Colby Chester, ABD'li bir albay...
On dokuzuncu yüzyılda ABD tarafından ülkemize gönderilir. Görevi, bir projeyi Osmanlı yönetimine anlatmak ve kabul ettirmektir...
Öyle sıradan bir proje değildir bu. Öyle ki ABD, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'da 4400 km. uzunluğunda demir yolu yapacak, ülkemize modern tarım makinaları getirerek tarımı geliştirecek ve Akdeniz ile Karadeniz kıyılarımızda üç liman yapacaktır...
Ve Osmanlı Devleti bu büyük proje için tek kuruş dahi ödemeyecektir! Sadece bazı imkânlar sağlayacaktır...
Buna göre, kurulacak ABD şirketi, demir yolu hatlarının iki yanındaki 20'şer km'lik şerit içinde kalan bütün yeraltı kaynaklarını 99 yıllığına işletme hakkına sahip olacak ve şirket her türlü gelir vergisinden muaf tutulacak...
Hatların geçtiği bu arazide bulunan her şey; toprak, orman, taş ve kum ile su kaynakları, ücretsiz olarak bu şirkete verilecek. Şirket isterse elektrik üretimi yapabilecek ve telgraf hatları döşeyebilecek...
Chester'ın aktardığı projeye giren arazi içinde; Türkiye'nin en büyük krom, bakır ve petrol yatakları bulunuyordu...
Bu iş için ABD'nin yapacağı yatırım maliyetinin o zaman 100 milyon dolar olacağı ama el koyacağı arazimizdeki yer üstü ve yer altı kaynaklarından elde edecekleri gelirin en az 100 milyar dolar olacağı hesaplanmış...
Bu anlaşma Osmanlı döneminde çeşitli sebeplerden dolayı onaylanamamış ancak 1923'te TBMM tarafından kabul edilmişti.
Bunun üzerine Lozan görüşmeleri, İngiltere'nin çıkardığı zorluklar yüzünden tıkanmak üzere iken ABD aniden Türkiye'ye destek verme kararı aldı...
ABD'nin bir anda Lozan'da Türkiye'yi desteklemesinin altından Chester Antlaşması'nı Türkiye'nin imzalaması ve Meclis'te kabul edilmesi yatıyordu...
Ama ABD Senatosu, 18 Ocak 1927'de yapılan oylama ile onaylamayı reddetmişti. Aradan 94 yıl geçti, ABD bu kararını değiştirmedi.
Peki ABD Lozan'da verdiği desteğe rağmen bu anlaşmayı onaylamadı, çünkü Atatürk, Chester Anlaşması'nın ülkenin bir bölümünü ABD'ye peşkeş çekmek olduğunu söyleyerek TBMM'yi yeniden topladı ve bu antlaşmanın onayını iptal ettirdi.
ABD'li Senatör Upshow ise Lozan'ı reddetmeleri gerektiğini savunurken adeta kin kusuyordu! Upshow aynen şöyle diyecekti; "Antlaşma, Timurlenk kadar hunhar, Müthiş İvan kadar sefih ve kafatasları piramidi üzerinde oturan Cengiz Han kadar kepaze olan bir diktatörün zekice yürüttüğü politikasının bir toplamıdır. Bu canavar (Atatürk'e diyor!) savaştan bıkmış bir dünyaya, bütün uygar uluslara onursuzluk getiren bir diplomatik antlaşma (Lozan) kabul ettirmiştir. Buna her yerde bir Türk Zaferi dediler."
ABD, Chester İmtiyaz Anlaşması ile Türkiye'yi sömürüye açacaklardı. Ancak Türkiye'nin zeki lideri iğrenç planlarını bozduğu için Atatürk'e hep diş bilediler. Ve Atatürk hayatını kaybettikten sonra Lozan'ın intikamını aldılar...
