Celal Bayar rahat seçildi

Ama Köşk''te rahat edemedi

14 Mayıs 1950''de yapılan genel seçim katılımın en yüksek olduğu seçimlerden biri olarak tarihteki yerini aldı.

Halk uzun ve sıkıntılarla dolu CHP döneminden bıkmış, yeni bir arayışla sandığa koşmuştu.

DP, oyların yüzde 53.3''ünü almasına karşın seçim sisteminin yardımıyla milletvekilliklerinin yüzde 83''ünü ele geçirdi. Bir diğer deyişle Meclis''teki 487 milletvekilinden 408''ini DP''liler kazandı.

DP''nin iktidar oluşu yurtta büyük bir heyecan dalgası yarattı.

Herkes adeta sihirli bir değneğin hayatlarına dokunmasını, her şeyin bir anda güzelleşmesini bekliyordu.

Celal Bayar böyle bir atmosferde, genel seçimin yapılmasından bir hafta sonra yani 21 Mayıs 1950 tarihinde Meclis tarafından Cumhurbaşkanı seçildi. Seçime Meclis''teki 487 milletvekilinden 453''ü katıldı, bunlardan 387''si Bayar''ın cumhurbaşkanı olması için oy kullandı. (Bayar 1954 ve 1957''de yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini de kazandı.)

Bayar''ın Çankaya Köşkü''ne çıkmasıyla boşalan DP genel başkanlığı koltuğuna Adnan Menderes oturdu.

Menderes, kısa bir süre sonra da başbakan sıfatıyla hükümeti kurdu.

Bayar ve Menderes, 1950-1960 döneminde ülkeyi birlikte yönettiler.

DP iktidarının ilk yılları başarılı geçti.

Tarımsal üretim, traktör ve benzeri tarımsal makinelerin yaygın şekilde kullanılmaya başlamasıyla bir anda arttı.

Kara yolu seferberliği sonucu binlerce kilometre yol yapıldı, ticaret hayatına canlılık geldi.

1952''de Türkiye''nin NATO''ya kabul edilmesi, o dönemdeki Sovyet tehdidini etkisiz kılması açısından ciddi bir dış politika başarısı olarak değerlendirildi.

ABD''den Marshall Planı gereğince gelen yardımların da ekonomik hayatta olumlu yansımaları oldu.

Her şey yolunda gitmesine karşın Bayar, Menderes ve arkadaşları arkası arkasına büyük hatalar yapmaya başladı.

Halkevleri kapatıldı, CHP''nin mal varlığı Hazine''ye devredildi, Millet Partisi''nin faaliyetine son verildi, kamu kuruluşlarında büyük bir tasfiyeye girişildi, üniversiteler ve yargı üzerinde baskı oluşturuldu, muhalif gazeteciler çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.

6 Eylül 1955 tarihinde gözü dönmüş bir grup, İstanbul''da Rumlara ait yüzlerce ev ve iş yerine saldırdı, yağma olayları yaşandı, ölen ve yaralananlar oldu. İktidarın bu olayı önleyemeyişi dünyada ciddi bir zaaf olarak görüldü.

1957 seçimlerini 1950 ve 1954 seçimleri gibi yine DP kazandı ama seçimin ardından büyük bir ekonomik kriz patladı. İğneden ipliğe her şeyin fiyatı arttı. IMF ve Dünya Bankası''ndan yardım istendi. Onların önerdiği reçeteler uygulanmaya başlandı.

İktidarın girişimiyle Meclis''te siyasi partilerin ve basının faaliyetlerini sorgulayacak Tahkikat Komisyon''u kurulması kararı verildi.

İsmet İnönü buna sert tepki verdi, "Bu yolda devam ederseniz sizi ben de kurtaramam. Derhal erken seçim kararı alın" dedi.

8 Nisan 1960''ta İstanbul Üniversitesi''ndeki öğrenci eylemi sırasında bir öğrenci ölürken 40 öğrenci yaralandı. Üniversitenin rektörü tartaklandı.

21 Mayıs tarihinde Ankara''da Harp Okulu öğrencileri bir yürüyüş yaptı.

Ve 27 Mayıs tarihinde de çoğu genç subaylardan oluşan bir grup darbeyi gerçekleştirdi.

Bayar, Menderes ve arkadaşları Yassıada''da yargılandı.

Mahkemeden çıkan idam kararlarından Bayar''ınki yaşının çok ilerlemiş olduğu gerekçesiyle infaz edilmedi. 1883''de doğan Bayar o tarihte 77 yaşındaydı.

Yakın siyaset arkadaşları Adnan Menderes, Fatih Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan onun kadar şanslı değillerdi.

Mahkemenin verdiği idam kararları infaz edildi.