Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Murat Sururi ÖZBÜLBÜL

Murat Sururi ÖZBÜLBÜL

EKONOMİ VE GERÇEKLER

Nas işi yattı mı?

AKP Genel Başkanı Erdoğan, Arnavutluk ziyareti sonunda medya mensuplarının sorularını yanıtladı. Söyleşide ekonomi gündemine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Erdoğan, "Faizde düşüşler başladı. Bir ara biliyorsunuz 12'ye falan geldi, hatta daha aşağıya da geldi. Sonra tekrar bir çıkış yaşandı. Fakat bunu da aşağıya çekeceğiz. Bu da ekonomideki şartlara göre şekillenecek. Yavaş yavaş, kademeli bir şekilde, aceleci olmadan kur da düşecek, faiz de aynı şekilde düşecek." diye konuştu.

Görünen o ki AKP Genel Başkanı Erdoğan, hem Çin modeli ve hem de nas hevesinden vazgeçmiş, aralık ayında dolar 18 euro 20 seviyesini görünce akıllanmış, yelkenleri suya indirmiş, bu yüzden artık faizler nasa masa göre değil ekonomideki şartlara göre şekillenecek demeye başlamış.

Bu "bir ara faizler 12'ye geldi" söylemini ise açıkçası ben anlayamadım. Acaba faizleri bu seviyeye indirmeyi hedeflediğini mi ağzından kaçırdı diye insan merak ediyor doğrusu. Yoksa daha 22.05.20 tarihinde Merkez Bankasının borç verirken kullandığı politika faizi 9,75 seviyesindeydi. 21.09.18 tarihinde kurlardaki ani sıçrama ile birlikte ise politika faizi zirve yapmış ve 25.50 seviyesine tırmanmıştı. 23.09.16 tarihinde ise politika faizi 8.25 seviyesindeydi. Dolayısıyla bu 12 seviyesi ile ne kastetti, bir kafa karışıklığı mı yaşıyor anlamak mümkün değil.

20 Ocakta toplanacak Para Politikası Kurulu toplantısından çıkacak karar Erdoğan'ın inadının kırılıp kırılmadığını piyasalara gösterecek. Erdoğan'ın inadı kırılmadıysa politika faizinde yeni bir indirim ve peşinden yeni bir kur sıçraması görmemiz kaçınılmaz olacaktır. Eğer etrafındakiler Erdoğan'ı efendim böyle olmuyor diyerek ikna etti ise Erdoğan'ın faizleri indirin baskısı azalacak ve faizler sabit tutulacaktır. Zaten bunun işaretini Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati birkaç gün önce vermiş ve "Merkez Bankası'nın nasıl karar alacağını bilmiyorum. Benim görüşüm, ocak, şubat ve mart ayını şöyle bir görmemiz lazım." demişti.

Açıklamalarında yıllık enflasyonun kurdaki yükseliş, ücret artışları, yeniden değerleme oranı kapsamında yapılan artışlar gibi etkenlerle ocak ayında pik noktasına ulaşmasını öngördüğünü anlatan Nebati, bu noktada kurun stabil hale gelmesinin ise bir avantaj olduğunu söylemişti.

Nebati, "Biz şu anda aralık ayının kamburunu taşıyoruz. Yazın gerek gıda fiyatlarındaki gevşeme ki şu an dünyada bir enflasyon da var, bu ikisinin etkisinin azaldığı bir döneme giriyoruz. Enerji ihtiyacımızın azalması, gıda fiyatlarındaki normalleşmeler bizim artık yeni bir patikaya girdiğimizi gösteren en önemli aylar olacak." demişti.

Merkez Bankasının nasıl bir faiz karar alacağını öngörmek mümkün değil çünkü rasyonel akla ve ekonomi bilimine uygun kararlar almıyor Recep beyin inadının peşinde koşuyorlar. Fakat kurlar ve enflasyon ile ilgili öngörülerde bulunabiliriz.

Önce şunu söyleyeyim 2022 çok yüksek enflasyona sahne olacak ve zirve Ocak ayında görülmeyecek. Olası yeni kur ataklarını da hesaba katarsak bu yılı yüzde 50'lerin üstünde bir enflasyon yaşayarak geçirmemiz çok büyük bir olasılıktır.

2022 tüm gelişmiş ülkelerin enflasyonla mücadele edebilmek için sıkı para politikaları uygulamaya koyacağı, helikopter ile dağıttıkları paraları toplamaya başlayacakları bir yıl olacak. Dolaşımdaki para azalırken faizler yükselecek ve döviz değer kazanacak ya da en azından değer kaybı duracak. Bu da Türkiye gibi döviz açlığı çeken, ithalata aşırı bağımlı ve dış borcu yüksek, yüksek risk taşıyan kırılgan ülkelerde kurları yukarıya itecektir. 2021 ÜFE zaten çok yüksekti, 2022 Ocak başında yapılan zamlar hem ÜFE'de ve hem de TÜFE'de ciddi artışa sebep olacaktır. Enerji fiyatlarının yüksek seyredeceği, petrolde 100 dolar seviyesinin bile görülebileceği bir yıl olacağı tahmin ediliyor. Tarımsal üretimde kullanılan girdiler hızla yükselirken yaz aylarında gıda fiyatlarında bir düşüş beklemek ise hayalciliktir. Dolayısıyla enflasyonun ve kurların düşmesini beklemek hiç de mantıklı değil.

Erdoğan, kurlar düşecek dolar alanın eli yanar dediğinde kur 2-2,5 seviyesindeydi peki sonra ne oldu?

 

 

 

 

 

 

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları