Küba.

12 milyon nüfuslu olan, mevsimsel olarak 6 ay bahar, 6 ay yazı yaşayan bir ada ülkesidir.

Özellikle "sağlık turizminde" çok turist çeken bir ülkedir.

ABD'nin "ağır ve acımasızca" ambargo koşullarına rağmen Kovid-19 konusunda başarılı bir sınav vermiş olan bir ülkedir Küba.

***

Pandemi başlangıcından Mart 2021 tarihi ortalarına kadar Küba'da 64 bin kişinin bu hastalığa yakalandığı, sadece 370 civarında kişinin hayatını kaybettiği, şu ana kadar hiç bir sağlık çalışanının Kovid-19  nedeniyle hayatını kaybetmediği ifade ediliyor.

Ölüm ve vaka sayıları da dünya ortalamasının çok daha altlarında.

Bu durum Küba'nın Kovid-19'a karşı mücadelede büyük başarısını göstermez mi?

Hem ABD, hem de gelişmiş Avrupa ülkelerinin bu salgın karşısında tel tel dökülmelerine rağmen.

***

Küba, Kovid-19'a karşı İspanyolca "egemenlik" anlamına gelen Soberana ismini verdikleri aşıyı geliştirdiler.

Soberana 02'nin Faz-1 ve Faz-2 aşamasını geçip Faz-3 aşamasında sona geldiler.

Soberana 02'nin mutasyonlara karşı A ve B olmak üzere iki versiyonu da bulunuyor.

Küba'da, Kasım 2020'de klinik çalışmalarına başlanan iki aşı adayının daha olduğunu da burada ifade etmek isterim.

***

Soberana 02'nin laboratuvar deneyleri 2020 yılının Ağustos'unda  tamamlanmıştır.

2021'in ortalarına doğru Faz-3 çalışmalarının tamamlanmasının beklendiği, test çalışmalarının yapıldığı Bolivya, Şili ve Meksika'da onbinlerce insan üzerindeki denemelerde başarı oranlarının umut verici olduğu ifade edilmektedir.

***

Bolivya, Şili, Meksika, Venezuela, İran gibi ülkelerin yanısıra bir çok ülkenin Küba aşısını beklediğini duyuyoruz.

Hatta İran Sağlık Bakanlığı sözcüsü Kiyanuş Cihanpur, Covid-19'a karşı geliştirilen Küba yapımı aşının ilk sevkiyatı olan 100 bin dozun Tahran'a ulaştığını açıkladı.

***

Kara Harp Okulu'nda beraber okuduğum, Doğu'da görev sırasında bacakları donmuş, ülkemizde çalmadık kapı bırakmamasına rağmen çare bulamamış ve neredeyse "Ampütasyon" edilecek iken çareyi Küba'da bulmuş olan bir albay.

Devre arkadaşım olan Emekli Albay Ömer Feza Güllü'den bahsediyorum.

***

Şimdi ise koronavirüsle (Kovid-19) ilgili sağlık çözümlerini Küba'dan ülkemize taşımayı düşünmektedir.

Küba ile Türkiye arasında sağlık elçiliği görevini gönüllü olarak üstlendiğini, Küba Sağlık Bakanlığı MiNSAP'ın, Türkiye ile Soberana aşısı için anlaşmaya hazır olduğunu, Küba'nın Türkiye ile müşterek aşı üretiminde herhangi bir engelin olmadığını şahsıma  iletti.

Görüşmemde, Küba Sağlık Bakanlığı Epidemik Kurul basın sözcüsü Dr. Julio Palomino'nun; "Mart 2021'in başından bu yana 45 bin gönüllü kişiye ikinci doz aşıların uygulandığı, antijen testlerinin tamamlandığı, aşının kararlılığı ve güvenlirliği yüksek, antikor tutulumunun yüzde 92 oranında."  olduğu ifadelerine de yer verdi.

Aşı olan 45 bin gönüllü sadece başkent Havana'da.

***

Buradan Sağlık Bakanı'mıza seslenmek istiyorum; "Şu anda ülkemizde Çin'in ürettiği Kovid-19 Sinovac aşısının yapıldığı kişi sayısı çok düşük.

Aşı yeterince tedarik edilemediği için milyonlarca vatandaşımız ise ciddi risk altında.

Kısacası sizlerde biliyorsunuz ki Kovid-19 aşısının temininde Türkiye sıkıntı yaşamaktadır.

Küba'dan alınacak aşının doz fiyatı Çin'den temin edileninkinden çok daha düşük ve koruyuculuğunun da çok daha yüksek oranda olduğu ifade edildi.

Prof. Dr. Bengi Başer'in basınımıza da yansıyan açıklamasına göre, Mart 2021 ayının başları itibari ile nüfusumuzun yüzde 9,3'üne tek doz, yüzde 3,6'sına ise iki doz aşı yapılabilmiş.

Sayın Güllü ile yaptığım görüşmede, Küba'nın Kovid-19'a karşı etkinliği yüksek olan "Abdala" isminde bir aşı üzerinde de çalışmalar yaptığını, Faz-2 evresinin tamamlanmak üzere olduğunu ifade etti.

Adı geçen aşıları almak üzere bazı Avrupa ülkeleri yoğun girişim içerisinde imiş.

Geliniz üretim telif hakkını başka ülkelere kaptırmadan, Türkiye'de koronavirüs vaka sayıları da iyice kontrolden çıkmadan Küba yetkilileri ile temasa, işbirliğine geçelim.

Küba'nın bu aşısını önemseyelim, değerlendirelim.

Ülkemizin bilim insanlarının birikim ve emeklerini de işin içerisine katarak aşıyı Küba ile birlikte ortak üretmenin yollarını aramakla kaybedeceğimiz ne olabilir ki?

Evet,bu işi başka ülkelere kaptırmadan da bu olaya tez zamanda el atmalı." derim.

Tabiki devlet yetkililerimizin bu konudaki tecrübe ve çalışmalarına da elbette saygı duyuyoruz. Bizlerin bilmediği bir çok hususa da hakimlerdir muhakkak.

***

Küba'nın aşı programında 8'i Küba'da üretilen 11 farklı aşı vardır.

Küba'nın "sağlık, biyoteknoloji" alanında dünyanın en ileri ülkelerinden biri olduğunu, sağlık sektörünün destekleyicisi ve tamamlayıcısı olan biyoteknolojiyi yaklaşık 50 ülkeye ihraç ettiklerini hatırlatmakta da yarar görüyorum.

***

Özellikle sağlık konusunda Türkiye'nin Küba'dan öğreneceği çok şey vardır.

Küba'nın da Türkiye'den öğreneceği çok şey vardır elbette.

Başta ABD olmak üzere emperyalist devletlerin Kovid-19 aşısı tartışmalarıyla dünyayı yeniden şekillendirmeye çalıştıklarını unutmayalım.

Küba'nın sağlık teknolojisi ve bu konudaki liyakatli insanlarından yararlanmayı değerlendirmek ülkemize ne kaybettirir ki?

Söz konusu "milletimizin sağlığı" olmalıdır efendim.