Metaverse nedir, nasıl alınır?
donanımhaber.com'dan Gökay Uyan'ın derlediği habere göre, Facebook’un da dahil olduğu birçok teknoloji devinin yatırım yapmaya başladığı "metaverse" kavramı son zamanlarda oldukça popüler olmaya başladı. Peki kısaca Metaverse nedir?
Metaverse kavramını anlamak için öncelikli olarak kelimenin kendisine bakmalıyız. “meta” Yunancada “sonra, öte” anlamına gelen bir kelime. Meta kelimesi ve İngilizcedeki “universe” kelimelerinin birleştirilmesi ile türetilen Metaverse de kısaca “evrenötesi” anlamına geliyor.
Peki “evrenötesi” yani “Metaverse” terimi ile ne kastediliyor? Kısaca açıklamak gerekirse Metaverse, tüm dijital dünyaların birleştirilmesiyle oluşturulan kolektif bir sanal paylaşım alanına, yani içinde tüm dijital dünyaların bulunduğu kurgusal evrene verilen isimdir. Birçok insana göre, gelecekte oluşturulacak olan bu Metaverse’e sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla ulaşmak mümkün olacak.
Metaverse kavramından ilk olarak Neal Stephenson isimli yazarın Snow Crash romanında bahsedildi. Romanda gerçek insanların avatarlarının bulunduğu üç boyutlu sanal bir dünyaya Metaverse ismi veriliyordu. Bunun dışında bilim kurgu dünyasında birçok kez, bazıları Snow Crash’ten önce, metaverse benzeri sanal dünyalardan bahsedilmişti.
Bunun en yakın zamandaki örneği, 2018 yılında beyaz perdeye de uyarlanan Ready Player One isimli kitaptır. Bu kitapta, insanlar sanal gerçeklik yoluyla dijital bir dünyada gerçek dünyada yaptıkları gibi zaman geçirebiliyorlar, etkileşim kurabiliyorlardı. Metaverse’e benzer olarak gösterilebilecek bir diğer örnek de Second Life isimli oyun olabilir. İnternet tabanlı sanal bir dünyada geçen bu oyunda kendi avatarınızı oluşturabiliyor, insanlarla etkileşim kurabiliyor ve gerçek hayatta yaptığınız şeyleri sanal olarak gerçekleştirebiliyorsunuz. İşte Metaverse’ün de bunlara benzer bir dijital evren olması planlanıyor.
SANAL BİR EVREN: METAVERSE
WEB 3.0 ile birlikte, insanlar zaten dijital platformlar yoluyla çevrimiçi olarak birbirleriyle iletişim kurabiliyorlar. Ancak Metaverse fikri, insan etkileşimlerinin boyutunu bundan çok daha farklı bir yere taşımayı planlıyor. İnsanlar, Metaverse sayesinde kendilerini, sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla dijital bir evren içinde bulabilecek ve bu evrenin içinde kaybolabilecekler.
Sanal gerçeklik teknolojisi şu an için çoğunlukla oyunlarda kullanılıyor. Ancak Metaverse, sanal gerçekliğin ve artırılmış gerçekliğin kullanımını önemli derecede genişletecek. Yani bu dijital evrende, muhtemelen üç boyutlu bir avatar yaratılarak; çalışmak, gezmek, oyun oynamak, konsere gitmek, alışveriş yapmak gibi birçok günlük aktiviteyi yerine getirmenin mümkün olması bekleniyor. Ancak bunların şu an için sadece bir hayal olduğunu belirtmekte fayda var.
Kripto para birimlerinin de metaverse’te önemli bir yeri olduğunu söylemeden geçmemek gerek. Zaten son aylarda artan NFT satışlarından haberiniz varsa metaverse’ün bunlarla olan bağlantısını tahmin edebilirsiniz. NFT olarak satılan birçok eser dijital dünyalarda korunuyor. Bu eserlerin de metaverse’te, sergilenmesi ve satılabilmesi planlanıyor. Metaverse, blockhain teknolojisi sayesinde sahip olunan herhangi bir sanal varlığı dijital evrende kullanabilme imkânını sağlayabilecek. Kısaca özetleyecek olursak kripto para birimleri, sanal bir ekonominin başarılı bir şekilde oluşmasına ve işlemesine olanak sağlayabilir.
METAVERSE NASIL ALINIR?
Facebook'un ismini Meta olarak değiştirmesi ve metaverse olarak da bilinen karma evrene büyük yatırım yapacağını duyurması üzerine metaverse coinlerine olan rağbet de bir hayli arttı. Hal böyle olunca birçok kişi de "Metaverse coin nasıl alınır?" sorusunu sormaya başladı.
