Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Murat Sururi ÖZBÜLBÜL

Murat Sururi ÖZBÜLBÜL

EKONOMİ VE GERÇEKLER

Parasal karşılaştırmalar ve yanlışlar

Cumhurbaşkanı Erdoğan başta olmak üzere birçok iktidar mensubu ekonomiyi yönetmekte başarısız olunca Nazilerin Propaganda Bakanı Goebels yöntemlerini uygulayarak algıyı yönetmeye çalışmaktadırlar.

Bu yöntemi iyi öğrendikleri ve oldukça büyük bir başarı ile uygulayabildikleri kesindir, yaparsa AKP yapar diyerek kendilerini alkışlamak gerekir, eminim Goebels hayatta olsaydı bu cinlikleri görünce önlerinde saygıyla eğilir, şapka çıkarırdı.

En son yandaş yazarlardan Cem Küçük yaptığı ekonomik durumu savunurken kıyaslamada "Avrupa'da 1 ekmek ortalama 2 Euro. Biz 30 liraya ekmek mi satıyoruz Türkiye'de? Dünyanın hangi ülkesi doğalgaz, elektriğin yüzde 74'ünü karşılıyor. Bizde doğalgaz, elektrik… ama Avrupa'ya göre ucuz" dedi.

Erdoğan'da geçmiş Ulusa Sesleniş konuşmasında, Türkiye'nin Avrupa'daki en ucuz motorin ve benzini kullandığını öne sürmüştü. Erdoğan ayrıca, Avrupa'da bu kalemlerden en az vergi alan ülkenin de Türkiye olduğunu iddia etmiş ve konuşmasının devamında, "Önceden yurtdışından gelenler, depolarını doldurup geliyorlardı. Şimdi tam tersi oluyor. Buradan giderken depolarını fulleyip öyle sınır dışına çıkıyorlar" ifadelerini kullanmıştı.

En son olarak da Erdoğan ihracatta nasıl da büyük bir başarı kazandıklarını anlatırken "Bundan 19 yıl önce 36 milyar dolardan devraldıkları ihracatı 2021 yılında 6 kattan fazla arttırarak 225 milyar 368 milyon dolara çıkarmayı başarmış olmaktan mutluluk duyduklarını" söylemişti. Erdoğan "2002'de sadece 87,6 milyar dolar olan dış ticaret hacmimizi 2021 yılında 496,7 milyar dolara ulaştırdık." Diyerek övünmüştü de.

Dikkat ederseniz her iki konuşmada da veriler özenle çarpıtılıyor gelin önce Erdoğan'ın ihracatta çok büyük başarı kazandık iddiasını bir sorgulayalım:

Erdoğan 20 yıl önceki parasal büyüklükleri bu gün ile kıyaslıyor ve kıyaslamada kullandığı para biriminin değerinin bu süre boyunca değiştiğini ve düştüğünü ise hiç söylemiyor.

Biliyoruz ki bütün kâğıt paralar zaman içinde değer kaybeder, satın alma güçlerini yitirir ve enflasyon ortaya çıkar. Erdoğan'ın bu iddiasını kadim para ve değişmez ölçü birimi olan ons altın fiyatlarını kıyas alarak düzeltirsek:

2002 Yılına 278.35 USD fiyatından başlayan Ons Altın, 2002 yılı sonunda 342.75 USD fiyatını görmüştü ortalama 300 dolar diyelim.

20 yıl öncenin 36 milyar dolarlık ihracatı 120 milyon ons altın eder bu da bu günkü değeri ile 218,3 milyar dolara karşılık gelir.

Erdoğan bütün iktidarı boyunca ihracatı 218,3 milyar dolardan 225,3 milyar dolara çıkararak sadece ve sadece yüzde 3'lük bir artış sağlayabilmiştir.

2002 yılında 87,6 milyar dolar olan dış ticaret hacmi ise 292 milyon ons altın yapar ve bu miktarda altının bu günkü dolar karşılığı 531.4 milyar dolar kadardır. 2021 yılında ulaşılan 496,7 milyar dolarlık dış ticaret seviyesi ise dış ticaretimizin 2002 yılından bu yana gerilediğini gösterir.

Farklı zaman dilimlerinde parasal büyüklükler karşılaştırırken algı oluşturmak değil de gerçekleri anlamak istiyorsan bu büyükleri ya enflasyon verilerini kullanarak indirgememiz yahut da altın gibi çok daha sabit olan bir değer ölçme birimini kullanarak düzeltmemiz gerekir.

Dolar da aynı Türk lirası gibi zaman içinde devamlı olarak değer kaybeder, lakin bu değer kaybı göreceli olarak az olduğu için kısa dönemli ve kaba bir hesap yaparken önemsenmeyebilir fakat uzun dönemli ve ince hesap peşindeyseniz gerçekleri anlamak için muhakkak bir düzeltme yöntemi kullanmanız gerekir.

Gelelim Cem Küçüğün ekmek hesabına günlük olarak pek çok kişinin tükettiği 200 gramlık standart ekmek şu an 2,5 TL'den satılmaktadır. Bu ekmeğin kilogram fiyatı 12,5 TL'dir. Aynı zaman diliminde farklı ülkelerde birçok mal ve hizmetin fiyatı değişik olur bunun refahı nasıl etkilediğini anlayabilmek için de bir takım hesaplamalar yapmak gerekir en basit hesap satın alma gücü hesabıdır. Cem Küçük gibiler bu tip kıyaslamaları algı operasyonlarında kullanır ve gelirler üzerinden değil harcamalar üzerinden yapmayı pek sever. Cem Küçüğün Ekmek fiyatı söylemini gözden geçirelim, Avrupa'da bazı büyük şehirlerde 500 gr beyaz ekmeğin satış fiyatları şöyle: Londra 1.32 euro, Berlin 1.32 euro Barcelona 1,21 euro Nice 1,18 euro Atina 0,83 euro, Budapeşte 0,82 Sofya 0,71 tüm Avrupayı dikkate alırsan ortalama 2 euro diyebiliriz.

AB'de ortalama asgari ücret 1500 eurodur bu para ile 2 eurodan 700 kg ekmek alabilirsin Türkiye'de ise asgari ücret 2021 yılında sadece 2825 liraydı bu para ile sadece 226 kg ekmek alabilirsin. 2022 yılında asgari ücret 4.253 TL oldu bu para ile ekmeğe yeni zam gelmezse bile sadece 340 kg ekmek alabilirsin. Küçüğün bu ekmek hesabı bile Türk emekçilerinin boynunun nasıl altta kaldığını göstermektedir.

Kısacası ekonomik olgular kolay kolay algı operasyonlarına kurban olup gözlerden gizlenemez, iktidarın algı ile oyuncaklanmayı bırakıp, ekonomiyi adam gibi yönetmesini beklemek hakkımızdır.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları