Turgut Özal Köşk''te 3 yıl 5 ay kalabildi

26 Mart 1989 tarihinde yapılan yerel seçimler ANAP''ta tam bir şok yarattı.

1983''te büyük umutlarla iktidar olan ANAP ilk yıllarda özellikle ekonomide liberal politikalarıyla dikkati çekmiş, ülkede olumsuz giden pek çok şeyi değiştirebileceğinin işaretlerini vermişti.

Ne var ki zaman içinde bu heyecanını yitirdi. Buna ardı ardına patlayan yolsuzluk dosyaları, Özal ve ailesinin saltanat görüntüleri, devlet ciddiyetiyle bağdaşmayan keyfi uygulamalar da eklenince halkın partiye olan güveni kaybolmaya başladı.

İktidar partisine güvensizliğin en çarpıcı göstergesi, 26 Mart 1989''da yapılan yerel seçimde ortaya çıktı.

İl belediye başkanlıklarının 39''unu SHP kazanırken, DYP 16, RP 5, ANAP 2 il merkezinde belediye başkanlığını elde etti.

Vatandaş iktidardan bıkmıştı, onu değiştirmek istiyordu.

Oyunu bu amaçla kullanmıştı.

Özal bir mühendis olarak sandıktan çıkan sonucu çok iyi okudu.

Evet, ANAP hızlı bir düşüşe geçmişti.

Olumsuz gidişi genel seçime kadar tersine çevirmek mümkün değildi.

Özal bu saptamanın ardından kararını verdi:

"Kasım ayında yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimine katılıp Köşk''e çıkmalıyım. Meclis''teki mevcut ANAP çoğunluğuyla bunu çok rahat sağlayabilirim."

Nitekim bu planını adım adım uyguladı.

DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel ile SHP Genel Başkanı Erdal İnönü ise Özal''ın cumhurbaşkanı seçilmesini istemiyorlardı.

20 Kasım 1989 tarihinde Meclis''te cumhurbaşkanlığı seçiminin ilk tur oylaması yapıldı.

Seçime Özal dışında ANAP''tan bir aday daha katıldı: Fethi Çelikbaş.

Çelikbaş, parti içindeki küçük bir muhalif grubun adayıydı.

İlk iki turda seçilecek kadar oy alamayan Özal, 31 Ekim 1989''da yapılan üçüncü turda kullanılan 285 oydan 263''ünü alarak cumhurbaşkanı seçildi. (O tarihte Meclis''te 450 milletvekili vardı.)

Kenan Evren''in görev süresi 9 Kasım 1989''da doldu. Özal da hemen o gün TBMM Genel Kurulu''nda yemin etti.

Özal, Köşk''te yetkileri Anayasa''da belirlenmiş bir cumhurbaşkanı olarak oturmak istemiyordu.

Hükümeti kurması için sözünü dinletebileceğine inandığı Yıldırım Akbulut''u görevlendirdi.

Özal, Akbulut''un başbakanlığı döneminde tüm yetkileri elinde topladı.

15 Haziran 1991''de yapılan ANAP kongresinde Mesut Yılmaz genel başkanlığa seçildi.

İktidar partisinin genel başkanı seçilince doğal olarak başbakan da değişiyordu. Akbulut istifa etti, yerine yeni hükümeti Mesut Yılmaz kurdu.

Özal, Yılmaz''ı da Akbulut gibi etkisiz konumda bırakıp tüm ipleri eline geçirebileceğini sanıyordu.

Ama Yılmaz, Akbulut gibi teslimiyetçi bir yaklaşım içine girmediği gibi muhalefetle erken seçim yapılması konusunda anlaştı.

29 Ekim 1991''de yapılan genel seçimde DYP yüzde 27.03 oy oranıyla birinci parti oldu, onu yüzde 24.01''lik oy oranıyla ANAP izledi, SHP yüzde 20.75 oy oranıyla üçüncü parti oldu.

ANAP iktidarı kaybetmişti.

Koalisyon hükümeti Demirel başkanlığında DYP ile SHP arasında kuruldu.

Köşk''teki Özal için zor bir dönem başladı.

O artık iktidardaki partilerin diş bilediği bir adamdı ve Köşk''te yalnızlığa mahkûmdu.

1992 yılı, Özal ile Hükümet arasındaki sürtüşmelerle geçti.

Özal, cumhurbaşkanlığından istifa ederek siyasi bir oluşumun içinde yer almayı ve ilk genel seçimde başbakan olarak iktidar olmayı düşünmeye başladı.

Ne var ki bu planını gerçekleştirme imkânını bulamadan 17 Nisan 1993''te kalp krizi sonucu hayatını kaybetti.

Cumhurbaşkanlığında ancak üç yıl beş ay sekiz gün kalabildi.

O makamda şimdiye kadar en az oturan cumhurbaşkanı oldu.