DOLARIN TERS DÜZ OLACAĞI TARİHİ VERDİ!
Yeni Asır’ın ekonomi yazarı Cahit Sönmez, geçtiğimiz günlerde hükümet tarafından açıklanan, Orta Vadeli Program’ın (OVP) reçetesini çıkardı. Dolarda yıllar içinde yaşanacak değişimleri aktardı.
Sönmez şunları söyledi.
“Üç yıllık süreci kapsayan ''Orta Vadeli Program'' hafta sonu açıklandı. 2022 yılının kalan aylarına göre yılsonu beklentileri ve 2023, 2024 ve 2025 yılların ait öngörüler yer alıyor programda. Toplam 50 sayfa olan programın ilk kısmı ise dünya ekonomisi ve Türkiye ekonomisine yönelik tespitlerden oluşuyor. Bu programların çerçevesi oluşturulurken ulaşılmak istenen temel hedeflerin başında ''Türkiye Ekonomi Modeli'' kapsamında yatırım, üretim, istihdam ve ihracat geliyor. Mümkün olduğunca üretim artsın, bunun istihdama olumlu yansıması gerçekleşsin, üretim için gereken yatırım iklimi ve destekleri oluşturulsun, üretim ve büyümeye katkı yapan döviz kazandırıcı faaliyet olan ihracat yükselsin.
TUTARLILIK ÇOK ÖNEMLİ
Ancak bu hedeflerin temenni boyutunda kalmaması için varsayımların, tahminlerin ve ileriye yönelik gelişmelerin projeksiyonlarının sağlıklı belirlenmesi gerekiyor. Örneğin enflasyonun en temel faktörlerinden olan kurlardan fiyatlara geçişkenlik ve ithalat fiyatları büyük oranda dolar TL kuruna bağlı. Eğer kur yükseliş oranı gerçekçi tespit edilmezse enflasyon hedefi daha da önemlisi milli gelir ve kişi başına düşen gelir hedefleri ıskalanabilir. Gayrisafi yurtiçi hasılanın TL cinsinden hesaplanıp sonrasında bunun dolar cinsine çevrilmesinden kur tahminini görebiliyoruz. TL''den dolara çevirme işleminde bu yıl için ortalama kur 16.62 olarak kabul edilmiş. Gelecek yılda ise dolar TL kurunun 21.52, 2024''te de 24.62 düzeyine ulaşması bekleniyor hükümet tarafından. Bu da kurların yıllık ortalama yüzde 13-14 civarında artacağı anlamına geliyor.
Birincisi düşük faiz politikası ile kur korumalı mevduat ile tasarrufların TL''de kalması nereye kadar sağlanabilir? İkincisi FED''in enflasyonla mücadeledeki kararlılığı yani şahin adımlara devamı halinde iki ülke arasındaki enflasyon farkının açılması sonucunda kur artışı bu kadar ılımlı olabilir mi? Üçüncüsü Programda öngörüldüğü gibi bu yıl 105, gelecek yıl 80 milyar dolar dış ticaret açığı olacak, 34 milyar dolar turizm geliri ile kompanse edilecek. Bunun sonucunda milli gelirin yüzde 5''ini aşan cari açık karşımızda olacak. Peki, bu seviyeye ulaşmış cari açık varken kur artışı öngörüldüğü düzeyde kalabilecek mi? Bu aşamada sadece umarız kalır diyelim.”
