Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Kamuran ÖZGEN

Kamuran ÖZGEN

TURİZM EKONOMİSİ VE POLİTİKASI

Araç kiralama sektöründeki zafiyetler

Araç Kiralama işi yapabilmek için gerekli olan (en az) C Grubu Seyahat Acentası Belgesi olma zorunluluğu kaldırıldığından bu yana, özellikle turizm bölgelerinde hemen hemen önüne gelen herkes "Araç Kiralama" işi yapar oldu. C Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi olan firmaların araç kiralama hizmeti verdiği dönemde kayıtlar muntazam şekilde tutulur iken ve hemen her kiraya verilen araç için fatura kesilir iken, şu anda "basit usulde vergiye tabi" olan veya hiçbir kaydı olmayanların bile araçlarını kiraya verebildiği bir "başıboş sektör" oluşturuldu.

                Geçmiş yıllarda yaşanan büyük terör saldırılarında kullanılan bazı araçların, "araç kiralama şirketlerinden" kiralanan araçlarla yapıldığı da göz önünde bulundurulduğunda, aslında bu büyük güvenlik açığının başlangıçtaki uygulamadan vazgeçilmesi ile ortaya çıktığı görülecektir.

Turizm ve seyahat acentalarının genel özellikleri, her gün yerli yabancı yüzlerce turistle karşı karşıya gelmeleri sebebi ile diğer iş kollarına göre insanları tanımada ve analiz etmede daha isabetli davranabilmeleridir. Öncelikli işleri "bilgi vermek ve tanıtım yapmak" olan, turizm ve seyahat acentalarının yetkisinde olan "araç kiralama hizmetini", tek düşünceleri ellerindeki araçları yüksek fiyata kiraya vermek, fatura kesmemek, (fiyatı çok yüksek) diye trafik sigortası haricinde hiçbir sigortayı yaptırmadan araçlarını kiraya veren zihniyetteki insanlara da "araç kiralama" yapabilmelerinin yolu açıldığı gün, aslında "güvenlik zafiyetinin de" oluşmasına neden olundu.

Bugün devletimizin elinde "araç kiralama" işini kurumsal şekilde yapan firmaların bildirdiği araç sayıları haricinde, ülkemizde kaç yüz bin aracın "araç kiralama sektöründe" kullanıldığının kaydı bulunmamakta. Oysa ki ticari faaliyette bulunan hemen her araç için bir belge çıkaran Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın, sayıları on binlerle ifade edilen ve hiçbir belge zorunluluğu olmadan çalıştırılabilen "kiraya verilen binek araçlar" içinde bir "belge alma zorunluluğu" getirmesi en acil konuların başında gelmektedir.

Şu andaki uygulamada, kara yollarında hareket eden bir otobüs, midibüs veya minibüsün hangi tür taşıma yaptığını ve hangi kategoride olduğunu ön camındaki belgelere veya sözleşmesine bakarak anlayabiliyorsunuz. Ama "binek araçlarda" böyle bir kontrol sisteminiz mevcut değil. Yerli veya yabancı bir şahıs, ruhsat kaydı şahıs üzerine yapılmış olan bir binek aracı kullanır iken trafik polisi tarafından durdurulsa, trafik polisinin soracağı bir ehliyet, ikincisi de ruhsat olmakta. Aracın "çalındığı ihbarı" olmadığı sürece, trafik polisinin başka bir evrak sorma görevi yok.

Buradan devlet edenlerimizi, geçmişte yaşadığımız büyük terör saldırılarını hatırlatarak "araç kiralama sektörünün" ne kadar önemli bir sektör olduğu ve güvenlik zafiyetini kaldırmayacağını konusunda uyarmak istiyorum. Herkesin her işi yapabiliyor olması orada her şeyin kaliteli yapılıyor olduğu anlamına gelmiyor, böyle bir ticari ortamda ülkemizde rekabet hiçbir zaman kalitenin daha da yükseltilmesi ile değil, "fiyatların düşürülmesi" ile oluyor. Fiyatları düşürülerek yapılan rekabet ortamlarında da, insanlar fatura kesmiyor, araçlarının sigortalarını tam yaptırmıyor, araç bakımlarını zamanında yaptırmayıp kazalara neden oluyorlar, eski araçları kiraya vererek sektördeki standartların iyice düşmesine neden oluyorlar.

Kısacası denetimsizlik ve herkesin her şeyi yapabiliyor olması en çok devletimizin kaybetmesine neden oluyor. Burada devlet edenlerimiz, "araç kiralama" sektörünün bir disiplin altına alınmasını ve sektördeki araç kiralama faaliyetlerinden KDV ve gelir vergisi elde etmek istiyorsa, 2020 yılında "araç kiralama" için kullanılan binek araçlara da "belge alma" şartı getirmelidir. Bu şart getirilmediği sürece kayıplar artacak, kiraya verilen binek araçlarla turlar düzenlenmeye, turistler için özel geziler düzenlenmeye devam edilecek, devletimizin vergi kayıpları da her geçen gün artarak çoğalacaktır.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları