Araştırmalar, karışık sorunlarda yapay zekânın oluşturduğu çözümlere insanların oluşturduklarından daha fazla güvendiğimizi gösteriyor. Peki bu durum biraz tehlikeli değil mi?

Günlük hayatımız algoritmalarla yürütülüyor. Market alışverişi yaparken önerilen ürünlerden izlememiz için önümüze konulan dizilere, uçuş rezervasyonu yapmaktan beklediğimiz trafik ışığına, yapay zekâ her an işin içinde. Peki algoritmalara gerçekten güveniyor muyuz?

Görünüşe göre evet. Georgia Üniversitesi'nden üç araştırmacı, insanların bir algoritma tarafından mı yoksa gerçek insanlarca mı üretilen cevaplara daha çok güvendiklerine dair bir araştırma yaptı. Sonuçlar, problemler kendi boylarını aştığında insanların algoritmalara güvenme olasılıklarının daha yüksek olduğunu gösteriyor.

Hepimiz hayatımızın bir dereceye kadar algoritmalara bağlı olduğunu biliyoruz. Spotify ve Netflix'in bizi nasıl eğlendireceklerine algoritmalar ile karar verdikleri malum. Bu nedenle insanların bilgisayar tarafından oluşturulduğunu bildikleri cevaplara güvenmeleri çok şaşırtıcı değil. Ancak ilginç olan makinelere güvenmemiz değil. Güvenmememiz gerektiğinde de güvenmemiz.

Araştırmacılar çalışmayı 1500 katılımcı üzerinde gerçekleştirdi. Katılımcılardan bir dizi görsele bakmaları ve her görselde kaç kişinin bulunduğunu söylemeleri istendi. Görüntüdeki kişi sayısı arttıkça, denekler yanıtlarına daha az güvenmeye başladı. Bu sırada deneklere tahminlerini desteklemeleri için iki cevap sunuldu: Deneye katılan binlerce kişinin yaptığı tahminin ortalaması ve bir algoritmanın tahmini. Araştırmacılar, görevler daha zor hale geldikçe insanların algoritmik tavsiyelere daha çok güvendiklerini gördü.

Buradaki sorun, yapay zekânın bir fotoğraftaki insan sayısını saymak gibi bir görev için pek uygun olmaması. Aslında insana "Bu soru tam da bir bilgisayar için hazırlanmış" gibi hissettiriyor, sonuçta matematik temelli bir soru var ortada. Ancak gerçek şu ki yapay zekâ, özellikle birbirini tekrar eden ve arasında net ayrım çizgisi olmayan nesneleri saymakta pek de başarılı değil. Ancak denekler bu gerçekten haberdar olmadıkları için "Bilgisayar haliyle bunu insandan daha iyi sayar" diye düşünüyor.

Araştırma, yapay zekânın neler yapabileceği konusunda insanların biraz kafasının karıştığını gösteriyor. Algoritmalar güçleniyor ve yapay zekâ günlük hayatımızın önemli bir parçası haline geldi. Lakin yapay zekâ konusunda hala filmlerdeki seviyede değiliz. Bu sebeple bir cevabın sadece algoritmalar tarafından oluşturulduğu için daha doğru oluşuna inanmak, en azından günümüzde hayra alamet değil.