BM raporu yayımladı: Küresel e-atıklar 2022'de rekor seviyeye ulaştı

BM raporu yayımladı: Küresel e-atıklar 2022'de rekor seviyeye ulaştı

Dünya genelinde 2022'de elektronik atıkların (e-atık), 2010'a kıyasla yüzde 82 artarak 62 milyon tona ulaştığı ve bu miktarın 1,55 milyon 40 tonluk kamyonu doldurduğu bildirildi.

Birleşmiş Milletler (BM) Eğitim ve Araştırma Enstitüsü (UNITAR) ile Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) tarafından hazırlanan "4. Küresel E-Atık İzleme (GEM)" raporu yayımlandı.

Rapora göre, e-atıkların belgelenen geri dönüşüm oranından 5 kat daha hızlı arttığı kaydedildi.

Raporda, bilgisayar, cep telefonu ve televizyon gibi e-atıkların 2022'de 2010 yılına göre yüzde 82 artışla 62 milyon tona ulaştığı vurgulandı ve bu miktarın 1,55 milyon 40 tonluk kamyonu doldurduğu belirtildi.

E-atıkların 2030'a kadar üçte bir oranında artması bekleniyor. Raporda, "Dünya genelinde yıllık e-atıklar 2,6 milyon ton artarak 2030'da 82 milyon tona ulaşma yolunda ilerliyor. Bu, 2022 rakamına göre yüzde 33'lük bir artışa denk geliyor." denildi.

BM'nin raporunda elektronik atıkların, elektrik fişi veya pil içeren tüm atılmış eşyalardan oluştuğu ve zehirli katkı maddeleri ve cıva gibi tehlikeli maddeler içerebileceği, çevre ve sağlık açısından riskli olduğu belirtildi.

Raporda, dünya çapında e-atıklardaki artışa kıyasla, geri dönüşüm çabalarındaki farkın açılması nedeniyle 2022'de yüzde 22,3 olan belgelenmiş toplama ve geri dönüşüm oranının 2030’a kadar yüzde 20'ye düşeceği öngörüldü.

BM'nin raporuna göre, ülkelerin e-atık toplama ve geri dönüşüm oranlarını 2030’a kadar yüzde 60'a çıkarabilmeleri halinde, insan sağlığı risklerinin en aza indirilmesi de dahil olmak üzere elde edilecek faydaların maliyetleri 38 milyar dolarının üzerinde olacak.

UNITAR Sürdürülebilir Döngüler Programı Kıdemli Uzmanı Kees Balde, elektronik ürünlerin tamirinin genellikle zor olduğunu belirterek, "Elektronik ürünler kolayca atık haline geliyorlar ve dolayısıyla küresel e-atıklar artıyor. Bu e-atıkların büyük çoğunluğu iyi yönetilmiyor." dedi.

Balde, söz konusu raporun, altyapıya daha fazla yatırım yapılması, elektronik eşyaların onarımı ve yeniden kullanımın teşvik edilmesi, kapasite oluşturulması ve yasa dışı e-atık sevkiyatlarının durdurulması için "acil" bir çağrı niteliğinde olduğunu vurgulayarak, "Bu yatırım kendini fazlasıyla amorti edecektir." değerlendirmesini yaptı.