ENAGrup Tüketici Fiyat Endeksi, Şubat 2021 döneminde % 1,84 artmış bulunmaktadır.
ENAGrup Eylül 2020 ile Şubat 2021 arasındaki 6 aylık enflasyon oranını da %19,98 olarak hesapladı.
ENAGrup analizinde "2020 yılının % 36.72 oranındaki enflasyonu göz önüne alındığında, yılın ilk iki ayında fiyatların artış hızında yani enflasyon oranında birikimsel olarak bir yavaşlama ya da düşüş olmadığını söylemek mümkündür. Bu ise enflasyonun kalıcı ve yapışkan özelliğini koruduğunu göstermektedir." deniliyor.
Elbette birde alışıldığı üzere her ayın başında TÜİK tarafından açıklanan şubat ayı verileri var, bu verileri konuşup ENAG verileri ile kıyaslamadan önce TÜİK'de yaşanan gelişmelere bir değinmekte yarar görüyorum.
Birkaç gün önce yayınlanan bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile TÜİK'e yeni bir başkan atandı, görünen o ki TÜİK'e başkan dayanmıyor; 2019 yılından bu yana TÜİK'e tam 4 başkan atanmış bulunuyor.
Piyasalarda dolaşan rivayetlere göre; iktidarın görmek istediği verileri açıklayamayan başkan gönderilip, yerine iktidarın görmek istediği verileri üretebileceği umut edilen biri aranıyor.
Bahse konu bu kararname ile TÜİK Başkanlığı'na Prof. Dr. Sait Ercan Dinçer atandı, öncelikle kendisine görevinde başarılar diliyorum.
TÜİK Başkanlığına çok yakın bir tarihte, 15 Şubat günü de Ahmet Kürşat Dosdoğru vekaleten atanmıştı, Ahmet Kürşat Dosdoğru'nun Başkanlık görevi yalnızca 15 gün sürmüş bulunuyor.
Malum ülkemizde işlerin nasıl gittiğine dair istatistiki hesapları yapıp, verileri hem iktidarın hem halkımızın ve hem de yerli yabancı yatırımcıların önüne koyan resmi kurum TÜİK.
TÜİK aynı zamanda eleştirilerin de odağında, ortaya koyduğu verilerin inandırıcılığı çok ama çok zayıfladı, bu kuruma yönelik güven erozyonu artık son raddeye ulaştı.
İktidarın algı operasyonlarında rahatlıkla kullanabileceği veriler üretmekle suçlanan TÜİK umarım yeni başkanı döneminde siyasetten uzak, rasyonel akıl, bilimsel yöntem ve ahlaka uygun hesaplamalar yapar, veriler üretir ve Türkiye Cumhuriyetine ait resmi istatistik kurumu olarak hak ettiği güveni tekrar kazanabilir. Yeni başkana bu çerçevede büyük bir sorumluluk düştüğünü hatırlatayım, umarım yeni başkan Prof. Dr. Sait Ercan Dinçer bir bilim insanı olarak, enflasyonu ve işsizliği kontrol altına alamayan iktidarın, istatistiki açıklamaları kontrol altına alma baskılarına direnebilir.
Bu girişten sonra gelelim şubat ayı enflasyon verilerine:
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından hesaplanan verilere göre; TÜFE'de 2021 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre % 0,91, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 2,60, bir önceki yılın aynı ayına göre % 15,61 ve on iki aylık ortalamalara göre, % 12,81 artış gerçekleşti.
Şubat 2021'de, endekste kapsanan 415 maddeden, 117 maddenin ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 35 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı. 263 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
Düşük gelirli kesimi yakından ilgilendiren gıda enflasyonu olarak tanımlanan Gıda ve Alkolsüz İçecekler gurubunda fiyat artışı, yıllık bazda yüzde 18,40'a ulaşmış bulunmaktadır.
Geliri zor bela karnını doyurmaya yeten kesim için bu oran gerçekten de dehşet vericidir.
Özel kapsamlı TÜFE göstergesi ise yıllık % 16,92, aylık % 0,79 artmış bulunuyor.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2021 yılı Şubat ayında bir önceki aya göre % 0,79, bir önceki yılın Aralık ayına göre % 2,44, bir önceki yılın aynı ayına göre % 16,92 ve on iki aylık ortalamalara göre % 12,75 artış gerçekleşti.
Enflasyonun kontrolsüz bir şekilde yükselişi artık TÜİK verilerine bile yansımış bulunuyor, bu oran 2019 Şubat'ında görülen yüzde 19,67'lik seviyeden başlayan düşüşün dip yaptığı Ekim 2019'dan sonra görülen en yüksek oran. Bu tarihten başlayan tırmanma eğilimi ise halihazırda sürüyor.
Yazılarımı takip eden okurlarım hatırlayacaktır ben artık hesaplama ve yorumlarımda ENAG, Enflasyon Araştırma Grubu hesaplamalarını kullanıyorum. Prof. Dr. Veysel Ulusoy yönetiminde bağımsız bilim insanlarından oluşan bu ekibin hesaplamalarının çok daha gerçekçi ve doğru olduğunu düşünüyorum.
Şubat 2021 dönemi günlük fiyat değişimlerinden elde edilen ENAGrup Fiyat Endeksi aylık bazda % 1,84 arttı demiştik. TÜİK tarafından hesaplanan verilere göre ise; TÜFE'de Şubat ayında bir önceki aya göre artış sadece % 0,91. Yani iki hesaplama arasında iki kata yakın bir fark bulunuyor.
Gerçek hayattaki gözlemlerimiz elbette TÜİK'den ziyade ENAG hesaplamalarına daha yakın. Aynı olguyu ölçen iki hesaplama arasındaki bu farkın bilimsel bir izahı olamaz! Böyle bir fark varsa iki hesaplamadan biri yanlış demektir.
Yeni TÜİK başkanına bir şans tanıyalım, bakalım mart ayı hesaplamalarında aradaki bu uçurum kapanacak mı?