Metaverse coinleri, tıpkı Bitcoin ve diğer altcoinlerde olduğu gibi kripto para borsaları üzerinden satın alınabiliyor. Binance başta olmak üzere birçok global borsadan metaverse coin alabilirsiniz. Bazı popüler metaverse projeleri ise şöyle:
Axie Infinity (AXS)
Decentraland (MANA)
Starlink (Starl)
The Sandbox (SAND)
Aavegotchi (GHST)
Ufo Gaming (UFO)
NEDEN BU KADAR POPÜLER OLDU?
Sanal dünyalar ile ilgili her sene bazı yeni trendler ortaya çıksa da kısa bir süre sonra bunlar unutuluyor. Ancak Metaverse kavramı ile ilgili bunu söylemek doğru olmaz.
Bunun ana sebeplerinden biri, birçok dev teknoloji şirketinin bu konuda duyduğu heyecan. Bu şirketler, eğer her şey beklendiği gibi giderse ve insanlar zamanlarını bu ‘alternatif evrende’ geçirmeye başlarsa diye geride kalmak istemiyor ve yeni yatırımlar yapıyor.
Facebook da buna yatırım yapan şirketlerin başında yer alıyor ve Metaverse için şunları söylüyor: “Metaverse, sizinle aynı fiziksel alanda olmayan insanlarla bir şeyler oluşturabileceğiniz, etkileşim kurabileceğiniz, keşfedebileceğiniz bir dizi sanal alan.”
Şirket, bu konudaki yatırımlarına 2014 yılında sanal gerçeklik teknolojisi üreticisi Oculus’u 2 milyar dolara satın alarak başlamıştı. Geçtiğimiz aylarda da “Horizontal Workrooms” isimli sanal ofislerini tanıtmıştı ve iş dünyasının Metaverse’e taşınabilmesi konusunda önemli bir adım atmıştı. Ayrıca Facebook, geçtiğimiz günlerde Metaverse inşası için 10.000 Avrupalı çalışan alacağını ve şirketin isminin Metaverse’e uygun bir şekilde değiştireceğini duyurmuştu: “Metaverse’ün yeni sosyal, ekonomik, yaratıcı fırsatların önünü açma potansiyeli bulunuyor. Avrupalılar da bunu başlatan insanlar olacak.”
Dev şirketin kurucusu Mark Zuckerberg de geçtiğimiz temmuz ayında Facebook’un bir Metaverse şirketi olmasını istediğini belirtmişti. Zuckerberg ayrıca, “Metaverse, insanlarla etkileşim kurabileceğiniz sanal bir ortam. Bunun mobil internetin geleceği olacağını düşünüyoruz.” ifadelerini sözlerine eklemişti.
Facebook dışında başka şirketler de Metaverse konusuna oldukça ilgili. Fortnite’ın geliştiricisi olan Epic Games’in CEO’su Tim Sweeney de uzun zamandır bu konu hakkındaki hevesini dile getiriyordu: “İnsanlar Metaverse yoluyla beraber oyun oynayabilecek, Netflix’ten film, dizi izleyebilecekler. Gerçek dünyaya çok benzer olacak.”
Fortnite, Roblox gibi oyunlar tam olarak Metaverse sayılmasa da bu kavrama uygun ögeleri barındırıyor. Fortnite son yıllarda ürün yelpazesini genişletmiş, oyun içinde marka etkinliklerine yer vermeye başlamıştı. Hatta ünlü rapçi Travis Scott’ın sanal bir konseri de Fortnite üzerinden gerçekleştirilmişti. Roblox da binlerce oyunun geniş bir ekosisteme bağlı olduğu bir platform. Burada oyunlar yaratılabiliyor veya farklı kullanıcılar tarafından oluşturulan oyunlar oynanabiliyor. Bu da metaverse’ün amacına benzer nitelikler barındırıyor.
Metaverse’ün son zamanlarda bu kadar popüler hâle gelmesinin bir sebebi daha var: COVID-19 pandemisi. Son bir buçuk yıldır hayatlarımızı etkisi altına alan pandemi sebebiyle hepimiz evimizde kalmak zorunda kalmıştık ve her şeyi dijital olarak halletmeye başlamıştık. Dijital etkileşimin artması sebebiyle metaverse kavramına duyulan ilgide büyük bir artış görülmeye başladı.
Kurdaki düşüş sonrası yılbaşı alışverişi çılgınlığı
Sinema salonları tarihe mi karışıyor?
Milyonlarca kişiyi ilgilendiriyor! Daha ucuza borçlanma yapmak için son uyarı
