Bazı çocuklar belirli yaş dönemlerinde başkalarının eşyalarını izinsiz alıp kullanabilirler. Bazen çocuğun yaşı göz önüne alınarak, bu davranış masum bir durum olarak görülebilir ve göz ardı edilebilir. Eğer doğru tutumları sergileyemez ve bu duruma bir önlem almazsanız, ileride istenmeyen durumlarla karşılaşmanız kaçınılmazdır.
Çocukların belli yaş dönemlerinde izinsiz alma davranışına rastlanabilir. Bu davranış, 6 yaşına kadar gerçekleşiyorsa, davranış bozukluğu olarak nitelendirilmez. Çocuğunuz okula başlamadan önce, paylaşma ve sosyalleşme konularında henüz olgunlaşmadığı için her şeyi kendisine ait gibi algılar. Arkadaşlarının oyuncaklarını izinsiz alabilir, gittiği bir evden yanında küçük objeler getirebilir. Böyle durumlarda paniğe kapılmadan çocuğunuzla konuşarak, izinsiz herhangi bir eşyayı almaması gerektiğini anlatmanız gerekir.
Bir davranış bozukluğu olarak nitelendirilen izinsiz alma davranışında belli etkenler söz konusudur. Bu etkenlerin çoğu aile ve sosyal ortamdan kaynaklanır. Bölünmüş ve parçalanmış ailelerin çocukları kendini sevdirmek ve kabul ettirmek için, hayatındaki bir eksikliği doldurmak için bu davranışı gösterirler.
Boşanmış aile, anne-babasından ayrı yaşayan, babası ya da annesi ölmüş çocuklardır. Bu çocukların ruh dünyaları çok hırpalanmıştır. Çözümsüzlükler vardır ve kendileri bunlar konusunda güçsüzdür. Olumsuz anne-baba tutumları da bu çocukların yanlış yönlendirilmesinde çok belirleyicidir.
Kendini sevdirmek ve kabul ettirmek isteyen çocuklar: Kendilerinin sevilmediğini ve değersiz görüldüğünü düşünürler ve bu yüzden mutsuz, huzursuzdurlar. Özgüvenleri de oldukça düşüktür. Bu tarz çocuklar hep bir grup içinde yer alıp değerli olduklarını teyit ettirmek isterler. Olumsuz anne-baba tutumları burada da başroldedir. Ailesinden yeterince sevgi görmeyen, sürekli hakaret edilip incitilen ya da ihmal, istismar edilen çocuklarda çalma davranışına çok sık rastlanır.
Yapılan her izinsiz alma davranışının altında, olumsuz aile tutumlarının etkileri yatar. Çocuğunuzun ruhsal dünyasının yeterince doyurulamaması, sevilmemesi, saygı duyulmaması, değerli olduğunun hissettirilmemesi, yanlış davranışlar, incitme, fiziksel ve sözlü istismar; çocuğunuzu izinsiz alma davranışı ya da benzer bir davranış bozukluğuna itebilir.
Çocuklar genelde para, oyuncak, şeker, yiyecek, kalem, defter, sakız, büyüdükçe de aksesuar, oje, küçük objeler, makyaj malzemeleri gibi eşyaları izinsiz alabilirler. Burada önemli olan kendisinin neyle mutlu olacağı ya da kendini nasıl değerli hissedeceğidir. Dolayısıyla eşyanın değeri önemli değildir.
Örneğin sınıfında çok başarılı ve güzel bir kız öğrenci sık sık öğretmeninden aferin alıyorsa, onu kıskanan ve onunla rekabet yaşayan diğer kız çocuğu, onun hatıra defterini, tokasını ya da kalemini alabilir. Ailesinin maddi durumu yetmediğinden muz alamayan bir çocuk diğer çocuğun beslenmesindeki muzunu alabilir. Bazı çocuklar böyle teşebbüslerde bulunabilir, çünkü onlar sadece herhangi bir şeyi izinsiz almıyorlar, aslında o çocuğa olan ilgiyi kıskandıklarından dolayı o çocuğu cezalandırmaya çalışıyorlardır. Aradan biraz zaman geçtikten sonra bu davranış unutulur ama okul çağında ve sonrasında yaşanan izinsiz eşya alma davranışları artık tehlike oluşturur.
Başkalarının eşyalarını alan çocuğunuza sadece siz değil, toplum ve okul da tutarlı davranmalıdır. Temel davranışlar herkesi ilgilendirir. Öncelikli olarak böyle bir davranışla karşılaştığınızda çocuğunuzla sakin bir şekilde konuşmalısınız. Hangi eşyanın kime ait olabileceği, izinsiz eşya almanın yanlışlığı ile ilgili olarak çocuğa küçük bir açıklama çekici olabilir. Kötü, hakaret içeren sözler sarf etmemeli, çocuğunuzu incitmemelisiniz. Sözlü ve fiziksel cezalara başvurmamalısınız. Çocuklara uygun miktarda harçlık vermelisiniz. Pek çok çocukta kendisine yeterli harçlık verildikten sonra bu davranışın hemen ortadan kalktığını kesin olarak görebilirsiniz.
Bazı aileler ergenlik dönemindeki çocuklarına bile "Zaten evde yemek yiyor. Ne ihtiyacı olabilir ki?" diye düşünerek ısrarla harçlık vermeme yoluna giderler. Hatta bu davranışlarını "Çocuk paraya alışmasın" şeklinde açıklarlar. Böyle durumlarda çocuğun eğer okul yasaklamadıysa ilkokuldan itibaren harçlık alması uygundur. Özellikle hiperaktif özellikler taşıyan çocukların lisede olmalarına rağmen günlük harçlık almaları kendi yakınları için çok daha uygun olacaktır. Çocuğun harçlığı aile tarafından çocuğun yaşına uygun olarak belirlenmelidir. Belli dönemlerde bu harçlı arttırılmalıdır. Çocuğun yaptığı güzel hareketler sonucu harçlığına ekstra zam yapılabilir. Okulla diyalog halinde bulunarak, çocuğunuzdaki değişiklikleri takip etmelisiniz. Bu davranış bir süre kontrol edilmelidir. Bu kontrol abartılmamalıdır. Çocuğun arkadaşları böyle bir durumu fark ettilerse onlara durumun hassasiyeti konusunda uygun açıklamalar yapılmalıdır. Onların çocuğu rencide etmemeleri takip edilmeli, böyle bir davranış içine girerlerse bunun doğru olmadığı onlara anlatılmalıdır.
