Soğuk içilen su midede uygun ısıya getirilmeye çalışılır ve vücudu yorar. Yemeklerle birlikte su tüketilmemelidir. Aksi takdirde mide ve bağırsak enzimlerini seyrelterek sindirim ve emilim güçlüğüne yol açar. Sıcak ve soğuk içecekler su sayılmaz. İçinde şeker, fruktoz katkı maddesi olan renkli maden suları, sodalar, gazlı içecekler ve kolalar idrar söktürücü özelliğe sahiptir. Vücudun su ve mineral dengesini olumsuz olarak etkilerler. Yaşlılıkla birlikte beyindeki susama merkezinin duyarlılığı azalır. Yaşlıların özellikle su içmesi ve su içirilmeleri önemlidir.

Maden suyu ile soda arasındaki fark nedir?

Maden suyu ve soda birbirinden farklı içeceklerdir. Maden suyunun içinde mineraller ve karbondioksit vardır. Yeraltından yol bularak yeryüzüne ulaşan doğal bir su kaynağıdır. Maden suyu magmadan aldığı karbondioksit gazının basıncı ile yeryüzüne çıkar, yer kürenin farklı farklı katmanlarındaki mineralleri toplar ve yüzeye ilerler. Büyüme çağındaki çocuklar da maden suyu içebilir. Maden suyu tüketimi Türkiye'de çok düşüktür. Yılda kişi başı 5 litre olan tüketim Avrupa'da ise 150 litre kadardır. Günde 2-3 bardak maden suyu içilmesi sindirimi kolaylaştırır, yeterli mineral sağlar. Bebeklere altıncı aydan itibaren içirilebilir. Böbrek hastaları, tansiyon hastaları ve böbrek taşı olanlar maden suyunu sınırlı ölçüde içmelidirler. Soda ise su ve su içeren içecekler içine üretim aşamasında karbondioksit gazı basılarak elde edilir, yapay bir sıvıdır.

Yeteri kadar tükettiğimizi nasıl anlarız?

İdrar renginin koyu olması yeterince su içilmediğini gösterir. Yeterince su tüketen bir kişinin idrarı şeffaf renktedir. Eğer idrarınız koyu renk ise ve herhangi bir sağlık sorunundan kaynaklanmıyorsa susuz kalmışsınız demektir. Saat başı en az iki bardak su için.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları